Tabata di anticipa, no di spera, cu e entrada den vigencia di e tarifa nobo di BBO/etc. lo a conduci na situacionnan di confusion den comercio. Un di e prome señalnan di esaki tabata e noticianan di tienda cu ta cobrando un porcentahe mas halto cu 6%, otronan cu aparentemente ta cobra 6% riba e suma di factura aumenta cu e 3,5% anterior, etc.

Tur esaki lo tabata posibel di evita si gobierno a dicidi di bolbe na e base di e impuesto aki, cu ta fundamentalmente un impuesto riba e benta di e empresario, cu cual e cliente en principio no tin nada di haci. Den su forma original el a keda introduci e tempo aya na St. Maarten, unda e ley ta bisa cu e BBO no por aparece riba e factura.

Gobierno ta mira e benta di un luna di e empresario y ta cobra tanto porciento cu e tarifa ta. Esaki tin como consecuencia cu e empresario ta hinca e BBO den su prijs y ta tene e asunto mas simpel posibel. Mester tene cuenta si cu hunto cu e aumento di e prijs di e BBO, e empresario ta liber pa añadi aumento di prijs pasobra otro factor den su prijs tambe a subi, manera costo di compra di e producto, cambio den tarifa di fleta, seguro y otro gasto relaciona prome cu tin e producto cla pa benta na e cliente.

Manera semper, e consumidor cu no ta contento cu un aumento di prijs por puntra e empresario pa duna un splicacion, y si e no ta contento cu e contesta e ta bay shop na otro luga. Esey ta e economia liber cu nos tin.

Pa continua cu e problemanan alrededor di e BBO/etc. mester bisa cu na 2007 caba, cu e introduccion di e BBO, a habri e posibilidad, bao presion di cierto comerciantenan, di pone e BBO riba e factura, o keda incorpora esaki den e prijs. Confusion number un. Despues, pa corona obra, a bin e prome ruman chikito di BBO, e BAZV, cu si obligatoriamente mester ta menciona riba e factura, pero por mantene e cobranza den e prijs, of no. Confusion number dos. Awor a bin e ruman mas hoben, e BAVP, den e lenguahe politico partidario, cu si nos no ta kiboca por aparece riba e factura, y tambe por bay den e prijs of no. Confusion number tres.

E conseho di Raad van Advies pa cobra un solo 6% y despues laga Belastingdienst separa e sumanan y manda nan unda nan mester bay, a ser trata manera tur conseho, bon of malo, ta ser trata: no haci caso di esaki… Cu consecuencia cu tur esaki ta desemboca den tur tipo di variante den cobranza, esunnan permisibel y otronan contra ley. Y kico e departamento concerni ta haci, den tur e lunanan cu e ultimo adaptacion aki tabata den preparacion? Nos no sa, pero en todo caso no prepara debidamente e caso y anticipa unda por tin necesidad di claridad, tanto pa comercio como pa e publico consumidor. Y aki ta imposibel pa bin bisa cu no por a haci nada al respecto, pasobra no tabatin presupuesto, o algun pretexto por estilo.

Awendia tur loke mester pa duna bon informacion ta un colaborado cu sa su trabao y un computer cu ta funciona. E colaborado ta na e departamento mes, o na despacho di e ministro, cu 25% extra di salario, pero en todo caso ta page caba y e no ta costa nada extra. Despues, divulga e informacion digitalmente pa medionan di comunicacion, cla ta. Sin embargo, no ta mira esaki ta sucede y nos ta puntra nos mes si den e epoca moderno aki ta keda acepta e tipo di deficiencia aki den e tarea informativo gubernamental.

Otro ehemplo di mita informacion tabata e anuncio cu tienda por keda habri te mey anochi, sin problema. Asina leu cu nos por a averigua, nada no a cambia den e practica di varios aña caba, unda cualkier tienda por pidi y haya un permiso pa keda habri te mey anochi, … basta nan paga. Varios aña pasa caba Camara di Comercio a reacciona riba esaki y a pidi e ministro di e tempo ey pa haci un gesto, cambia e ley pa e tienda por habri sin cu mester paga pa e permiso pa keda habri te mas laat.

Contesta: silencio. Den e situacion actual, asina leu cu nos por averigua, no tabatin cambio di ley, y tampoco ta conoci si, anticipando cambio di ley, gobierno ta haci un gesto positivo, kitando e obligacion pa paga un permiso pa cada tres luna, como compensacion den e cuadro di e maneho di simplifica tramite y baha ‘cost of doing business’ conoci bao di e nomber ‘From Red Tape to Red Carpet’.

Nos tin e impresion cu den e maneho di e Red Tape algo a bay robes y a uza e tape pa mara man di esunnan cu mester sinta tras di esun computer cu ta traha, pa formula informacion completo y al caso, y no manda informacion di algo cu ta parce un chupabebe sin sucu pa comercio.