Den e edicion aki di nos column semanal tocante nos idioma nacional Papiamento, atencion pa palabra cu ta zona mescos, cu posiblemente ta skirbi mescos tambe, pero tin un origen totalmente diferente, manera procedente di un idioma diferente. Manera semper, un ehemplo: e palabra ‘klop’. Esaki por referi na e verbo Hulandes ‘kloppen’ cu den e sentido aki cerca nos ta referi na e significado di ‘ta corecto’, ‘ta cuadra’ (‘dit klopt niet’; esaki no ta corecto, no ta cuadra). Den Papiamento nos por bisa por ehemplo: “El a duna mi e cambio na florin, pero e suma no ta klop.” Nos no conoce e uso di e verbo Hulandes ‘kloppen’ den otro sentido, mientras cu esun cu nos ta usa ta solamente un uso particular, banda di otro significado di ‘kloppen’, por ehemplo ‘bati’ (hij klopt op de tafel; e ta bati riba mesa).

Awor e otro uso di ‘klop’ na Papiamento, cu ta bin di Ingles: ‘club’. Aki den e significado di un arma, manera usa pa polis. Por ehemplo nos por lesa anto den un relato den corant cu “polis mester a saca klop pa pone e homber calma.” Awor un pregunta: lo ta logico pa skirbi e palabra aki na dos diferente manera pa enfatiza su origen, mientras e pronunciacion ta completamente igual? No ta parce nos necesario; den nos Vocabulario oficial ta aparece tambe un solo manera di skirbi (klop). Lamentable ta cu aki tambe ta sinti e falta di un diccionario splicativo, unda por elabora mas riba e diferente origen y uso cu e palabra tin.

Pa elabora un poco mas riba e palabra ‘club’; esaki den Papiamento ta conoci tambe, den e significado di un asociacion o un edificio di un asociacion o sociedad. Aunke aki e palabra por a bin di Ingles, el a yega na nos tambe via nos relacion cu Spaño. Nos ta pronuncia ‘club’ tambe manera na Spaño y no manera na Ingles, den mayoria di caso. Nos ta bisa esey pasobra por ehemplo na San Nicolas mayoria di club tabatin y tin nan nomber pronuncia na Ingles; esey segun logica pasobra nan nomber mes den varios caso tabata na Ingles (Chinese Club, p.e.). na otro parti di e isla e palabra ‘club’ tabatin y tin ainda e pronunciacion manera na Spaño.

Awor un palabra casi identico cu tambe tin su origen den Hulandes: ‘klap’. Esaki ta den uso tanto como verbo como sustantivo. Como verbo: “Polis a klap e un bon boet.” Como sustantivo: “Mi a pas’e un klap pa e stop di molestia.” Otro uso como sustantivo nos conoce ora ta trata di ‘vuurwerk’. Aki tin dos variante, esta ‘klap’ y ‘klapchi’. Cual tabat’ey promer? Probablemente e ‘klapchi’ cu ta bin di Hulandes ‘klappertje’ tabata den nos vocabulario caba pa indica e forma mas chikito di vuurwerk, y despues a bin aden e ‘klap’ como un termino mas general equivalente di ‘vuurwerk’. Manera nos por mira awendia den temporada di fin di aña, e borchi na lugar di benta cu ta bisa: “Aki ta bende klap”.

Nos tin mas palabra cu por tin diferente origen. Kico pensa di un palabra manera ‘capa’? E por tin su origen den Hulandes: ‘kap’ pero tambe den Spaño; ‘capa’ o ‘capó’. Muy probablemente den ambos idioma e palabra ta bin di Latin (‘cappam’), ademas cu e ta existi den Ingles tambe (‘cap’). Den cierto caso lo por ta hasta dificil pa bisa di cual idioma nos a hereda e uso den cierto significado, pero tin caso cu ta parce nos mas facil. Por ehemplo, ora nos ta papia di ‘capa di motor’ di un auto, esaki muy probablemente ta bin di Hulandes (‘motorkap’) y no di Spaño, unda esaki por yama ‘capó’, o ‘cofre’, o ‘capote’ o ‘capucha’ del motor, dependiendo di e region na Spaña o America Latino. Claro cu mayoria di e variantenan aki tin nan origen den e mesun palabra na Latin, ya menciona. Te aki nos exploracion den e origen diverso y interesante di nos idioma.