Aruba a haya e segundo shock wave den un par di dia, cu e anuncio di Ministerio Publico di e hallazgo di e ruman chikito di e victima di diabierna pasa. Tur cos cu a ser bisa, por keda ripiti cu mas enfasis ainda, incluyendo expresion di dolor y lamento cu e sucesonan teribel aki, cu no a tuma luga leu di nos, pero aki mes.

Nos a tuma nota tambe di e hecho cu e rabia y critica no tabata solamente den direccion di e autornan intelectual o material di e echonan abominabel aki, sino cu a cuminsa tambe cuestionamento serio, sigur den medionan social, di esunnan cu tabatin, o cu ta supone cu nan lo tabatin, un responsabilidad den vigilancia di e tipo di caso aki. Manera semper, tristesa, emocion, pero mas ainda rabia ta mal consehero. Asina ta cu nos mester, como medio di comunicacion serio, abstene di participa den e comentarionan aki, aunke nos ta comprende y sinti e necesidad cu hopi ciudadano tin pa expresa nan sentimento di dolor y impotencia.

Pero, manera nos por a tende di varios mandatario cu tin un responsabilidad pa tuma den e asunto aki, lo mester analisa henter e suceso aki, pa nos por yega na kico no a bay bon, y pakico e no a bay bon, pa por mehora y structura nos sistema di vigilancia y atencion na e tipo di caso aki. Cu por cierto a cuminsa aumenta den nos comunidad den ultimo decadanan, cu naturalmente no ta culpa di ningun di nos individualmente, pero den cual si nos tur mester ta parti di e solucion di algun manera.

Na prome luga lo ta na e mandatarionan concerni, apoya pa conseho di ministro den su totalidad, pa indica kico lo ta e cambio y mehoracionnan cu lo mester tuma luga dentro di poco, pa nos por ta mas sigur cu algo asina horibel no ta pasa mas. Nos a tuma nota caba di varios observacion di nos ministro encarga cu Husticia encuanto e incumplimento di nos pais cu varios tratado internacional relaciona cu derecho di mucha, un deber pa cual nos no por sconde. Cu durante e ultimo añanan nada a sucede bao di e gobierno cu a caba di sali, ta berdad, e ta bisa, y te ey e ta keda. Nos mester sigui move. Laga nos spera si cu na momento cu e proyectonan di ley pa realisa e cambionan legal aki yega parlamento, e actual oposicion limita su mes na observacion acerta y al caso, sin pone traba ocultando e incapacidad di nan mes pa haci algo al respecto den tur e añanan ey y ta importante pa e fraccionnan cu ta apoya gobierno no bay perde mucho tempo cu reproche cu no ta hiba nos dilanti tampoco.

Banda di esaki, sigur lo mester dedica atencion na e instancianan cu di algun manera ta involucra cu cuido y vigilancia riba mucha y nan famia, di varios angulo. Den e caso tragico aki ta resulta cu no tabata asina cu no tabatin ningun señalamento di e famia y e muchanan como caso cu mester atencion. Y a resulta cu e no tabata suficiente pa preveni loke a pasa. Cuminsando cu e caso di un mama sumamente hoben, cu den cuestion di poco aña ta haya varios yiu, den un situacion instabil y cu ta cambia. Kico a bay malo den esey? Nos no ta acusa, pero ta necesario pa sa unda e sistema a faya, sin menciona persona, pero pa mehora trayectonan di deteccion y asistencia. Y no cu na dado momento famia y mucha ta desaparece di horizonte di e institucionnan concerni, sin follow up.

Kico a bay malo den e sistema di vigilancia di leerplicht, cu tabata aplicabel y vigente pa e ruman mas grandi? Ley di enseñansa obligatorio no tey pa parti multa na mayor, si nan no cumpli, si acaso cos yega asina leu. E ta pa garantisa cu e generacion di mañan ta lanta den un ambiente sigur, unda nan ta haya e educacion cu nan mester y nan merece. Y ora nan no ta aparece, esey no ta un asunto burocratico, pero por ta indicacion di cosnan mas serio, manera a resulta den e caso aki tambe.

Nos ta scucha tambe e criticanan cu falta di placa y personal adecua tin varios instancia plaga. Nos ta kere esey, es mas nos tambe a yega di señala e cosnan aki. Pero ta asina grandi e temor pa e anterior mandatarionan tabata, cu no tabata bin dilanti cu e preocupacionnan aki? Ta pesey e partido grandi a bay eleccion cu e lema cortico y contundente ”Sin miedo”? En todo caso, tur esey ta pasado, pero nos por mira te unda keda keto a hiba nos. Ora tin problema, mester papia, sin miedo.

Pero tin un aspecto mas cu no mester perde di vista. E mandatarionan den ultimo decadanan a a rondona nan mes mas y mas cu nan ‘dream team’ sin preocupa tanto pa e departamentonan mes. Ta bay continua cu esaki? O ta bay bolbe na e structura formal, unda entre ministro y director no tin ningun mandon yama coordinador?