Nos mester plan pero principalmente un cambio mental

Aña 2017 ta acercando su fin, y hopi di nos ta tuma e dianan aki pa reflexiona riba tur cos cu a sucede. Un aña bastante turbulento, cu varios acontecimento cu a sacudi nos comunidad. Nos no ta kere cu ta necesario pa bay den detaye; nan ta ampliamente conoci y ademas na ocasion ta asina doloroso, cu no mester corda hende riba e detayenan. Esey no ta implica cu mester lubida e asuntonan mes, pasobra ta net esey nos ta vigilando, pa percura cu den e tempo nos dilanti di berdad ta haci algo al respecto. E aña nos dilanti lo ta clave den esey.

Pero, en general kico e acontecimentonan di e aña aki a mustra nos? Cu banda di nos preocupacion pa nos pan di cada dia, nos economia, nos situacion financiero individual y colectivo, nos pension awe y mañan, nos cas y nos auto, nos a cuminsa perde bista, individual y colectivamente, riba e cos mas importante: civilisacion ta exigi garantisa cada ciudadano un bida digno. Y un bida digno ta cuminsa cu respeta y exigi respet di nos mes y di otronan pa curpa y mente di cada persona, pa cuminsa cu esunnan cu mester di nos proteccion pasobra nan no por defende nan mes. Esaki ta conta na prome luga pa mucha, unda cada un di nan mester ta rondona di adulto cu ta cuida y guia nan, duna nan proteccion contra cualkier peligro, tambe si esey significa confrontacion cu otro adulto, cu tin otro interpretacion di atencion pa mucha.

Un di e aspectonan mas duro pa acepta, y pa actua riba esaki, ta e hecho cu mayoria di abuso no ta sucede na man di hende straño, pero na man di esunnan cu ta yama pa duna e mucha proteccion. E situacion aki no ta unico, otro pais tambe conoce esey. Naturalmente esaki no ta un excuus pa laga e asunto asina anto, al contrario. Nos tur mester bira mas vigilante y tribi di enfrenta caso di hende cu ta viola lo mas basico cu tur animal conoce: cuida y proteha bo yiunan.

Pero nos ta mira otro aspecto dificil ta bin pa nos. Nos tin un grupo creciente di hende di edad cu pronto lo yega na forma casi un cuarta parti di nos poblacion: nos hendenan di edad. No tur di nan ta conta ainda cu un circulo familiar y di amistad cu ta yuda y duna nan e atencion y cariño cu nan mester y merece. No ta trata aki di cuanto cama o camber, o cuanto enfermera nos mester pa aña 2020 o 2030; esey ta cifra. Ta trata di garantisa cu cada persona di edad tin un bida digno, den un ambiente social adecua, te dia cu e dia yega cu nan ta bay pa semper. Cada persona cu ta fayece su so, den cierto caso ta haya nan varios dia despues, ta un denuncia contra un comunidad cu no ta garantisa un bida digno na su ciudadanonan.

Asina nos por sigui menciona mas grupo margina, cu ta victima di e situacion den cual nan a lanta, o den cual nan a termina. Nan tur ta señal, critica, denuncia den nos cara di un comunidad cu ta na caminda pa perde su rumbo. Tin hasta esunnan entre nos cu ta haya cu nos como comunidad a perde rumbo caba y cu nos ta riba caminda pa desastre. Esey di berdad ta asina? Nos ta nenga di kere esey. Pasobra entregando nos mes na e negativismo ey, nos ta nengando cu tin un salida, nos ta desmintiendo cu mehoracion ta posibel. Si esey ta e conclusion, nos por wel di laga tur cos pa nan cuenta y sinta man crusa warda e desastre ey yega. Y ora, dia e yega, anto kico?

Pero, esey no ta bay ta e rumbo. No si tur, en todo caso un gran mayoria di nos tambe ta nenga di kere den negativismo y ta dicidi di ta parti di e solucion. Y nos por peca di ta demasiado optimista, pero ainda nos por haci e trabao grandi di bay den un cambio drastico den nos comunidad, cu ta kita nos di bay den un abismo, no financiero, no economico, sino moral.

Y, kico asina ta loke nos kier mira cambia? E manera cu nos ta atende e asuntonan aki te awe? E motibo pa puntra esaki ta pasobra tin un expresion cu ta bisa, cu si bo ta keda aplica e mesun solucion, podise un poco mas fuerte, bo lo keda haya e mesun resultado… Nos ta bay logra cambia algo asina anto? Probablemente no, pero ningun di nos tin e solucion di oro pa e simpel motibo cu e no ta existi. Pasobra e solucion no ta skirbi den ningun buki ni rapport. E ta basa den mentalidad y actitud di hende. Y esey ta depende di kico bo mes ta siña y kico bo ta siña otro. Si nos uza e dianan di fiesta aki pa reflexiona riba esey, sin cu un di nos manece cu un solucion perfecto, pero si cu e decision di contribui, nos a gana hopi caba. Feliz Pasco.