Of e ta un fenomeno limita?

E referendum teni recientemente na un banco a capta bastante atencion. Despues di hopi aña, un banco cu no tabata conoce sindicato, mester atende un situacion di negociacion obligatorio cu tabata existi caba na otro empresa di mesun sector. Pues lo mester sinta discuti contracto laboral colectivo, y nos ta desea ambos banda di mesa exito cu esey. Pa e sindicato esaki por parce manera un bunita triunfo, pero con realmente ta para cu sindicalismo na Aruba? Anto specificamente den sector priva, pasobra den sector publico ta conoci cu e sindicatonan ta sumamente fuerte y ta percura pa tur y cualkier gobierno tuma bon nota di nan. Pero den sector priva anto, kico ta e situacion, tambe tumando na cuenta e tendencianan internacional.

Pa cuminsa cu e ultimo aki, nos por nota cu den hopi pais sindicalismo no a progresa tanto den e ultimo decadanan. E motibonan ta varia bastante. Na paisnan cu ta golpia pa desempleo structural, cu un desempleo mas grandi ainda entre e poblacion hoben, pertenece na un sindicato y subi baricada conhuntamente ta parce un opcion cu hopi trahado no kier tende; ta mas importante pa nan percura mantene nan empleo, si nan a logra haya uno. E fenomeno aki nos por mira na un pais manera Spaña, unda desempleo grandi y structural a debilita e poder sindical bastante.

Tambe nos por mira por ehemplo na Europa e fenomeno di uitzendbureau surgi, por cierto pa un bon parti bao di influencia Hulandes unda e fenomeno di trabao temporal a tuma un vuelo grandi, sigui pa otro paisnan unda e cadenanan Hulandes di uitzendbureau a bira un exito bastante grandi. Nos tambe a cera conoci cu e fenomeno aki, cu regularmente ta obheto di critica y discusion aki tambe. Cu un proporcion considerabel di bo trahadonan riba trabao temporal cu por termina na cualkier momento, esey no ta un base pa sindicato tuma proteccion laboral na nan encargo.

Pero tabatin mas influencia den esaki. Nos mester tuma na cuenta cu den ultimo 20 aña e aumento di empleo no tabata tanto den e hotelnan por ehemplo, sino den e sectornan di servicio, cu parcialmente ta liga na e sector turistico y parcialmente no. Mientras cu den e sector hotelero mes e relacion cu sindicato ta existi den mayoria di caso pa hopi aña caba, e sector di servicio ta uno dificil pa organisa, pasobra ta trata di un cantidad grandi di empresa relativamente chikito, cu den mayoria di caso no ta organisa cerca un sindicato. Un ehemplo di esaki ta e sector di restaurant, unda no tin tanto stabilidad di empleo, aunke tin excepcion naturalmente, pasobra tin varios cu no ta sobrevivi pa mucho tempo. Nos por corda ainda e caso di Señor Frogs, unda no tabatin nada di haci pa e empleadonan.

Tambe sectornan manera construccion ta keda un reto pa sindicato logra algo, pa motibo di e gran cantidad di empleado cu ta traha cu contract pa duracion di un proyecto, y despues, nada. Esaki nos por a mira recientemente tambe cu e empleadonan di e contratistanan riba tereno di e refineria.

Den e sentido aki anto, nos por considera e incorporacion di e banco riba e lista di compania mas grandi cu tin contracto colectivo cu nan empleadonan, como un caso riba su mes, y no ta cambia tanto na e imagen cu un gran mayoria di empleado den sector priva no tin relacion cu ningun sindicato. Esey no ta bay cambia asina facil tampoco, pasobra sindicato den sector priva no tin tanto capacidad di operacion pa por atende un gran cantidad di miembro, plama riba un grupo grandi di empresa chikito. Esey no ta kita cu net den e sectornan aki tin bastante abuso, sin cu e trahado tin algun apoyo den esaki. Normalmente lo bo bisa pa nan bay na e departamento gubernamental encarga cu e tarea aki, pero hopi trahado den problema no ta haci esaki, parcialmente pasobra nan ta laga e reputacion legendario di e departamento desanima nan. E solo hecho cu e ministro nobo mes tabata considera habri un bentana pa keho na su despacho ta papia pa su mes.

Pero, por ripara cu na e pais inventor di e uitzendbureau mes ta cuminsa lanta opinion contra e fenomeno di trabao temporal. Mientras cu hopi dunado di trabao ta pensa cu ta facil y bunita pa tene mayoria di nan empleadonan riba un contract temporal, esaki tin su desbentaha tambe, sigur si den e sector den cual e empresa ta opera, haya empleado bon ta dificil. Anto bo ta haya e fenomeno, cu bo ta perde bo trahado temporal pasobra el a busca un miho destino, net ora bo a kere cu e ta bay keda toch. Esaki tambe ta un menasa pa stabilidad di un empresa. E unico problema ta cu por tarda bastante prome nos mira e contra coriente aki yega na nos porta, cu por percura pa mas empleo stabiel. Tanten, influencia di sindicato ta keda algo limita den e totalidad. Un alternativa pa por tin mas proteccion ta mehora e nivel di conocemento di e trahadonan mes, pa nan por defende nan mes miho. Tin trabao pa haci.