Sorprendente cuanto comentario e bishita reciente na Colombia di nos prome ministro no a haya. Mientras cu tabatin suficiente motibo pa esaki. Despues di mira tur e material fotografico y e relatonan di hubilo ta keda e impresion cu ‘Aruba a luci atrobe’. Pero poniendo un banda un rato e comentarionan acido cu tambe nos a tende den e sentido di:”e no tin nada drechi pa haci?” “No ta miho e stop di biaha y cuminsa goberna?” Di otro banda tin e comentario negativo “cu ta bon mes cu e no ta cana stroba na Aruba, ya cu no ta mira nada ta sali di su man.” Nan a señale colga na truck di sushi y otro biaha den palo di luz, ‘that’s it’.

Nos no ta kere cu ta necesario acerca e asunto asina negativo, aunke e ta sirbi como señal cu  hende a cuminsa cansa di tanto show. A pesar di esey, un biahe asina no ta ilegitimo. Nos ta comprende cu ta importante cu Aruba ta participa na esfuersonan den nos region cu tin como meta pa yega na conservacion di recurso natural. Y participacion di un prome mandatario ta duna esaki un toke special, dunando mas peso na e delegacion. Ta importante pa Aruba vocifera pafo di Aruba tambe kico nos ta haci, kico ta nos esfuersonan pa alcansa e meta comun aki. De paso nos ta siña di otronan kico nan ta haci y con nan ta hacie. Esey ta e esencia di e tipo di celebracion internacional aki. Asina tambe e encuentro na Risaralda. So far, so good?

Bueno, casi, pasobra tin un ‘pero’ den henter e asunto aki. Nos por observa bastante actividad positivo di e organisacionnan manera Aruba Birdlife Conservation, pa yega na crea zonanan di conservacion di naturalesa na diferente parti di nos isla. Pero, kico realmente ta sucediendo na Aruba mes? No ta esaki ta e mesun gobierno cu ta ciego, sordo y mudo den ultimo añanan mientras esunnan cu poder pa emiti tereno ta haci caso omiso di tur loke ta ley aki? No ta esaki ta e mesun gobierno cu no a haci nada pa para e plannan avansa pa sacrifica e unico reserva forestal di mangel di cierto tamaño, regalando esaki na  e siguiente proyecto hotelero cu nos no mester? Nos no a tende ni mira ainda un señal cla cu e proyecto aki no ta continua.

Pero tin otro aspecto pa considera cu ta relaciona directamente cu e tema cu a bay trata na Colombia. Kico na cas mes ta haci anto pa proteccion di bida animal? No ta berdad cu nos tin varios aña ta bayendo cu no ta sucede practicamente nada pa proteha nos parhanan di e peligro mas grandi cu tin, cu ta e maldito boa. Cu sigur den e ultimo añanan tin man liber pasobra no tin accion coordina mas pa caba cu nan, o por lo menos mantene nan cantidad na un minimo? Pa nos suerte ta e automobilista cu inboluntariamente ta yuda matando un cantidad considerabel riba caretera, pero fuera di esey? Bo por puntra bo mes si ultimamente bo sa mira prikichi na Aruba… Nan a bira victima grandemente di e colebranan aki pasobra nan ta biba den neishi di comehein, cu ta facilmente accesibel pa e boa, cu ta bay cu parha y webo pareu.

Nos ta corda ainda cu basta aña pasa a bin algun cientifico specialisa pa studia e comportamento y habito di come di e boa. “Si, pasobra bo mester sa prome kico ta nan custumber y nan dieta, pa por tuma accion efectivamente”. Esey ta loke nos a haya di tende. Na e momento ey nos por tabata sa caba cu ora e señornan caba cu nan investigacion, nos no lo a tende nada mas… Ban ta franco, no tabata miho si nos a gasta nos tempo pa busca con pa limita e animal dañino aki, matando mas tanto posibel loke nos topa? Cualkier persona cu dos cen di tino por a conta nan cu un boa, den e clima semi-desierto aki di nos ta simplemente come tur cos cu e topa, y asina mes no ta yega na su tamaño normal! Pero enfin, nos ta tanto aña despues y e daño haci ta grandi… pa esunnan cu kier mira y reconoce.

Claro cu ta mas facil y mas agradabel pa conta tocante e refugio bunita cu e plas di Bubali a bira pa parhanan pasahero, creando algo unico, inboluntariamente. Bon pa nos tur! Pero ora lider di pais ta lider di delegacion, e pregunta inevitabel y clave ta:”Y abo, kico abo a haci na bo pais riba e terenonan clave di desaroyo sostenibel, proteccion di paisahe, vegetacion y bida animal original na Aruba? Ta logico cu den un aña di eleccion diripiente ta corda riba e asuntonan aki y ta bolbe cuminsa haci propaganda cu nan. Ta e publico mester ta atento pa mira cu ta nada mas cu na ultimo ora gaña haci algo unda tanto aña a papia, sin realmente algun resultado positivo. Nos ta curioso pa sa pa unda e siguiente biahe ta.