Den nos edicion di diasabra nos a referi na e situacion deplorable, no tin otro palabra pa esey, den cual nos instituto principal di educacion secundario ta hinca. Esaki ta parce na promer lugar un problema di un directiva cu a perde caminda, pero tin hopi mas aspecto na e asunto aki, cu ta mustra riba fayo den nos cultura di organisacion. E problemanan señala ta bin dilanti den diferente otro sector di nos comunidad tambe.

Un di e fayonan principal aki na Aruba ta cu hopi rapido un organisacion, cu ta cuminsa bon, ta bay den direccion di un estilo di goberna cu ta directamente liga na un of algun persona. Nos ta mira esaki hopi den mundo di deporte, unda un of algun persona, cu e mesun stauutnan bon skirbi y bon intenciona den man, ta impone nan voluntad riba e resto, y desde e momento ey e statuutnan, cu ta duna e reglanan pa goberna y administra e organisacion, ta bira mero papel.

Cada biaha nos ta mira e fenomeno aki ta ripiti. Den e caso di Colegio Arubano a bay un stap mas leu, usando papel pa crea un forma di goberna cu ta refleha e estilo unilateral aki. Y ta bay asina leu tambe pa crea mas structura riba cual otronan no tin ni vista, mucho menos algo di bisa. Cu esey nos ta referi na e fundacion cu a lanta pa maneha recursonan financiero pa e fundacion cu ta guia y administra e scol mes. Aki tin varios pregunta cu ta surgi. Un di nan ta dirigi directamente na gobierno: Como cu ta trata di un otro ‘rechtspersoon’, e relacion cu gobierno, pa loke ta subsidio por ehemplo, ta segun nos exclusivamente un asunto di e fundacion original, y no di e vehiculo extra cu nan mes a crea? Ta parce nos cu, tanten cu gobierno (ministerio di Enseñansa) no bay di acuerdo cu un eventual proposicion pa canalisa fondonan cu ta bin di gobierno via e fundacion nobo, ta e fundacion original mester ta receptor di placa publico cu ta haya na beneficio di enseñansa na e scol ey. Si ta usa e fundacion nobo pa recauda otro recurso financiero o di otro indole cu no ta bin di gobierno, esey ta otro asunto.

Otro punto importante ta e posicion di Obispado, cu a cambia considerablemente di posicion. Fuera di nombra un persona den e directiva, Obispado no tin e derecho mas di nombra un directiva nobo, den caso cu cos bay completamente for di man. Cu e poder di nombra 5 di 7 miembro via ‘coöptatie’ a habri e posibilidad di nombra un directiva di hende ‘handpicked’ pa e miembronan cu ta aden caba. Ora cos bay malo di berdad, por ehemplo di posible mal maneho financiero, e unico caminda di cana ta cuminsa un caso cerca hues di Promer Instancia o denuncia e asunto na Ministerio Publico. E posibilidadnan limita cu ta existi na Aruba pa e ciudadano por mira kico ta tumando lugar den un fundacion cu un importancia asina grandi pa comunidad, sin embargo ta directamente relaciona cu e problema den gobierno mes, unda te awe no tin un ‘Boek 2 Burgelijk Wetboek’ cu a yega te na Staten y awor ta staciona riba un parking lot desconoci. Den e Buki nobo aki tin e reglanan mas moderno y mas amplio di dunamento di cuenta pa tur fundacion, entre otro e obligacion pa deposita y publica nan cuenta anual. Asina por mira cu riba tereno di legislacion esencial, manera e otro parti di Codigo Civil cu a keda ‘staciona’ tambe pa e problemanan cu partidonan tin cu partnership di personanan di mesun sexo, tin hopi cos cu ta grita pa un solucion, mientras cu parlamento ta perdiendo tempo cu wega y legislacion inutil, manera den e caso di e cambio di e ley di supervision financiero y e igualmente defectuoso cambio di ley di Serlimar.

Banda di tur esaki tin otro aspecto unda e problema ta mustra tambe den direccion di gobierno. Esey ta cu gobierno como esun cu ta otorga subsidio pa entre otro enseñansa, ta bien posible pa mehora y aumenta e exigencianan di bon gobernacion den e tipo di entidad aki. Como esun cu ta duna placa di comunidad na un entidad priva, mester ta posible pa bin cu exigencia mas estricto pa maneho di placa publico. Problema ta cu nos no ta mira e asuntonan aki ta haya debido atencion.

Fuera di esaki naturalmente tin hopi otro problema. Manera e tema di calidad, unda e scol aki, y otronan tambe, ta lidia cu un cantidad di docente cu no ta ‘bevoegd’. E exigencianan ey no ta pornada y aunke nos sa cu ta haci lo mihor cu por, e no ta un situacion cu por keda asina pa semper. Lastima cu Hulanda mes tin problema creciente di escasez di docente, loke no ta duna mihor perspectiva tampoco pa mehoracion a corto plazo. Pero, bolbiendo pa e problema inicial, e pregunta ta ki dia nos ta cuminsa traha riba e cultura ‘caudillista’ cu nos ta practica, unda un par di hende ta tuma poder y no kier comparti. Den e sentido ey Colegio Arubano ta un spiel pa nos, tambe pa e partidonan politico.