French Foreign Minister Jean-Noel Barrot, center, speaks with from left, Malta's Foreign Minister Ian Borg, Slovenia's Foreign Minister Tanja Fajon, Slovakia's Foreign Minister Juraj Blanar and Spain's Foreign Minister Jose Manuel Albares Bueno during a meeting of EU foreign ministers at the European Council building in Brussels, Monday, June 23, 2025. (AP Photo/Virginia Mayo)

(AP) — Nacionnan Europeo ta trahando duro pa mantene e esfuersonan diplomatico pa limita e guera entre Israel y Iran, mientras e dos paisnan ta intercambia atake despues di un atake durante weekend pa Merca riba e programa nuclear di Iran, sigui pa un atake reciproco pa Iran dialuna riba un base Mericano na Qatar.

Ta parce cu e yamadonan pa Tehran drenta den dialogo cu Washington lo keda ignora, mientras Iran ta busca sosten di su aliado Rusia.

E crisis a bira e topico principal durante reunion di ministernan di Asunto Exterior di Union Europeo (EU) dialuna na Bruselas, unda diplomaatnan ta expresa preocupacion tocante e posibilidad cu un represalia Irani por causa un guera mas amplio y instabilidad economico global.

Iran a lansa misilnan dialuna riba un base militar Mericano na Qatar. Qatar a condena e atake riba Al Udeid Air Base y a bisa cu nan a intercepta exitosamente e misilnan balistico di corto y medio distancia.

Prome cu esey, hefe di politica exterior di EU, Kaja Kallas, a bisa: “E preocupacionnan tocante represalia y cu e guera por escala ta hopi grandi.” Kallas a agrega cu cualkier intento di Iran pa cera e Estrecho di Hormuz, un ruta crucial pa transporte global, lo ta “sumamente peligroso y malo pa tur hende.”

Europa ta busca pa mas dialogo

Hunto cu EU, e grupo “E3” di Britania, Francia y Alemania a tuma liderazgo den e esfuersonan diplomatico, cu un reunion tenso di siete ora na Ginebra diabierna cu e minister di Asunto Exterior di Iran, Abbas Araghchi. Un dia despues cu e reunion a caba cu un promesa vago pa “bolbe reuni den futuro,” bombardeonan Mericano a ataca tres sitio nuclear y militar Irani.

Actualmente no tin otro reunion planifica entre E3 y Iran, segun un fuente diplomatico Europeo cu kier keda anonimo pa discuti e negociacionnan.

Asina mes, secretario di Asunto Exterior Britanico David Lammy a pidi Iran pa bolbe reuni cu E3 y pa habri negociacion cu Merca. E reunion planifica entre Merca y Iran na Oman a ser anula despues cu Israel a cuminsa ataca e facilidadnan nuclear di Iran dia 13 di juni. Iran desde e tempo ey a rechasa cualkier negociacion mientras e ta bao atake.

“Scoge e salida diplomatico, baha e tension y negocia cu Merca inmediatamente y serio,” Lammy a bisa, despues di papia cu Araghchi y secretario di estado Mericano Marco Rubio diadomingo.

Ministro di exterior di Alemania, Johann Wadephul, a bisa cu Europa tin un rol importante, pero cu “un condicion real pa un solucion di e conflicto ta cu Iran mester ta dispuesto pa negocia directamente cu Merca.”

Minister di Asunto Exterior di Italia, Antonio Tajani, a propone un reunion entre Merca y Iran na Roma.

Enviado di Iran ta bishita Rusia

Pero dialuna, Iran a yega na Moscu, unda Araghchi a bay reuni cu presidente Vladimir Putin den e Kremlin. Putin a condena e “agresion sin provocacion” di Merca contra Iran y a bisa cu Rusia ta dispuesto pa yuda e pueblo Irani.

Putin a bisa cu e bishita ta un oportunidad pa explora “con nos por sali for di e situacion actual.” Vocero di Kremlin Dmitry Peskov a bisa cu Rusia a ofrece pa media e conflicto.

E esfuersonan diplomatico Europeo a complica pa falta di notificacion adelanta riba e movidanan di e administracion Trump. Algun pais no a ricibi ningun advertencia prome cu e atake. Britania a ser notifica, pero solamente un poco prome cu e bombardeonan a cay.

Un otro obstaculo tabata un publicacion di Trump riba red social diadomingo anochi, speculando riba e posibilidad di un “cambio di regimen” den Iran, a pesar cu oficialnan Mericano ta insisti cu Washington no ta purbando di cambia e gobierno Irani.

Minister di Asunto Exterior Frances Jean-Noël Barrot a enfatisa dialuna cu “nos ta rechasa tur intento pa forsa un cambio di regimen.”

“E ta ilusorio y peligroso pa pensa cu un cambio asina por ser logra cu forsa y bombardeo,” el a agrega.

Iran ta insisti cu su programa nuclear ta puramente pa proposito pacifico, y agencianan di inteligencia Mericano ta evalua cu Tehran no ta activamente purbando di fabrica un bom. Pero Trump y lidernan Israeli ta argumenta cu Iran por arma un bom nuclear rapidamente, convertiendo esey den un menasa inminente.

Sentimentonan mescla entre aliadonan di Merca

E atake Mericano a causa reaccion mescla den capitalnan Europeo. Den medio di alarma tocante e posibilidad di un guera mas amplio y yamado pa desescala e situacion, cierto aliado Mericano ta expresa alivio cu e programa nuclear di Iran a ser destrui.

“Nos no por pretende cu pa preveni Iran di haya arma nuclear no ta un cos bon pa nos pais. Pero nos ta pone diplomacia como prioridad pa move dilanti,” vocero di lider Britanico Starmer, Tom Wells, a bisa. “Prioridad di e prome minister ta pa pone tur partido na mesa pa negocia un acuerdo duradero.”

Canciyer Aleman Friedrich Merz, cual ta un aliado firme di Israel, a bisa cu e no ta mira “ningun motibo pa critica loke Israel a cuminsa un siman pasa, y tampoco critica loke Merca a haci fin di siman.”

El a reconoce cu “no ta sin riesgo, pero laga cosnan manera nan tabata tampoco tabata un opcion.”

Merz a expresa “un cierto optimismo” cu e conflicto no lo amplia. El a bisa cu e reaccion di Iran te awor a keda “bastante limita” y cu e gruponan aliado Irani den region “casi no a reacciona.”

Pero el a preveni: “Esey no kiermen cu cos lo keda asina.”