Un ciudadano a dirigi un carta na minister di Labor, Wendrick Cecilia (AVP), y ademas di a trece dilanti algun di e dificultadnan cu e clase trahador di Aruba ta enfrenta y algun posible solucion pa esaki, a menciona tambe pensionadonan. Bon Dia Aruba a haya acceso na e carta aki y ta trece un resumen tocante e varios puntonan cu a menciona y trece dilanti na e minister.

E ciudadano a cuminsa papiando tocante e hecho cu actualmente e pensionadonan no tin un entrada y ta bibando den un situacion cu ta sumamente malo. Nan entrada actual ta “consisti solamente di e pension di biehes for di SVB cu no ta yega pa cubri nan gastonan. Si tin problema di salud cu un di nan o tur dos mester bay den centro di cuido, e situacion ta bira pio,” e ciudadano a skirbi.

Den su opinion, e problema aki “tin e solucion cu nos ta mira: Pensa un tiki y bo ta wak e o na Ingles ‘it is written on the wall.’” Segun e ta comenta, na Aruba “esnan cu tin un di 2 o di 3 areglo di pension no tin problema ora di baha cu pension” pero e areglo aki tin falta di un adaptacion, cual mester haci manera ta caso cu varios fondo di pension.

E solucion cu e ciudadano ta trece dilanti ta di crea fondonan di pension den tur sector di e economia. Esaki claramente no ta algo facil di logra “pero e ta necesario. Nos ta bayendo pa un sociedad avansa y moderno. Dirigentenan na Aruba, e ministernan, parlamentarionan, lidernan sindical y empresarionan mester prepara nan mes di un miho manera tocante e tema di pension. E gobierno nobo mester busca e expertonan pa guia e proceso aki.”

Aunke pension ta bin den dos tipo, e tipo mas comun di pension tradicional ta e plan cu beneficio defini. Durante e añanan cu un persona ta traha, e dunador di empleo ta contribui na e plan. Despues cu e empleado retira, nan ta ricibi un entrada mensual pa resto di nan bida for di e plan aki. Nan beneficio ta bas riba un porcentahe di nan salario durante e añanan di empleo unda nan salario tabata mas halto. E formula aki tambe ta tuma na cuenta con hopi aña a traha pa e dunador di empleo aki.

Cu un pension, ora bo retira, bo tin un cobertura y entrada pa resto di bo bida, cual ta haci esaki primordial pa un pensionado por cubri su gastonan y biba un bida digno despues di a traha pa un gran parti di su bida. E ciudadano ta comenta den su carta cu “mundo politico mester pone nan mirada riba solucionnan social y pensa cu nos por. Mi persona ta fudnador di e fondo di pension di FPEF ap e trahadornan di APA y WEB, un fondo chikito pero cu ta funciona bon y ya tin pensionadonan cu tur luna ta cobrando nan pension.”

Un otro punto cu el a trece dilanti ta cu den su opinion gobierno mester cumpli cu Memorie van Toelichting di e NPR-APFA di 2005. El a skirbi cu den e sector publico na mei di aña 2005 a crea NPR den APFA pa asina tur e trahadornan den sector publico por bira miembro di aPFA. Sinembargo e maneho di e gobierno y otro dunadornan di trabao no a percura pa tur trahador cu ta den servicio fiho of den servicio temporal bira miembro y cuminsa paga nan prima. “Gobierno ta nombra hende ainda den tijdelijk dienst o ta keda duna nan contracto di algun aña. Trahadornan cu pasa 50 aña di edad, di e forma aki, ta ser discrimina y nan no ta drenta APFA, pa nan tambe por gosa di un bon pension ora nan bira pensionado. E gobierno nobo, despues di 20 aña, mester pone fin na e maneho malo aki y cumpli cu e Memorie van Toelichting di e ley aki.”

Ta menciona cu un asunto cu gobierno mester frena ta e practica di contrata trahadornan den servicio temproal, yama tijdelijk dienst na Hulandes, E personanan aki ta keda variso aña cu contract individual. Tambe ta trece dilanti cu “mester elimina tuma trahadornan den servicio di uitzendbureau pa añanan largo. Saki mester conta tambe pa companianan estatal. Poco tempo pasa un trahador di un compania estatal, trahando na mi cas a conta’mi cu e tin como 15 aña, trahando pa e compania estatal di Telecomunicacion, pero ainda ta den servicio di un uitzendbureau. No por. E posicion corecto ta cu trahadornan ta ricibi e derecho pa bira miembro di un fondo di pension,” e ciudadano a skirbi.

El a menciona tambe den e carta cu “tin un discusion fuerte na Aruba, pa empresarionan y shareholdernan di empresanan lanta un fondo di pension pa nan. Nan tin tur derecho pa hacie, nan tambe kier sigura nan futuro. Mi deseo ta cu pronto esaki lo ser cumpli. Esaki ta un bunita ehempel di kico mundo politico mester haci pa e 70% di pueblo kendenan ta cay den problema grandi ora nan bay cu pension.”

Citando e propaganda cu e grupo aki ta haci, cual e ciudadano ta considera uno interesante, a skirbi “Are you aware that a self-administered pension is no longer possible, according to the new legislation on the Fiscal Retirement Reserve, as of January 1, 2023? Consequently, entrepreneurs and major shareholders are confronted with a challenge, you will pay more tax, as reserving funds for your pension no longer qualifies as a deductible item on your company’s balance sheet. Nonetheless, a pension plan is important and helps you save for later, ensuring financial co ink of traditional retirement after years of satisfactory hard work, but also your loved ones after you’re no longer there to provide for them. Life has many turns and unexpected moments. A pension plan can also ensure your financial future in case of sudden occupational disability. comfort and stability when you no longer have a regular income. As an independent entrepreneur or major shareholder, you have to think of the future and take measures into your own hands to protect your future. Esaki ta nan propaganda.”

E ciudadano a agrega cu esaki mester ta un plan pa e gobernacion cu a inicia. “Pa mundo politico cu mester sali na defensa di e 70% di e trahadornan cu no tin e di dos areglo di pension. Un segundo fondo di pension ta imperativo pa tur trahador na Aruba.”