Directie Ouderenzaken conhuntamente cu Central Bureau of Statistics Aruba y Ministerio di Adulto Mayor encuanto e necesidad di cuido na Aruba a duna diferente charlanan informativo na e barionan rond di e isla pa asina ey conmemora e luna di Adulto Mayor.

Pa esaki, Desire Helder di Central Bureau of Statistics Aruba a splica tocante e necesidad di cuido di e adulto mayor unda cu Censo 2020 y Censo Piloto di 2019 a trece como resultado diferente cifranan como por ehemplo, estado di salud di adulto mayor caminda cu na Aruba 69% ta den bon estado di salud y 31% ta den un menos bon estado di salud.

Pa loke ta trata ki tipo di problemanan di salud e adultonan mayor tin, 28% di nan por lo menos tin 1 problema di malesa cronico, 30% ta hende muhe y 27% ta hende homber. E mayoria di nan ta sufri di diabetes, despues ta sigui otro categorianan como problemanan cardiovascular, cancer, demencia y problemanan respiratorio.

Helder a informa cu na aña 2023, probablemente na luna di februari of maart ta bay cuminsa un encuesta nobo cu ayudo di Panamerican Health Organization (PAHO) unda nan ta bay puntra kico ta e maneranan di biba di adulto mayor cu a conduci na e malesanan cronico ey.

Departamento di Salud Publico (DVG) a haci un investigacion di problemanan di salud di e poblacion di Aruba entre aña 2016 y 2017 den e edadnan entre 25 pa 64 aña unda a yega na e resultadonan cu 44% di e hendenan den edadnan aki ya caba tabata sufri di sobrepeso, 37% ta obeso, 50% di tur cu a participa den investigacion aki tabatin ya caba presion halto, un 10% tabatin colesterol halto y 15% tabata sufri di sucu halto den sanger.

“No ta ora bo bira grandi cu bo ta haya cu problemanan cu ta surgi, sino cu ta den transcurso di bida caba cu esaki ta cuminsa y cu ta yega na un problema mas grandi kisas ora nan lo bira mas grandi”, Helder a enfatisa.

Pero no ta problemanan di salud solamente cu tin consecuencianan pa e adulto mayor pero tambe nan ta trece cune limitacionnan den funcionamento di adulto mayor, unda cu segun e Censo Piloto di 2019 a resulta cu 14.3% di adulto mayor na Aruba tin un of mas limitacion den funcionamento diario, 12.8% ta hende homber y 15.5% ta hende muhe.

“Mas grandi e hendenan bira mas problemanan nan tin cu limitacion cu pa hopi biaha tin di haber cu movecion, canamento, cuido pa nan mes pero tambe di comunicacion, esakinan ta e motibonan pakico hopi di nan mester di cuido” el a bisa.

Ta p’esey a wordo puntra den Censo 2020, unda 9% di nan a indica cu nan mester di e asistencia of cuido aki pero un 49% ta haya asistencia of cuido di famia den e hogar, 43% ta ricibi cuido cu pago y 7% no ta haya e cuido necesario.

Pa loke ta trata composicion di hogar di adulto mayor, 59% ta parehanan cu no ta biba cu nan yiu, 26% ta parehanan cu yiu y 15% ta mama of tata soltero cu yiu. Esaki tambe ta nifica cu den transcurso di añanan hende muhe a cuminsa baha e cantidad di yiu pa haya considerablemente, el a cuminsa na aña 1950 ora hende muhe tabata haya rond di cinco yiu of hopi mas, pero actualmente e cantidad di mucha cu ta nace cada biaha ta menos, hasta esunnan cu tin 60 aña of mas a haya un promedio di dos of tres yiu “esey tambe ta haci cu ta bira mas complica pa organisa”, Helder a indica.

Di su parti, Shareen Cid Cabrera Wout ken ta fungi como enfermera di Wit Gele Kruis Aruba den departamento di Wijkzorg, den su trabou e ta bay na casnan di hende grandi y yuda nan de loke nan tin mester, como por ehemplo, baña hende grandi, manera el a sigura.

“Nos no ta atende cu baby so, Wit Gele Kruis tambe ta atende otro cos cu hopi hende no sa, como e babynan, nan ta coach teenagers ora nan ta sali na estado, entre otro”, el a señala.

Entre otro servicionan cu nan ta duna y cu hopi hende no ta conoce ta “Alfa help” e servicio aki ta dirigi pa hende grandi pa cosnan cu nan no por haci como haci cas limpi y otro cos cu tin mester, nan ta huur rolstoel, stoel special di baño, cama special cu segun Cabrera Hout a bisa, ta un servicio na un prijs accesibel pa hendenan por keda na cas.

“Esey eigenlijk ta e meta di Wit Gele Kruis cu adulto mayor por keda mas largo den nan cas” el a menciona.

Na Aruba ta existi cu tin hende grandi cu ta nan so den cas y di esaki, Cabrera Wout a expresa cu Wit Gele Kruis ta ripara cu nan so ta e unico hende cu ta drenta den e persona su cas y cu nan ta keda pa mey ora so y nan ta bay, loke ta nifica cu e persona ta keda su so, sin sa si ta come of no. Pa loke hende grandi mester tin mas contacto social, como por ehemplo cu bisiñanan cu den algun caso di emergencia nan por yuda.

Embehecimento di poblacion, ta trece demanda pa servicionan specifico y cambionan den structura di cuido. Pa es motibo, a ofrece un oportunidad pa haya mas informacion y haci pregunta na e panel di profesionalnan presente den e charlanan aki.