Durante e debate rond di e problemanan di criminalidad dialuna den parlamento, cuerpo di polis (KPA) a duna un presentacion  riba e cifranan di atraco di e ultimo añanan. Pero tambe un descripcion di e modus operandi y profiel di e criminalnan  cu ta cometiendo e atraconan na Aruba.

E presentacion haci pa hoofdinspecteur di KPA, Fredson Panneflek, ta e datonan mas actualisa presenta pa asina parlamento y henter comunidad por a haya un panorama di e desaroyo di criminalidad; ya cu hopi criticanan  a wordo lansa pa falta di informacion y datonan di parti  Polis y Ministerio Publico (OM) pa pueblo.

Cifra di atraconan
Den su presentacion sr. Panneflek a bin cu datonan for di 2010, ora cu e team cu ta atende cu atraco a cuminsa registra specificamente e tipo di crimen aki cometi cu arma di candela. P’esey e cifra di e aña ey ta mustra masha inferior cu e otro añanan, caminda a wordo tuma e decision di registra tur atraco, ya sea cu arma di candela of arma blanco of cualkier otro instrumento uza como arma durante un atraco.

E cifranan di 2014 y 2015 te cu 2017, ta keda demostra cu na aña 2016 e ola di criminalidad a registra un aumento considerabel di 60 atraco. Mientras cu e aña aki cu a caba di habri tin alrededor di 15 atraco caba.

Atracadonan
Encuanto ken ta esun cu ta comete atraco, na aña 2016 nos propio hendenan yiu di tera, tabata e number un cu a yega di comete mas atraco.  E grupo grandi di Arubiano envolvi den atraco ta cay deteni ya cu nan ta nobato den criminalidad, pues mayoria di nan nunca a yega di comete atraco. Pero nan a yega di haci aliansa y yuda e atraconan profesional di afo pa comete nan crimen.

Autoridadnan local  a tuma nota cu e criminalnan cu ta bin for di Venezuela ta den e di dos luga y despues e otronan criminalnan  nan procedencia ta di Corsou, Colombia, Republica Dominicana, etc.. E nacionalidad di e criminalnan a conoce un cambio, ya cu e cifra di Venezolanonan cu tabata comete atraco tabata mas abou; y esun di Colombia tabata mas halto.

San Nicolas mas afecta
Na 2016 e districtonan mas afecta cu e ola di atraco y criminalidad aki ta San Nicolas; y despues Oranjestad cu Noord y pa ultimo Santa Cruz. Na San Nicolas e atraconan tabata cometi mas tanto den oranan di anochi den e area di e caya principal.

Un aspecto cu sr. Panneflek a resalta den su presentacion ta cu mayoria di atraconan ta wordo cometi den domicilio of cas; y no den establecimento comercial. E modalidad aki ta diferente cu e añanan anterior ya cu antes tabata cometi entre otro den e luga di bende catochi of lotto, supermercadonan Chines, etc..

Tipo di atraconan
Igualmente e atraconan cu tabata cometi na cas tabata mas tanto e residencia di comerciantenan of hendenan cu placa.  Pero ya esaki a cuminsa cambia y cualkier famia cu placa of sin placa lo por bira victima di atraco.  Tambe e tipo di atraco individual ta otro cambio cu polis ta observa den e tipo di acto criminal aki. Igualmente mayoria di atraco su modus operandi  no ta plania; nan ta comete e atraco, drenta y sali bek. Antes e atraconan tabata move den auto; pero awor nan ta move ya sea na pia, brommer te hasta bicicleta, etc..

Criminal hopi experiencia
Otro desaroyo cu nan ta ripara cu e Venezolano cu ta bin comete atraco na Aruba tin un profil criminal.  Nan ta criminal profesional y hopi experiencia. Nan tin caba un record criminal na Venezuela.  Te hasta nan no tin miedo mas; ni tampoco nan ta perde tempo pa tapa nan cara pa nan no wordo reconoci of identifica lihe.  Nan no tin miedo pa wordo identifica locual ta un indicacion cu e atraconan eventualmente  a bin di afo.  Ademas nan ta atracadonan cu ta conforma su mes cu un suma di 200 pa 300 dollar. Pa nan esaki ta un botin hopi grandi; ya cu e devaluacion di nan moneda ta resulta faborabel pa nan.

Un punto preocupante ta cu pa polis por identifica na tempo y rapido e criminal aki ta un desafio grandi pa nan; ya cu generalmente nan ta drenta cu paspoort  of documento falso. Tambe ora cu polis ta gara of captura nan tin biaha nan no tin niun sorto di documento tampoco.  Pues pa polis identifica nan ta bira un berdadero desafio, segun  e hoofdinspecteur  Panneflek.

E posibilidad cu nan por bandona nos isla hopi prome cu polis por tira man riba nan ta grandi. Prome cu nos autoridad por identifica nan, ya caba nan por a bandona Aruba via nos aeropuerto, prome cu polis ta bati alarma cerca inmigracion.

Loke polis ta haya masha delicado den henter asunto aki ta e echo cu  tin hendenan local cu ta yuda y facilita e delincuentenan di afo tur sorto di colaboracion pa nan por  a comete nan crimen.  Nan ta hospeda e criminal den nan cas y te hasta facilita informacion di cierto negoshinan cu lo por bira victima di nan.