(CNW) Cu caminata na Tilburg Carla Mohammed ta trata di haci hende consciente di sclavitud. E ke laga hende realisa con pasado ta keda influencia presente. Con doloroso e por ta, pero tambe con bunita ta pa compronde otro.

For di su tempo di studiante e ta empeña pa duna e pasado di sclavitud mas atencion. Carla Mohammed ta organisa caminata cu ta pasa diferente sitio na Tilburg cu tin conexion cu e tempo ey.

E tabata inspira mi asina tanto, tur e caminatanan di sclavitud na Den Haag, Rotterdam y Amsterdam. Mi di: mi ta bay haci esaki na Tilburg tambe. Mi ta djis bay hasié!”, e ta conta den e programa di NTR 5 Dagen (NPO Radio 1).

Marca di pasado di sclavitud? Wel esey si nunca mi no a mira pues mi tabata curioso pa sa”, un participante ta reacciona. Ta remarcabel cu ta specialmente hende muhe blanco ta meld pa e recoridonan. Nan ta masha positivo tocante e recorido; cu relato tocante un luga di kima coffie, de Nederlandse Bank, un estatua di un misionero y un homber preto na rudia. “Kisas mi bista tocante Tilburg a cambia un tiki.”

Abo como hende muhe preto ta bay conta e hende nan ey tocante nan historia?’

Carla Mohammed den su mes grupo a mira cu hende tabata duda si e mester duna e recoridonan si of no. “Tambe mi a haya manera un aviso: ‘abo como muhe preto conta é hendenan ey tocante nan historia? Nan ta bay bisa bo : no mete, ta nos Tilburg! Bo no tin miedo cu nan lo ataca bo?’ Mi di: no, pasobra esey tabata sosode frecuentemente caba.”

E mes tin hopi experencia malo cu tin di haber cu racismo y discriminacion. Su mayornan y welanan ta bini di Surnam. E mes a nace y lanta na Aruba caminda su mayornan a siña conoce otro. Hopi Surnameño a emigra pa Corsou y Aruba pa trabou den siglo pasa. Na 1973 el a muda pa Hulanda pa sigui studia.

Tin biaha diripiente hende ta reacciona agresivamente
Tin biaha sa sosode cu pasando diripiente ta reacciona agresivamente riba su caminatanan. Por ehempel, ora poco tempo ey tabata para cerca un estatua. “Tabatin un homber na e otro banda di caya. El a grita: ‘si, nos Tilburg. Nos Tilburg!’ Mi no a bisa nada.”

‘Bo mag papia tocante sclavitud, basta bo no cuminsa irita’

Pa papia tocante un pasado colonial ta permiti, basta e keda agradabel, e ta confirma. “Mientras tanto cu ta papia cu un tono caminda suavemente ta conta e historia di Hulanda, ta permiti pa papia di esaki. E no mester ta doloroso, e mester ta easy. I specialmente: no mester acusa.”

Carla Mohammed den combersacion cu presentando Mirthe van der Drift di e programa 5 dagen (NTR) na NPO Radio 1

E tambe a experencia cu hende ta reacciona cu cram. “Mirando mi experencia di bida mi ta keda trankil si”, segun Carla Mohammed. “Na momento cu bo confronta hende cu e dolor di e pasado di sclavitud, bo ta haya e reaccion: ma bo no ta exagera poco?! Ta asina tanto tempo pasa!”

Manera ta gaña bo ta gaña
Den cuminsamento e tipo di reaccionnan aki tabata hasie agresivo. “E cos ta dal mi duro emocionalmente. Manera ta gaña mi ta gaña! E ora ey e ta un bon cos pa bo keda trankil.”

Carla Mohammed hopi biaha tabata sinti cu otronan no ta compronde si ta trata di e pasado di sclavitud y su efecto te riba e dia di awe. “Constantemente, constantemente. Pero loke mi ta keda corda: Mi ta mira progreso si. Danki na e lucha di mi antepasadonan mi ta para aki y ken mi ta pa awor mi descurasha? Esey si mi no ta haci.”

Pero e ta ripara tambe con bunita e combersacionnan por bay durante su caminata.  “Hende ta scucha otro asina bon! Anto e ora ey mi ta pensa: si, ke men ta posibel. Mi ta orguyoso di e hendenan cu por papia di dje na e manera ey”, e ta bisa cu un sonrisa grandi.