
(AP) — Tormentanan solar por trece aurora colorido na varios estado nort di Merca anochi di diahuebs.
E solo a libera un explosion enorme di energia yama un expulsion di masa coronal cu actualmente ta na su caminda pa Tera, causando cu pronosticadornan di clima espacial a emiti un alerta di tormenta geomagnetico fuerte. Ta spera cu e lo yega entre anochi di diahuebs y mainta di diabierna.
Con briyante e auroranan ta y con leu na sur nan ta visibel lo depende riba ki ora e explosion solar yega aki y con e ta interactua cu Tera. Si e momento ta corecto, ta posibel cu auroranan “bastante probabel lo forma durante anochi,” Shawn Dahl, un pronosticador di clima espacial cu e Administracion Nacional Oceanico y Atmosferico, a bisa den un e-mail.
Autoridadnan ta monitoriando e situacion, pero no ta anticipa interupcionnan mayor na señal di radio of comunicacion, a bisa Dahl.
Auroranan por ta visibel — specialmente den areanan mas scur y rural — na Alaska, Washington, Oregon, Idaho, Montana, Wyoming, North Dakota, South Dakota, Nebraska, Minnesota, Iowa, Michigan, Wisconsin, New York, Vermont, New Hampshire, Maine y particionnan norteno di Illinois, Indiana, Ohio, Pennsylvania y Massachusetts.
E luna actualmente ta cerca di Tera y ta briyante den shelo, loke por haci mas dificil pa detecta auroranan. Luznan di norte por ta visibel anochi diabierna tambe, dependiendo di e actividad solar.
Con luz di norte ta sucede
E solo ta den e fase maximo di su ciclo di actividad di 11 aña, haci e luznan mas comun y extendi. Aurora colorido a decora shelonan anochi den lugarnan inespera y expertonan di clima espacial ta bisa cu tin ainda mas aurora pa bin.
Exhibicion di aurora conoci como Lus di norte y sur ta comunmente visibel cerca di e polonan, unda particulanan carga for di solo ta interactua cu e atmosfera di Tera. Observadornan di shelo ta mira e luznan mas profundo den Merca y Europa pasobra e solo ta pasando door di un cambio di fase mayor. Cada 11 aña, su polonan ta cambia lugar, causando torcedura y enredonan magnetico den e proceso.
Aña pasa, e tormenta geomagnetico mas fuerte di dos decada a golpia Tera, produciendo exhibicion di Luz na henter e Hemisferio Norte. y poco despues, un tormenta solar poderoso a asombra observadornan di shelo leu for di e Circulo Artico ora luznan bailando a aparece den lugarnan inespera incluyendo Alemania, Reino Uni, Nueva Inglatera y New York.
E periodo activo di e solo ta spera cu lo dura por lo menos te fin di e aña aki, aunke ora actividad solar lo alcansa su ‘peak’ no lo ta conoci te luna despues di e echo, segun NASA y NOAA.
Tormentanan severo por causa interferencia den comunicacion di radio y GPS.
Con tormentanan solar ta afecta Tera
Tormentanan solar por trece mas cu luznan colorido na Tera.
Ora particulanan cu ta move lihe y plasma ta golpia e campo magnetico di Tera, nan por temporalmente perturba e red electrico. Clima espacial por tambe interferi cu radio di control di trafico aereo y satelitenan den orbita.
Na 1859, un tormenta solar severo a activa aurora te na sur como Hawaii y a causa cu lineanan di telegraf kima den un evento raro. y un tormenta solar di 1972 por a detona mina di lama magnetico di Merca fuera di costa di Vietnam.
Expertonan di clima espacial no por pronostica un tormenta solar lunanan di adelanta. Den luga, nan ta alerta e partidonan relevante pa prepara den e dianan prome cu un explosion solar golpia Tera.
Con Mira Aurora
Pronostico di Lus di norte por ser haya riba e website di e Centro di Pronosticacion di Clima Espacial di NOAA of riba un app di pronosticacion di aurora.
Aurora por ser mira den un area scur y leu di luznan di ciudad. Expertonan ta recomenda observacion di shelo for di un parke nacional of local. y check e pronostico di clima pasobra nubia por cubri e espectaculo completamente.
Saca un potret cu un camara di smartphone por tambe revela señal di e aurora cu no ta visibel door di e wowo humano.


