Y kico Hulanda ta haci?

E noticia di siman tabata naturalmente e anuncio sorpresivo di presidente Nicolas Maduro di cera tur comunicacion via lama y aire cu e islanan Hulandes Aruba, Curaçao y Bonaire. E motibo duna ta parce uno inventa. Claro cu tin contrabanda tumando luga entre costa firme y nos islanan, esey ta data di prome cu esunnan di mas edad entre nos a nace. Y cu durante e regimen comunista esaki a intensifica, ta inherente na e politica economico cu un regimen asina ta hiba. Un di e caracteristicanan di esey ta e distorcion di prijs di cierto producto, cu no ta sigui mercado pero pa cual estado ta stipula un prijs fiho, cu nan dado momento no tin ningun relacion cu realidad mas.

Un bon ehemplo di esey ta e prijs di combustibel, cu e regimen a keda mantene na algun bolivar pa litro, mientras cu e diferencia entre bolivar y su relacion cu dollar Mericano a bira hilarico. Ayera riba e website dolartoday.com cu ta duna tur dia e cambio di bolivar contra dollar Mericano riba mercado paralelo, tabata na mas di 136.000 bolivar pa un dollar. Consecuencia: pa cumpra un carton di webo (di 30) bo tabata mester na januari 2017, 6.500 bolivar, na october 55.000 y na november 114.000 bolivar. Anto, mientras cu e prijs di e carton ey, bo por core henter aña cu bo auto, si bo logra haya e gasolin, bo no por paga bo cuminda regular, no di e salario minimo actual, cu bispo di aña nobo a bira casi 800.000 bolivar (menos di 7 dollar!). Den un economia asina, unda pa falta di producto local cada biaha importacion ta bira mas importante, e rush pa moneda stranhero ta bira mas grandi, pa por importa tur tipo di mercancia.

Y e placa ey no t’ey. Gobierno ta pretende di mantene un prijs preferencial di 10 bolivar pa un dollar, y a priminti di subasta un cierto cantidad di divisa pa comercio, pero tin cuatro luna caba sin haci esaki. E prijs preferencial ta pa esunnan cerca di e ladronnan den gobierno, pa nan por importa tur sorto di cos na prijs di ridiculo, mientras e pueblo no tin pa come. Pero tur cos tin nan limite. Mientras gobierno ta contento cu oposicion tambe a perde credibilidad despues di e marchanan di miyones di persona durante cuatro luna, cu a caba na nada, e situacion tampoco ta drecha pa esunnan den poder. Pasobra henter economia ta den un spiraal negativo bayendo abismo, cada paso cu gobierno tuma ta resulta di ta acelera e proceso. Y nos a yega na e punto unda desesperacion y pleito entre esunnan den poder a cuminsa lanta cabes. Nos a mira esey caba den e cortamento di cabes den top di Pdvsa y Citgo. Lo sigui mas di esey.

Pa loke ta e pleito cu e islanan: den tur e añanan reciente, gobierno Venezolano, cu afan dictatorial di controla tur cos, no tabata sa di e salida di tanto producto pa exterior? Y no ta asina cu e parti grandi ta bay Colombia via e mas di 2000 km di frontera?

Mester tin un otro motibo pa e accion di Nicolas Maduro. Ki pensa di e medidanan cu gobierno Hulandes ta tumando pa cera e deposito di crudo di Bopec, di cual Pdvsa ta haci uzo? Kico pensa di e situacion na Corsou, unda gobierno local a pronuncia e miedo cu Pdvsa talbes lo no cumpli cu e contracto di operacion te 2019? Por ta cu nan ta para operacion prome cu esey caba, pa falta di crudo pa mantene e refineria operando? Ademas, presidente Maduro mester tira culpa riba otro, pa duna un clarificacion di e escasez di producto na su mes pais. Pero naturalmente e cifranan no ta ‘match up’: cuanto tres isla di hunto menos di 300.000 habitante por absorba na mercancia, unda un pais di 30 miyon hende ta sclama tur dia pa falta di cuminda y medicamento, aparte di tur tipo di otro articulo necesario?

Sinembargo, mester atende e tipo di incidente aki cu e seriedad cu e merece. Pa cuminsa, esaki no ta un asunto pa Aruba so, ni pa un di e otro islanan. E ta un asunto cu Reino mester atende via e canalnan diplomatico apropia. Loke ta di spera den esey cu Hulanda no bay haci cos straño atrobe, manera den e dianan di e detencion di ‘El Pollo’ Carvajal na Aruba, unda finalmente interesnan actual y futuro di empresanan grandi Hulandes a resulta di ta mas importante cu e interes di husticia na Aruba, ademas di pone e interes di e aliado grandi, Estadonan Uni, un banda tambe. A proposito, nunca mas no a bin un investigacion con por a sucede cu e señor Carvajal aki tabata drenta sali di Aruba manera tabata su cas, mientras Merca tabatin su persona riba lista di buskeda internacional…

En todo caso, por spera mas di e saltonan espectacular aki di nos bisiña grandi, pero ta importante tuma esaki cu calma. Nos defensa no ta depende di Hulanda so, pero mas di e avionnan AWACS cu ta vigila henter e region aki.