ORANJESTAD – Dialuna mainta den conferencia di prensa, prome minister Evelyn Wever-Croes (MEP) y minister di husticia Andin Bikker (POR) a papia tocante e situacion di asilo politico, y e impacto cu esaki ta causando cerca comunidad di Aruba.

Na Hulanda tin un ‘Schipholmodel’, modelo di aeropuerto. Ora cu hende yega Schiphol y pidi asilo politico, nan ta haya 28 dia maximo, unda cu e prome 8 dia ta haci un screening pa mira si e persona tin derecho legitimo pa haya asilo. Bikker ta splica cu lo bay evalua e Schiphol model pa nos pais.

Segun e mandatario, for di mei aña pasa a haya cantidad grandi di persona cu ta aplica pa asilo. E tratado pa refugiado cu Aruba a firma ta bisa cu no por manda e persona aki bek, tanten cu no a trata nan peticion.

Sinembargo ta ripara cu mayoria ta haci uzo indebi di e proceso di asilo y tratado. Bikker ta remarca cu mayoria ta trahando rond di Aruba, of a bin cu turista y a keda extende nan estadia te ora cu keda ilegal. “Diripiente ta haya nan, anto nan kier aplica pa asilo e ora ey”, y tin esunnan cu a wordo deporta un tempo, y despues di tempo ta bolbe bek Aruba pa pidi asilo.

Bon Dia Aruba a puntra e mandatario cu tin persona cu ta yega drenta prome pa despues pidi asilo politico, mirando cu tin miedo cu nan wordo deporta bek. Comentario di e personanan aki ta cu sa di caso cu ta yega na aeropuerto pidi asilo, y ta wordo manda bek na nan pais.

Bikker ta contesta cu e ponencia cu persona cu ta yega di bisa cu tin miedo cu ta pidi pa asilo y ta wordo deporta, ‘no ta cuadra cu berdad’. E ta agrega cu e tratado di articulo 19 di toelatingsbesluit na 20009 ta specifico den esey. Pa e motibo aki, e ta splica cu e fluho di persona a bin prome cu e frontera di Venezuela a cera.

E la a continua bisa cu caso diario, cu conseho di ‘semi hurista’ cu tabata haci mal uzo di e situacion vulnerabel cu e persona aki tabata encontra cune, ta instrui e persona pa yega y pidi asilo, anto asina a haya centenares di caso cu a bin den e periodo di december te cu februari, cu persona a cuminsa entrega e aplicacion di asilo. “Si e persona tin miedo pa yega y no ta bisa nada pa no wordo deporta, esey no ta cuadra cu implicacion cu tratado ni e maneho cu nos atende cune.”

Pa persona cu ta yega cu boto, e ‘background’ di e persona ta keda relevante. Nan no sa si e por tin malesa, of un record di criminalidad, anto tur esey tin cu check prome cu pone un persona den comunidad. “Si e aplicacion tin merito, ta respeta e tratado, pero sino e persona tin cu bay bek.”

E persona a drenta den un forma ilegal cu por expone na cualkier otro peliger den comunidad. “Aruba no ta e Paraiso cu nan ta kere cu e ta. Cu si nan bin, nan por tin acceso pa ta liber den nos pais. Nos tin 116mil habitante cu infrastructura limita. Nos no por adopta problema di otro pais.”

Pa motibo cu Aruba no a conoce e situacion aki, a institui un grupo di persona ‘asiel unit’ cu diariamente -segun e mandatario- ta procesa aplicacion di un manera rapido y responsabel pa wak si e persona cu aplica tin su derecho, manera e tratado ta bisa. “Nos tarea ta pa pone nos pueblo y Aruba prome.”

Bikker a splica cu antes, tabata haya 1 of 2 peticion di asilo pa aña, ningun manera segun e tratado di refugiado a pensa cu lo enfrenta cu un situacion manera awo. E mandatario ta splica cu for di mei 2018, den desesperacion a dicidi di bay aplica pa asilo, algo cu a bin sin precedente, anto mester haci estudio pa wak kico mester tuma luga.

Den caso reciente cu lo tuma luga den corte, hues comisario a dicidi tocante e grupo di persona cu a bin cu boto ilegal pa drenta Aruba y a pidi asilo politico. A base di tratado, el a bisa cu nan asilo, nan por wordo duna meldplicht. “E ta un test case, lo wak kico corte ta pensa y lo evalua ambos banda.”

E mandatario ta bisa cu separacion di poder a cumpli cu esey. Nan a reuni diasabra cu diferente departamento cu ta atende cu e parti di asilo politico, pa asina fiha e pasonan cu lo bay tuma pa atende cu e situacion.

Prome minister cu gobierno ta enfatisa cu locual Venezuela ta pasando y e impacto riba Aruba ta uno serio, cu ta pone prioridad y energia den e tema. E a bisa cu convivi cu situacion na Venezuela ta uno serio, pero na momento aki ‘mester pensa ariba Aruba prome’.

E cantidad di persona cu ta bin di manera ilegal ta aumentando e crisis migratorio Venezolano cu ta pasando riba Aruba. Wever-Croes a pidi pa comunidad por keda trankil y no den panico, sin husga of crea odio pa asina por mantene e crisis bou control.

Pa persona cu ta yega ilegal cu ta bin den boto, mayoria di biaha ta pasobra tin famia, of ta haya invitacion di persona cu ta biba aki. Un riesgo cu persona ta tuma pa expone nan bida riba lama pa bay den boto. “Bin Aruba no ta solucion, nos tin reto, desempleo, problema social”, e mandatario a bisa.