Di links pa rechts: inspector di medicina Roselynn Angela, inspector general Dorylee Pappers-Lopez Penha, procurador general Alexander Van Dam y fiscal di husticia Dorien Kardol.

Durante un conferencia di prensa teni conhuntamente entre Ministerio Publico (OM) y Inspeccion di Salud Publico (IVA) ayera mainta, a formalisa e cooperacion cu e dos organisacionnan tabatin pa algun tempo riba e topico di mantene calidad di medicina halto. Alabes IVA ta comenta riba tendencia di persona pa keha riba medionan social sin entrega keho oficial.

E colaboracion cu a surgi entre OM y IVA tabata den cuadro di introduccion di e ley riba calidad den cuido di salud publico cu a drenta na vigor riba prome di januari 2017. Den un discurso hiba pa Procurador-General Alexander van Dam, el a indica cu consecuentemente inspeccion como organo independiente a bira responsabel pa supervision di cuido di salud di habitantenan di Aruba.

Banda di e tarea aki cu ta cay na IVA, OM ta keda responsabel pa e aspecto penal di violacion di reglanan riba e tereno di medicina. Pues entrante ayera ora convenio a wordo firma lo tin diferente caminda pa cana dependiendo riba kico casonan cu lo mester wordo trata di manera rapido ta encera: por bay via derecho administrativo, derecho penal y tambe via e tuchtcollege, cual ta cay bou IVA.

E convenio a wordo firma pa Inspector-General, Dorylee Pappers-Lopez Penha y Procurador-General den presencia di inspector di remedi Roselynn Angela y fiscal di husticia, Dorien Kardol. Segun sr. Van Dam, e documento cu a wordo firma lo wordo publica tambe pa tur hende por mira kico ta encera e convenio firma conhuntamente entre Inspector-General y Procurador-General.

“Cuido di salud ta na pecho pa nos tur y mi kier reitera cu benta di medicina via canalnan no oficial ta un peliger grandi pa salud publico. P’esey tin cu percura pa di manera administrativo, disciplinario of penal por garantisa calidad y siguridad optimal den cuido.”

A base di e ley ya menciona, e inspector tin su mes autoridad administrativo. Den cuadro di esaki, IVA y OM lo reuni periodicamente tocante violacionnan di gran interes cu keda constata. Den e reunionnan aki lo por ehempel, keda dicidi si lo persigui un persona cu a viola e ley of si lo dun’e un multa administrativo.

E reunionnan aki ta tumando luga caba desde prome di januari 2017, cu meta pa implementa e hermentnan administrativo, disciplinario y penal mas efectivamente, eficientemente y proporcionalmente posibel.

Pareu cu e cooperacion aki a bin tambe cu liñanan di maneho nobo na momento di violacionnan di e ley di remedi, e ley di botica y e ley di droga.

Benta di remedi ilegal
E desaroyonan aki tabata un reaccion di IVA su parti despues cu a constata cu tabatin señalnan cu lo tin benta ilegal di remedi tumando luga riba canalnan manera Facebook. Asina vocero di IVA ta conta Bon Dia, cu alabes di kier persigui esaki por medio di hermentnan cu IVA ta padece di nan caba, por medio di duna boet of aviso, e persiguimento di casonan penal tambe a forma un parti importante di loke IVA kier a haci uzo di dje pa casonan cu por surgi. Ora ta trata di casonan penal, lo laga esaki pa OM, pues IVA no lo ta esun encarga. Sinembargo fiscal di husticia encarga cu e cartera aki sra. Kardol tin contacto estrecho cu IVA, segun e vocero.

“Tin hopi bendemento di remedi riba Facebook cu no mag, pero tambe nos a mira cu tin hopi beauty salon na Aruba cu ta haci inyeccionnan di por ehempel botox y esaki tampoco no mag. Riba e di dos punto nos lo tuma accion pronto riba dje pero semper ta importante pa sinta hunto pa wak kico y con nos por haci.”

Casonan pa meld

Den mesun rosea nos a puntra vocero di IVA riba e punto cu hopi personanan ta bin dilanti den prensa of riba Facebook pa expresa nan malcontento cu e cuido di salud cu a yega di wordo brinda. “E ta comprendibel cu hende ta expresa nan frustracion cu e manera cu nan a wordo trata riba Facebook por ehempel, pero ora di haci esaki e ta keda di tal manera cu nos no por haci nada. Si entrega keho e ora ey nos por duna indicacion riba manera con pa cana e camindanan corecto.” Segun e vocero, nan ta mira cu esaki ta pasa hopi tambe, esta cu persona ta keha riba Facebook of den prensa sin a cana e camindanan prescribi unda si por haci un cambio of tuma comentarionan constructivo.

Vocero di IVA a duna ehempel en caso cu ta trata di keho contra hospital, IVA ta conseha tambe con pa entrega un keho formal na hospital mes. “Tin biaha hende tin kehonan di un dokter particular, pues den e caso ey por bay na e medisch tuchtcollege kende ta encarga cu persigui dunado di cuido. E punto ta keda cu mester acudi cerca nos pa asina nos por tuma e stapnan necesario y conseha.”

Aunke ta keda na dunadonan di cuido pa corigi cualkier keho cu drenta cerca nan, e rol di IVA ta uno di supervision unda ta mira con e sistema di cuido en general y e calidad di cuido por wordo mehora. “Nos ta mira e tendencianan.” Riba pregunta si por duna un indicacion di algun tendencia cu a tuma nota di dje, e vocero a splica cu ‘te ainda nos no por bisa nada riba esaki, nos tin cu bay wak esey’.

IVA ta curasha personanan cu kehonan of preocupacionnan pa loke ta trata e sistema di cuido na Aruba pa tuma contacto cu nan, sea por medio di bishita nan edificio na Schotlandstraat, manda un mensahe riba Facebook di inspeccion, yama of manda un e-mail na meldpunt@iva.aw.