Quanten Aruba LLC ta propone un inversion di 3.5 biyon dollar den restauracion di refineria di Aruba, unda alavez ta prepara pa un era sin petroleo. E proyecto lo genera 2000 cupo di trabao y ta zona netamente locual Aruba mester awor. Sin embargo, ta awor numa lo pasa pa e siguiente fase pa determina si e proyecto grandi aki ta realisabel si of no.

Esaki ta locual Prome Minister Evelyn Wever Croes a informa Parlamento ayera durante un encuentro informativo. El a subraya si cu e informacionnan ta general y cu no por duna mas detaye, pasobra e mes no sa. Motibo ta cu e comision negociador ta mara na un ‘non-disclosure agreement,’ (NDA) cu ta limita discuti detayenan di e negociacionnan.

Experticio di Rosneft

E comision apunta pa Gobierno pa negocia ta carga e nomber Advisory Branch Committee y ta consisti di expertonan local y tambe un experto Ruso cu a traha cu e compania estatal di petroleo di Rusia, esta Dr. Kim Gobert. Dr. Gobert ta e consehero internacional cu a Gobierno a contrata pa su conocemento riba e tereno di petroquimica. Dr. Gobert ta un quimico y un geo-scientifico cu a traha na varios pais riba tereno di exploracion di petroleo, mas tanto. E comision mes ta lidera pa Director Adhunto di RDA, cu ta ing. Renny Arends, cu ta enfoca riba e aspecto comercial y di mercadeo di e proceso. Otro miembronan ta Ingeniero Rene Leonora kende ta encarga cu e aspectonan di medio ambiente; Ingeniero Eddy Oduber, experto den refineria; mr. Maura Brown, kende ta encarga cu e aspectonan legal y tambe Judesca Briceño, MSc cu ta encarga pa analisa e impacto economico di e proposicionnan.

REOI 1 y REOI 2

Na juli a habri e proceso pa destaho publico pa inversionistanan interesa den e refineria of otro desaroyo. E presentacion den Parlamento ayera tabata riba e dos candidatonan cu segun e comision negociador ta e mihor candidatonan cu a sali di e Request Expression of Interest 1, REOI 1, cu ta pa e refineria of otro industria petro-quimico. Tambe tin interes pa un desaroyo di industria completamente separa di refineria, pero esaki ta cay bao di e Request Expression of Interest 2, REOI 2.

Tabatin mas di 100 compania cu a mustra interes, 48 a haci un propuesta concreto y e comision a selecta 17 cu a cumpli cu e exigencianan. Di e grupo aki, 10 tabata pa e REOI 1 y siete (7) pa otro tipo di desaroyo riba e tereno di refineria.

Criterionan stipula pa Aruba

E criterionan tabata basa riba economia y labor. E compania cu selecta mester enfoca riba actividadnan den futuro cu ta duna contribucion significante na economia. “Nos ta buscando crecemento di Producto Interno Bruto, GDP cu alavez ta crea cupo di empleo cu ta sostene e crecemento di e GDP aki,” Prome Minister a bisa. E di dos critero ta medio ambiente, salud y seguridad. “E actividad mester tene na consideracion e leynan existente y futuro den e areanan aki. Locual nos kier ta un GDP mas ‘limpi’ cu nos a conoce den pasado.” E di tres aspecto riba cual a pone enfasis ta e maneho di relacionnan exterior. “E actividad y inversionista cu nos ta buscando mester por cuadra den e maneho di Relacionnan Externo di Reino Hulandes y aki nos ta pensa mas tanto riba companianan cu no ta cay den e lista di sancion di Union Europeo ni di Merca, ni di ningun otro.” E di cuatro criterio ta seguridad di energia. “Nos ta buscando inversionista cu ta yuda nos cu seguridad di gasolin y si por, sostene aspectonan di awa y coriente na un prijs mas abao.”

E comision a duna Gobierno dos opcion viable pa continua. E prome ta pa un repartura di e refineria, cu a keda califica ‘track A’ di e proceso y e di dos ta desaroyo di industria adicional den e mesun genero, cu ta ‘transshipment’ di LNG (track B di e REOI 1).

Tempo ta di urgencia awor

Loke Aruba mester awor aki ta desaroyo economico lihe, ta e comentario di Evelyn Wever Croes. Gobierno ta bisa cu e situacion di Aruba no ta permiti pa warda y busca otro. Mester di e desaroyo economico, cuponan di trabao. Kizas otro compania lo por tin un bon proposicion, pero Aruba no por a warda pa nan a haci nan investigacionan di mey pa un aña. Como tal a dicidi pa sigui negocia cu companianan cu por ehecuta nan proyecto den cuestion di un a dos aña, unda e impacto positivo riba GDP lo por ta den cinco aña of hasta menos.

Pesey mes e comision a conseha Gobierno pa sigui negocia cu dos candidato specifico. “Ta un candidato cu a bin, a mira y no a core bay, y ta interesa pa negocia ainda,” Evelyn Wever Croes a remarca di Quanten. Y e otro, Eagle LLC, ta un candidato pa LNG, cu despues por asisti tambe den e energia pa refineria y talvez den e produccion di awa y coriente cu a lo largo por baha e prijs di produccion di awa y coriente.”

