Ainda problema di cancer ta sigui alarmante

E indice di casonan di cancer riba nos isla ta un preocupacion. P’esey riba dia mundial di Cancer cu a wordo conmemora riba diadomingo 4 di februari ultimo, departamento di Salud Publico (DVG) a dicidi di dedica henter e luna aki pa conscientisa y informa riba diferente tipo di cancer cu ta afecta nos comunidad. E cifranan cu nan tin rond di e malesa di cancer ta indica cu 1 di cada 4 persona ta fayece pa un of otro tipo di cancer.

Situacion di cancer
Promotor di salud di DVG, Jurette Croes, a declara cu for di 1999 te cu aña 2016 un total di alrededor di 138 persona ta fayece pa aña pa motibo di cancer. “Cancer no ta discrimina entre hende homber y hende muhe.” E porcentahe di victima entre ambos sexo ta practicamente igual.

85% di e personanan ta fayece pa motibo di cancer, nan ta personanan mayor cu 55 aña. Mientras un 15% ta hendenan bou di edad di 55 aña. E cinco tipo di cancer mas comun riba nos isla ta na prome luga cancer di cuero. E di dos ta cancer di e sistema respiratorio of halamento di rosea. E di tres ta cancer di pecho cerca hende muhe. E di cuater ta cancer di prostaat cerca hende homber y di cinco luga ta e cancer di stoma of sistema digestivo of tripanan.

Analisando e cifranan di cancer riba un isla asina chikito manera Aruba ta, cu e cifranan ta basta hopi, segun sra. Croes. P’esey riba e fecha 4 di februari ultimo diferente organisacion rond mundo a cera cabes pa trece conscientisacion na nan comunidad riba e topico aki y tambe riba prevencion, y DVG no ta un excepcion tampoco. Durante henter luna di februari, DVG lo trece informacion semanal riba diferente tipo di cancer y e prome di nan tin di haber cu cancer di pecho y e tipo di control cu hende muhe mester haci pa preveni e tipo di cancer aki.

Cancer na pecho
Specialista medico Vanessa Williams (radiologo) kende ta miembro y confrontando di fundacion BOB a laga sa cu nan a cuminsa e fundacion aki hunto cu un grupo di hendenan preocupa pa e impacto di cancer na pecho na Aruba.

Nan a cuminsa haci screening den e poblacion femenino entre 45 y 75 aña pa medio di un mammogram gratis cada dos aña pa detecta cancer di pecho tempran. El a bisa cu tin cifranan cu ta demostra cu si bo ta detecta cancer na pecho tempran, cu por wordo trata y te hasta den cierto casonan curabel.

El a bisa cu antes den su trabou na hospital, tur siman tabata wordo detecta 1 of 2 caso nobo di cancer na pecho den un fase mas avansa, locual por a wordo preveni cu un control mas regular. Encuanto si uzo di protesis of operacion estetico na pecho por bira un causa di e tipo di cancer aki, esaki ta algo cu e no por sigura. E no ta conseha ni desconseha niun hende tocante un protesis, pero e persona mester wordo bon informa prome di e riesgo cu esaki lo por trece. Sinembargo el a bisa cu un biaha so nan a descubri un protesis cu tabata kibra y nan a informa debidamente na e dokter di cas di e pashent.

Segun sra. Williams no tin un causa specifico riba pa kico cierto hende muhe ta haya cancer na pecho y otro no. Pero si un di e tendencia pa haya e tipo di cancer aki ta e estilo di bida no saludabel riba e manera con nos ta come. E ta haya cu riba e punto aki nos comunidad mester ta mas consciente, ya cu e no tin di haber unicamente cu cancer na pecho pero cu cancer en general. Diabierna awor Bon Dia Aruba lo sigui amplia riba e topico aki den su seccion di salud.