
(AP) — Un protesta feroz na Mexico City cu ta rabia tocante gentrificacion y turismo masal a ser alimenta pa fracasonan di gobierno y promocion activo pa atrae nomada digital, segun expertonan, kende a bisa cu e tension tabata aumentando pa añanan.
E critica ta bin despues cu e presidente Mexicano Claudia Sheinbaum a alega cu e protesta di diabierna a ser marca pa xenofobia, rebibando un debate riba un afluencia di Mericano den e ciudad.
Hopi Mexicano ta bisa cu prijs a subi den nan bario — en parti pa motibo di un movemento haci pa Sheinbaum na 2022, ora e tabata e alcalde di Mexico City y a firma un acuerdo cu Airbnb y UNESCO pa impulsa turismo y atrae nomada digital a pesar di preocupacion tocante e impacto cu huur di termino cortico por tin.
‘Gringo: Stop di horta nos cas’
Diabierna, esey a yega na un punta. Un protesta pa gran parti pacifico di centenares di manifestante a marcha dor di centronan turistico di e ciudad cu borchi cu ta bisa “Gringo: Stop di horta nos cas” y “Regulacionnan di vivienda awor!”
Na final di e marcha, un grupo di manifestante a bira violento, kibrando e bentananan di e vitrinanan y saceando un cantidad di negoshi. Den un caso, un manifestante a dal un cuchiu di manteca contra e bentana di un restaurant caminda hende tabata scondi, y un otro persona a pinta “mata un gringo” riba un muraya den cercania.
“E demostracionnan xenofobico cu a mira na e protesta ey mester ser condena. Niun hende no mester por bisa ‘cualkier nacionalidad sali for di nos pais’ ni sikiera riba un problema legitimo manera gentrificacion,” Sheinbaum a bisa dialuna. “Semper nos tabata habri, fraternal.”
E frustracion a ser construi riba añanan di turismo masal y aumento di prijs di huur den gran parti di e ciudad. E fluho di stranheronan a cuminsa rond di 2020, ora cu Mericanonan a drenta e Mexico City pa traha remotamente, evitando restriccion di coronavirus y probecha di gastonan di bida mas barata.
Den e añanan despues, barionan di escoho manera Roma y Condesa, areanan central yen di cafe y mercado, a bira mas y mas pobla pa turistanan stranhero y e trahadornan remoto conoci como nomada digital, y tin mas unidad di bibienda temporal di companianan manera Airbnb cu ta atende turistanan.
Prijs di huur y biba a subi y Ingles a bira mas y mas comun riba cayanan di e areanan aki. Algun grupo a describi e fenomeno como un tipo di “neo-colonialismo.”
Tension ta aumentando
E Frente Anti-Gentrificacion di Mexico City, un di e organisacionnan tras di e protesta, tabata “completamente contra” cualkier acto di violencia fisico y a nenga cu e protestanan tabata xenofobico. En bes di esey, e organisacion a bisa cu e protesta tabata un resultado di añanan di fracaso di e gobierno local pa atende e raiz di e problemanan.
“Gentrificacion no ta solamente culpa di stranheronan, e ta culpa di gobierno y e companianan aki cu ta priorisa e placa cu stranheronan ta trece,” e organisacion a bisa den un declaracion. Mientras tanto “hoben y clase trahador no por permiti nan mes pa biba aki.”
Den su lista di demanda, e organisacion a boga pa mas control di huur, manda cu localnan tin un voz den proyectonan di desaroyo mas grandi den nan area, leynan mas stricto cu ta hacie mas dificil pa doñonan di cas saca residente afor y priorisa huurdo Mexicano riba stranhero.
Fracaso di gobierno
E gritonan di e manifestantenan contra e fracasonan di gobierno a ser ripiti pa expertonan, kende a bisa cu e gentrificacion creciente ta un producto di tanto scarsedad di vivienda pagabel den e ciudad como fayonan di gobierno di hopi tempo pa regula e mercado di vivienda.
Antonio Azuela, abogado y sociologo y otronan a bisa cu nan ta mira e protesta como un reaccion xenofobico, y rond di 2020 e nucleo di e problema tabata e fluho di “nomada digital” den e ciudad, pero el a sali for di man pa motibo di leynan di vivienda poco estricto.
“Loke a pone esaki explota ta falta di regulacion den e mercado,” Azuela a bisa.
Gobierno di Mexico City durante decadanan a haci algun esfuerso pa controla desaroyo y crea vivienda pagabel.
Legisladornan a calcula cu tin alrededor di 2.7 miyon cas y apartamento den e ciudad, pero e mester di alrededor di 800.000 mas. Pero desaroyonan di vivienda pagabel asina cu a surgi hopi biaha ta ser pusha pa e randnan di e ciudad, asina Luis Salinas, un investigador di Universidad Nacional Autonomo di Mexico cu a studia gentrificacion na Mexico City pa añanan.
Probechando di leynan ‘insuficiente’
Awendia, mas cu 26.000 propiedad na Mexico City ta lista actualmente riba Airbnb, segun Inside Airbnb, un organisacion di defensa cu ta sigui e impacto di e compania riba comunidadnan residencial a traves di dato.
Airbnb a bisa cu el a yuda contribui mas cu un biyon dollar den “impacto economico” na Mexico City aña pasa y cu gastonan di huesped a sostene 46.000 cupo di trabou den e ciudad. “Loke ta necesario ta regulacion basa no riba prohibicion, pero riba respet pa derecho y transparencia di obligacion,” el a bisa den un declaracion.
Aña pasa, e gobierno di Mexico Citya aproba e ley di control di huur mas ambicioso den un esfuerso pa controla prijs y tambe pone limite riba huur, pero Salinas a bisa cu e enforsamento di e legislacion di huur di termino cortico a ser poni na pausa te despues di e copa Mundial di FA 2026.
Y despues di esey, gobierno di e pais lo mester tuma accionnan mucho mas grandi pa haya e situacion bou di control, Azuela a bisa.