Bariga estado

 Diamars anochi Famia Planea a tene celebracion di su 45 aniversario y 5 aña di I Love My Body. Diferente persona a hiba palabra durante di e celebracion y a anuncia campaña nobo cu nan ta bay start cun’e. Tambe diferente desaroyo cu e fundacion a mira e ultimo añanan.

Den un entrevista cu Evelyn Ras – Yarzagaray director ehecutivo na Famia Planea, el a splica cu e ta contento di tin dos celebracion andando. Plannan pa futuro tin hopi y a presenta e declaracion sexual na papiamento na e anochi di celebracion. “Mi ta kere cu esey ta bay ta nos fundeshi pa sigui den futuro.” Den celebracion di e di 5 aña di I love My Body y e temporada di carnaval cu ya ta acercando y cual ta bay ta cortico, ta bay extende e campaña di I Love My Body te cu fin di maart (periodo di campamento specificamente). Unda cu lo keda trece informacion pa e hobennan. Alabes ta contento cu e acogida cu Famia Planea tin na scolnan. Aworaki ta yega por lo menos 1000 hoben pa aña via di e proyectonan aki. Cu I Love My Body a surpasa 5000 hoben cu ta yega na dje den un aña, Sra. Ras – Yarzagaray a splica. Famia Planea ta hopi contento cu e informacion ta yegando na tanto hoben y e respaldo cu e scolnan ta duna Famia Planea cu ta na bienestar di e hoben. “E ta un tema asina complica y serio y bo mester keda innova riba e tereno pa bo por drenta e hobennan asina facil. Nos ta contento di haya nan respaldo y mi ta sinti cu hunto cu e hobennan por sigui bin na mas idea innovativo di con por drenta nan y yuda nan cu nan desaroyo.

A puntra Sra. Ras – Yarzagaray mirando bek 45 aña pasa ki cambio tin den comportacion di e hobennan cu Famia Planea a tuma nota di dje. El a bisa cu antes e producto di Famia Planea tabata hopi central. E producto anticonceptivo tabata central y e accesibilidad tabata hopi importante. Segun aña a pasa e parti di informacion y educacion ta na number un riba lista di gobernante, Famia Planea y organisacionnan internacional. “Kiermen e impacto di tecnologia y medio social ta duna e hoben hopi mas informacion pero mi ta kere e ta duna e hoben hopi mas informacion pero tambe e ta duna nos oportunidad pa haci bon uzo di esaki y duna e informacion corecto. Hopi biaha tin mal comprondemento bou di e hobennan cual nos mester cambia y uza tur e parti positivo di tecnologia medio social manera Facebook, pa yuda e hoben compronde e aspecto di sexual mas, y uza esey como un guia positivo.”

Segun Sra. Ras – Yarzagaray e ultimo añanan e registracion a cuminsa crece hopi. Tin proyecto di dokternan di cas unda cu cada dokter di cas ta bon informa di Famia Planea y tin nan buki di receta unda cu ta dirigi nan pashentnan directamente pa Famia Planea. “E comunicacion ta hopi estrecho.” Banda di esaki tin hopi scol cu ta manda alumnonan tambe pa Famia Planea. Unabes miembro di Famia di Planea, nan ta keda miembro pa hopi aña. Un di e anticonceptivonan mas popular cu ta creciendo durante ultimo añanan ta e prik di un luna. Esaki ta popular bou di hoben cu como ta evita cu mester tuma un pildo tur dia y asina aki ta haya un prik un biaha pa luna na dokter di cas. De pil ta keda si hopi popular, segun Sra. Ras – Yarzagaray.

Locual cu Famia Planea tin entendi pa loke ta desaroyonan di embaraso hubenil ta cu ultimo 3 pa 4 añanan e ta bahando hopi y segun tin entendi pa aworaki cu ta finalisando november ta na e di 70 y pico caso di cual normalmente ya a surpasa 100 caba durante di e periodo aki. Mi ta kere cu esey ta algo di celebra y e ta un cifra hopi positivo. Mirando e aspecto di cultura Latino Americano y e impacto riba nos isla ta trece consecuencia di embaraso hubenil por sigui crece pues mester keda traha riba dje pa mantene manera cu tin e. E cifranan exacto ta wordo registra pa WGK y hospital kende ta notifica Famia Planea ora cu cera aña riba tur detaye di esaki, el a splica.

Presidente di Famia Planea Gino Vrolijk a inicia e anochi ta splica poco di e historia di Famia Planea. “Famia Planea a keda funda exactamente 45 aña pasa y e prome oficina tabata situa na Weg Sero Preto San Nicolas. E enfoke den añanan 70 tabata hopi dirigi riba e hende muhe su derechonan en general y alabes su derecho na dicidi y planea su embaraso. Sin kita afo cu e hende homber tambe a ricibi nan turno pa bira consciente riba nan rol den plania nan famia.”

El a sigui splica cu den añanan ‘80/ ‘90 e atencion a sigui pa e hoben. Esey tabata Sr. Vrolijk su epoca y na unda Famia Planea ta bay scol y duna charla den klas. “Tur mucha kier a scucha pero tabata sinta full patras den klas.”

I love My body
El a sigui splica cu asina e desaroyonan a sigui cu awe tin un baby di Famia Planea Aruba cu a cumpli 5 aña, esta e proyecto I Love My Body, dirigi specialmente riba e hubentud y den temporada di Carnaval. Y den e trend di esaki a sigui cu un enfoke alabes riba e muchanan di mas chikito riba conscientisacion di nan curpa cu e meta pa nan por crece den e contexto di salubridad sexual reproductivo sano. Durante di e anochi di celebracion tambe a presenta un video cu a wordo traha puntrando hendenan kico nan ta gusta of no gusta di nan curpa, den cual a puntra algun persona presente kico nan no ta gusta di nan curpa. Prome cu nan a pasa pa e video, nan a puntra Minister encarga cu enseñansa Michelle Hooyboer – Winklaar cu a comparti locual cu e no ta gusta cu publico. Presidente di parlamento tambe a comparti locual cu e no ta gusta di su curpa.

Den e 45 añanan di existencia Famia Planea a sa di enfoca su mes riba tur e desaroyonan y necesidadnan di e comunidad di Aruba riba e area sexual reproductivo. “Celebrando e di 45 aniversario di Famia Planea nos ta demostra 2 proyecto den cua nos a logra integra tur necesidadnan di nos isla Aruba cu ta: E proyecto di I Love My Body cu ta dirigi su mes durante e fiesta di mas grandi di Aruba cu ta nos Carnaval y na unda tur edad, grandi y chikito ta participa na dje. Y e declaracion di e derechonan sexual di cada ciudadano sin distincion di por ehempel nan rasa, color, edad y interes sexual di cua nos ta lansa awe tambe,” el a termina bisando.