Pesten.jpg

ORANJESTAD  – Telefon pa Hubentud ta analisa na final di cada aña cua ta e temanan cu e mucha y hobennan a yama mas pe. A base di esaki Telefon pa Hubentud (TPH) ta desaroya un proyecto pa wordo implementa e aña siguiente. Teniendo na cuenta cu termento tawata un di e temanan cu e mucha y hobennan a yama mas pe aña 2012, Fundacion Telefon pa Hubentud a dicidi di confronta e problema aki mediante un proyecto nobo.

Na aña 2000 ya TPH a analisa cu e tema aki tabata uno hopi comunica na telefon cu Telefon pa Hubentud y nos a desaroya e proyecto ‘Pesten mag niet … Stop di ter!‘  y a presenta esaki den scolnan basico.  Na aña 2012, mirando cu e tema aki ta sigui ta uno hopi papia, TPH a dicidi di haci ‘desk research‘ y update e proyecto di Termento cu informacion di resultado di  ultimo investigacionnan internacional y reconoci globalmente.

Den e aña escolar 2013-2014 y 2014-2015 Fundacion Telefon pa Hubentud a implementa e programa contra termento ‘Prevencion di Termento na Scol’ (na papiamento) mediante un proyecto piloto den 8 scol di SKOA na Aruba. E programa ta uno desaroya door di Beverly B. Title, basa riba investigacionnan di Dan Olweus na e Universidad di Bergen na Noruega, publica pa The Hazelden Foundation y adapta pa Aruba su ambiente door di Fundacion Telefon pa Hubentud. Pa medio di un colaboracion cu  SKOA, Telefon pa Hubentud a logra implementa e proyecto den 8 scol di enseñanza basico di SKOA. E programa a wordo duna na tur e muchanan di klas 1 te cu klas 6 di tur e 8 scolnan. 

Pa por midi e efectividad di e programa, Fundacion Telefon pa Hubentud cu tin un protocol di colaboracion cu Centraal Bureau voor de Statistieken desde 2012, a pidi Centraal Bureau voor de Statistieken pa colabora y haci un estudio di e efectividad di e programa. Tanto prome como despues di implementacion di e programa den e scolnan, Centraal Bureau voor de Statistieken a midi e comportacion di termento cerca e muchanan. Pa Telefon pa Hubentud e evaluacion aki ta di suma importancia. Pa medio di e resultado Telefon pa Hubentud por midi e efectividad di e programa y dicidi si e proyecto mester wordo modifica y/of implementa den otro scolnan.