Alysha Boekhoudt a caba su estudio di psicologia y aunke cu semper e tabata un persona comprometi cu comunidad, tabata su amistad cu Carolina Span, actual Presidente di Fundacion Autismo Aruba cu a inspir’e di bira un boluntario den conscientisacion di autismo.

Alysha practicamente no tabatin opcion, el a bisa na harimento. “Mi ta amiga cu Carolina for di zesde klas , di basis. Nos tabata den klas hunto y e tabata un inspiracion grandi. E ta un mucha muhe ‘driven’ y semper mi a sosten’e, cu cualkier idea of plan. Semper e contesta tabata si. Y claro cu mi tin opcion, pero mi ta kere asina hopi den proyectonan di Carolina cu mi ta bira entusiasma pa nan.”

Alysha tabata Boluntario di Aña na 2020, un reconocimento di Cede Aruba na 2021. El a ricibi e reconocimento pa su dedicacion como boluntario pa Fundacion Autismo Aruba, banda di su estudio na nivel Masters den psicologia. E sosten di Alysha Boekhoudt tabata pa yuda den organisa y dirigi encuentronan di mayor cu mester di mas informacion riba autismo.

Y den e proceso, Alysha a siña conoce kico ta Autism Spectrum Disorder y particularmente e necesidadnan di Aruba y e retonan cu tin na Aruba pa famianan cu tin un yiu cu ta cay den e spectrum.

Aunke Alysha a bay studia psicologia, su estudio no a enfoca riba ASD. E ta un psicologo general cu berdad por traha cu mucha, adulto, famia y pareha. Y ora cu el a bolbe Aruba despues di caba di studia pa su Bachelor’s, e no tabatin trabou y asina a cuminza cu fungi como boluntario pa Fundacion Autismo Aruba. “E area di autismo pues tabata algo nobo den e area di psicologia pa mi. Durante mi estudio nos no tabata dirigi riba autismo sino e aspecto general. Pues bolbe Aruba, y haya autismo como mi prome experiencia den psicologia tabata algo nobo pa mi.”

Asina mes, Alysha Boekhoudt no a nenga di brinda e conocemento cu e tin pa comunica cu hende pa yuda Fundacion Autismo Aruba den su sesionnan informativo. E tabata y ta encarga cu e asina yama ‘group counseling,’ esta encuentronan di mayor, famia y/of docentenan cu tin cu anda cu personanan, particularmente mucha cu ta cay den e spectrum. E encuentronan aki di Fundacion Autismo Aruba semper tabata hopi exitoso den sentido cu e atendencia semper tabata grandi. E ta muestra cu tin un necesidad continuo di informacion y particularmente e necesidad pa haya y duna sosten na otro. “Locual a yama mi atencion di biaha ta e falta di servicio cu tin na Aruba pa muchanan y famianan cu tin cu anda cu e condicion. Ora cu mi a bin Aruba, e fundacion a bira mas activo, y mi a nota cu hopi mayor no tabata sa kico pa haci cu nan yiunan si nan tabata sospecha cu nan por tabatin autismo, e pasonan cu mester tuma, cua scol cu nan por bay.”

Fundacion Autismo Aruba a enfoca hopi riba inclusion, den sentido cu scolnan, instancianan mester ta habri pa mucha y adultonan den e spectrum di autismo participa mas tanto cu por den tur actividad di sociedad, pero e ta nifica tambe cu tur actor mester ta prepara. Y mayornan mester ta esnan cu mas ta canalisa e proceso pa nan yiunan keda acepta. Sinembargo, e reto ta ainda con pa yega na un diagnostico. “Mayornan no ta haya hopi ayudo. Duna servicio di logopedie, terapia di comportacion na Aruba ta limita y e ta costa.” Esey tambe tabata motibo pakico e sesionnan pa mayor ta asina esencial, esta cu nan ta brinda un tipo di ‘roadmap’ pa mayornan mes por busca ayudo di e forma mas efectivo. E ta keda dificil, sinembargo, Alysha ta admiti. “Mi no sa exactamente e pasonan cu mayornan mester tuma (red. cada persona den e spectrum di autismo ta diferente y tin necesidad diferente, cu ta haci e condicion un reto special). Centro MultiDisciplinario, MDC ta e centro cu ta mas accesibel pa mayornan, pero tin un lista di espera largo pa test. Mi no sa si tin (mas) oficinanan priva cu por tuma e testnan.” En todo caso, na Aruba, un diagnostico por sosode unicamente pa medio di MDC of Respaldo cu tin su seccion pa hoben tambe. “Si tin fondo pa paga pa haya diagnostico na un practica priva, mi ta kere ta importante pa haci esaki. Pero mi ta realisa tambe cu hopi hende na Aruba no tin e cen pa paga pa testnan asina (red. un test diagnostico pa ASD ta core den varios cien florin).”

P’esey mes, conseho di Alysha ta pa mayornan cu ta sospecha cu nan yiu por ta den e spectrum di autismo, pa nan cuminza informa nan mes, y tuma contacto cu Fundacion Autismo Aruba pa haya tips con pa maneha cu muchanan. “Cuminza for di trempan, ora cu e mucha hopi chikito. No neglisha e prome señalnan. Esey ta crucial. Si tin sospecho, cuminza mesora. Nos sa cu ainda e condicion ta un taboe na Aruba, pero laga esaki los,” ta e urgencia di Alysha Boekhoudt.

Den su practica priva mes, Alysha no ta haya clientenan pa autismo, pero cu e necesidad t’ey, ta algo cu el a experiencia como boluntario den e encuentronan pa mayor organisa pa Fundacion Autismo Aruba y tambe durante e periodo cu el a traha na Departamento pa Asuntonan Social. Consecuentemente, e ta sigura cu su dedicacion lo keda pa ta un boluntario pa e fundacion, na interes di famia y personanan den e spectrum. “Nos tin algun tempo sin organisa sesionnan di grupo pero e ta necesario ya cu e ta permiti tur hende expresa nan mes y siña di otro. E ta mas un tipo di ‘psycho education’ cu tratamento. Den e aspecto boluntario e. no tabata realmente hopi trabou, pasobra no ta bay den profundidad riba e topico. Y aunke mi no tabata traha pa mayoria di e periodo cu a organisa e sesionnan, asina mes mi ta convenci cu mi por sigui duna nan a base boluntario.”

Den otro palabra, keda pendiente pa mas sesion informativo di Alysha Boekhoudt, un boluntario crucial di Fundacion Autismo Aruba.