Plannan den e promer fase

Quanten Aruba LLC a presenta e proposicion pa rehabilita refineria unda den curso di tres aña lo inverti 3.5 biyon dollar, cuminzando na 2021. E pensamento ta cu e compania lo por ta activo caba pa 2023, unda por genera 2000 cupo di empleo. Ta trata di un consorcio cu ta consisti di tres compania, cu Quanten LLC como e principal. Awor ta sigui pa e di dos fase, unda e negociacionnan ta bira mas serio, lo bin un screening mas intenso, pa mira si por yega na un Letter of Intent y eventualmente e Memorandum of Understanding.

E di dos, esta Track B, ta un proposicion di e comision, pero cu ta requeri mas partido den e negociacion, ya cu aki WEB tambe mester bay di acuerdo pa e uso di LNG. E comision no a bay asina leu, pero awor ta bay purba concentra e esfuersonan di WEB tambe den e proceso. Ta trata di Eagle LLC cu segun e proposicion lo traha un terminal di LNG, un bunkering station na balor di 150 miyon dollar cuminzando na 2021. Eagle LLC lo ta activo na 2022. Durante e fase di construccion lo crea 100 cupo di trabao ademas di otro beneficio. E impacto economico calcula na 2021 ta un crecemento di GDP di 9.3 porciento, na 2022 di 20 porciento y na 2023, 10.8 porciento. Pues e enfasis ta riba 2022.

No mas proyecto turistico

Pa loke ta e REOI 2, tin proposicionnan pa desmantela refineria y bin cu mas proyecto di hotel, condominium y jachthaven; tambe otro proyectonan di energia alternativo, incluso energia solar y spiel. E proceso aki ta andando ainda, y pa fin di luna lo apunta e candidatonan mas serio. “Locual nos ta buscando den REOI 2, ta actividad cu por complementa REOI 1,” Evelyn Wever Croes a bisa. No kier desmantela sin mas pa bin cu hotel of condominium, pasobra esey no ta trece diversificacion di economia. “Si tin algo cu Covid a siña nos ta cu nos no por bay keda para riba un pia manera Flamingo, cu ta turismo.”

Los di e desaroyonan aki di e REOI 1 y 2, tambe e proceso pa produccion di cannabis medicinal ta canando bon, unda tin peticion pa tereno. Pero pa produci e cannabis, mester di hopi energia, cu na e momentonan aki, lo rekeri mita di locual WEB ta produci. Pues henter e desaroyonan nobo aki ta mara na otro di un ofo otro manera.

Di petroleo pa energia renovabel

Lider di e comision Renny Arends a bisa cu segun e proposicion di Quanten, nan lo rehabilita e refineria, pa asina cuminza produci productonan final cu ta importante pa otro companianan. Sin embargo, a lo largo e refineria na Aruba lo mester cambia pa energia renovable cu ta significa cu mester cambia e proceso. Eddy Oduber a ilustra cu Quanten ta un consorcio di tres compania. Dos ta envolvi den e industria tecnologico. Uno ta den proyectonan di comunicacion na nivel halto na Merca (California en particular); e otro miembro ta specialisa den e ramo tecnologico, di electricidad y e cambio di energia renovabel, cu tambe tin proyectonan na y pafo di Merca. E di tres ta un compania financiero, cu experiencia den financiamento di proyectonan asina aki. Hunto nan ta forma Quanten Aruba LLC y locual nan ta propone pa haci ta a base di otro companianan specialisa den e ramo di petro-quimica, asesora nan pa desaroyo di e refineria aki na Aruba.

Eagle LLC di su banda ta specialisa den e distribucion di gas liquido, LNG for di nan plantanan na Merca pa paisnan rond mundo. Nan ta den buskeda pa amplia e mercado y yuda paisnan haya acceso na LNG.

A largo plazo

E REOI 2 ta mas a largo plazo, pero e enfoke ta keda a corto plazo, Prome Minister a sigui bisa. Y locual e mes ta haya hopi importante ta cu Quanten mes ta kere den transiciona e refineria den uno alternativo a lo largo. Crudo lo duna trabao awor, pero pa futuro mester transiciona. “Conseho di Minister a bay di acuerdo pa sigui negocia. Pero nos kier ta hopi cauteloso si. Nos no ta cla ainda,” ta locual Prome Minister a informa Parlamento.

E negociacionnan ta na mitar caminda, pasobra awor aki mester bin e di dos fase cu ta esun di negociacion. “Y den e negociacion, hopi cos por pasa. Mi kier ta cauteloso. Pero ta bon momento si, y ta uno pa comparti mesora cu Parlamento. Ami mes no tin tur informacion. Ademas nos no ta cla ainda. Ta den pleno desaroyo y mas papia, por stroba e proceso.” Pero, Prome Minister a sigura cu e dos companianan, Quanten Aruba LLC y Eagle LLC ta mustra dos compania serio cu segun e Consul Mericano ta goza di confianza di Gobierno di Merca tambe, cu ta duna hopi confianza.

Awor aki lo tuma tempo pa sigui e negociacion, pa percura cu e detayenan ta bon cla na interes di Aruba.

Mester bisa cu Quanten LLC mes a caba di cera un acuerdo na Corsou pa creacion di un Solar Park.