FILE - Volunteer troops of the Iranian army march during Army Day parade at a military base in northern Tehran, Iran, Wednesday, April 17, 2024. (AP Photo/Vahid Salemi, File)

(AP) — Atake Israeli contra Iran diabierna, y e promesa di represalia di Iran, a trece e dos adversario den Medio Oriente mas cerca di un guera completo, cu tambe ta menasa di hala Merca aden, al menos na cierto grado. Pues, con e ehercitonan di Iran y Israel ta compara cu otro?

Iran ta conta cu un forsa permanente grandi, pero tambe ta depende riba proxynan y operacionnan encubierto cu a keda severamente deshabilita den lunanan recien pa accionnan di Merca y Israel.

Mientras tanto, Israel ta depende tanto riba subterfugio como di forsanan regular robusto terestre y aereo cu aparentemente no tin igual den e region. Maske mas o menos igual den e cantidad di trupa, e dos ehercito ta trece tacticanan y potencia di candela notablemente diferente.

Unda Iran ta para?

Riba papel, Iran ta parce di tin bentaha den number, cu 88 miyon persona y un area teritorial di 1.6 miyon kilometer cuadra, compara cu e 9 miyon persona y 22 kilometer cuadra di Israel. Militarmente, sinembargo, e numbernan aki ta nifica poco.

Trupanan di Iran ta dividi entre e forsanan arma regular, generalmente comisiona cu cuida frontera di Iran y ehecuta tareanan militar mas convencional, y e Guardia Revolucionario paramilitar, incluyendo e Forsa Quds elite, e comando di misil strategico, y e forsa cibernetico.

E forsanan regular ta comanda mayoria di e trupa – alrededor di 600mil persona – y ekipo standard, mientras cu e Guardia Revolucionario tin como 200mil personal dividi entre varios division. Hunto cu e proxynan di Iran, ta kere cu su forsanan convencional a keda degrada pisa pa operacionnan militar Israeli y Mericano den ultimo añanan.

Ekipo militar di Iran ta un hodge-podge, incluyendo algun cu Union Sovietico a provee y otronan cu Merca a duna prome cu Revolucion Islamico di 1979, hunto cu adicionnan Ruso mas recien. Cu loke ta calcula na 350 avion anticua den su forsa aereo, e ta cay hopi atras di Israel den tanto cantidad como calidad.

Sinembargo, Iran si tin e habilidad di produci un variedad amplio di UAV y ekipo similar, tipifica pa e drone di atake Shahed cu a bende na Rusia den cantidadnan grandi pa uso den e guera na Ucrania.

E seguridad di su comandantenan top ta un problema recurente pa Iran, cu e cabesante di Guardia Revolucionario, Gen. Hossein Salami y Gen. Mohammad Bagheri, chief of staff di forsanan arma di Iran, entre esnan asesina den atakenan recien rond di e region.

Programa nuclear di Iran a avansa den añanan recien, y ta kere cu ya a desaroya suficiente uranium enrikeci na nivel di casi grado di arma pa produci varios arma nuclear den algun luna si tuma e decision pa haci esaki.

Pero Iran lo tin mester di mas tempo ainda pa desaroya un misil of otro medio pa usa nan. No ta parce cu Israel tin inclinacion di tuma e riesgo aki, sinembargo, despues di ya a ataca facilidadnan fabricando material nuclear y misil balistico.

Con Israel ta compara?
E forsanan terestre, maritimo y aereo formidable di Israel ta deriva di tanto e tecnologia mas recien di Merca y Europeo, como tambe un industria robusto di defensa domestico cu por diseña, construi y sostene un rango completo di armamento, permitiendo e pa enfrenta oponentenan riba varios frente na mes momento.

Pa un nacion chikito, tambe tin un suministro considerable di trupa, cu alrededor di 170mil forsa den servicio activo y otro 400mil reserva. Maske menos cu Iran, forsanan Israeli tin experiencia di bataya den conflictonan regional.

Un opcion pa contraatake di Iran por inclui centenares di misil balistico atacando Israel, maske con largo por sostene esaki no ta cla. Na october 2024, un atake masivo di misil Irani contra Israel a causa apenas daño limita, parcialmente pa motibo di ayudo di Merca pa tira abao misilnan Irani.

E defensa ey tabata posible pa e defensa misil multi-nivel di Israel. E sistema sofistica, desroya durante decadas cu sosten considerable di Merca, ta capaz di detecta atake entrante y desplega solamente si e proyectil ta bayendo den direccion di un centro di poblacion of infrastructura militar of civil sensitivo.

Lidernan Israeli ta bisa cu e sistema no ta 100 porciento garantisa, pero ta dun’e credito pa preveni daño severo y cantidad di casualidad.

Ta kere ampliamente cu Israel ta e unico estado cu arma nuclear den Medio Oriente, maske e pais nunca a reconoce cu tin armanan asina. Israel tambe tin un aliado firme na Merca, cu tabata clave den conflictonan anterior y probablemente ta bay ta crucial den cualkier conflicto cu bin despues.

Rol di Merca

Merca a distancia su mes di e accionnan di Israel, pero por ta obhetivo di represalia di Iran.

Entre e activonan Mericano den e region tin un carrier di avion cu alrededor di 60 fighter den Lama Arabico, hunto cu decenas di otro jet na basenan den e region – como tambe miles di trupa.

Secretario di Estado Mericano, Marco Rubio a bisa cu Israel a tuma “accion unilateral contra Iran,” advertiendo Iran pa no enfoca contra forsanan Mericano den represalia. Den dianan recien, Merca a cuminsa saca algun diplomatico for di capital di Irak y a ofrece evacuacion boluntario na famia di trupanan Mericano rond di Medio Oriente.

Israel ya a limita e habilidad di Iran pa bringa back, despues di decima e proxynan Irani, Hamas na Gaza y Hezbollah na Libanon, y a bombardia e sistema di defensa aereo di Iran.

Prome cu e atakenan diabierna, Iran a priminti represalia masivo pa cualkier atake, no djis contra Israel pero tambe contra basenan Mericano den e region, cu un oficial primintiendo pa efectivamente saca Merca for di Medio Oriente mediante e destruccion di su infrastructura militar.