Riba dia 31 di juli 2025, Bon Dia Aruba a publica un articulo titula di ‘Dia 30 di juli mundo ta conmemora e Dia Mundial Contra Traficacion di Hende’. Den e articulo a referi na informacion di Oficina Central di Estadistica (CBS), specificamente e Statistical Overview of Aruba 2023 y a menciona cu ‘traficacion di hende ta entre e tres crimennan mas cometi’. E informacion aki no ta corecto.
Den e articulo ta indica cu “den 2023 e crimen di traficacion di hende a reduci cu 25%” y “di 269 prisonero cu tabata cera, 15 di nan tabata en prison pa comete crimen relaciona cu traficacion di hende.” E Statistical Overview of Aruba 2023 di CBS ta menciona e termino ‘Human Smuggling’ cu ta nifica Contrabanda di Hende y no ‘Human Trafficking’ cu ta nifica Traficacion di Hende. Door di usa ‘traficacion di hende’ en bes di ‘contrabanda di hende,’ informacion incorecto a ser presenta na pueblo di Aruba creando impresion cu traficacion di hende ta mas presente cu e ta en realidad. Bon Dia Aruba ta pidi disculpa pa e fout aki.
Kico ta traficacion di hende?
Traficacion di hende ta e comercio di hende cu e proposito di trabao forsa, sclavitud sexual, of explotacion sexual comercial pa e traficante of otronan.
E ta un crimen contra un persona y ta afecta e derecho di un ser humano riba autodeterminacion, libertad y felicidad. E crimen aki ta viola e derechonan di movemento y autodeterminacion di e victima pa medio di forsa of coercion, y pa motibo di nan explotacion comercial.
Hende homber, muhe y mucha di tur edad y di tur antecedente por bira victima di e crimen aki, cu ta sucede den tur region di mundo, incluyendo Aruba.
Esaki un crimen mundial cu ta comercialisa hende y ta explota nan pa ganashi. E ta e di tres actividad criminal mas prevalente na mundo, despues di crimennan relaciona cu droga y arma.
E acto di traficacion ta: e reclutamento, transporte, transferencia, alberga of ricibi di persona.
Traficantenan ta usa e menasa di forsa, engaño, coercion, abuso di poder of posicion di vulnerabilidad. E proposito di traficacion semper ta explotacion.
Hopi biaha, traficantenan ta identifica y haci uso di nan victimanan su vulnerabilidadnan pa crea dependencia. Factornan di riesgo significante ta inclui migracion of mudansa recien, falta di oportunidadnan economico of legal, uso di substancia, preocupacionnan di salud mental, y problemanan na cas of falta di amigonan
Calculacionnan ta sugeri cu, internacionalmente, solamente mas o menos .04% di sobrevivientenan di casonan di traficacion di hende ta ser identifica, loke ta nifica cu e gran mayoria di casonan di traficacion di hende ta keda sin ser detecta.
Kico ta contrabanda di hende?
Contrabanda di hende of migrante ta un crimen contra un pais. E ta e facilitacion di entrada iregular den un pais caminda e migrante no ta un nacional of residente. E criminalnan tras di e negoshi sumamente probechoso aki ta gara e oportunidad crea pa e necesidad of deseo di hende pa drenta un pais sin status legal.
Hende ta muda pa otro paisnan pa hopi motibo, pero pa migrantenan indocumenta casi semper ta pa un miho bida. Esaki por ta pa nan mes of pa nan famia na cas.
Contrabanda di migrante ta un crimen cu ganashi halto y un riesgo abou di castigo pa e criminalnan envolvi. Contrabandistanan ta bende servicio ilegal y peligroso na hende desespera y hopi biaha ta parti di un red bon organisa y multinacional.
Como cu e servicionan aki ta ilegal, e criminalnan tin hopi poder, mientras cu e migrantenan ta keda vulnerabel. Algun migrante ta ser abusa of ta muri na caminda pa nan destinacion, y hopi ta ser bandona na caminda sin recurso.