Ayera atardi, miembronan di diferente gremio como AHATA, ATIA, Comerciantenan Uni (CUA) y Camara di Comercio (KvK) a expresa nan posicion y preocupacion pa loke ta trata reforma fiscal cu lo wordo introduci na 2023.

Herrick Henriquez director di Aruba Trading & Industry Asociation (ATIA) a splica cu despues di un reunion cu nan a tene cu Departamento di Impuesto nan a keda contento cu a wordo presenta algun escenario nobo unda a tuma den consideracion e comentarionan di e gremionan.

Den e conferencia di prensa nan a trece dilanti e preocupacionnan cu nan tin ainda y cu reforma fiscal lo mester ta algo cu ta bay yuda restructura e isla, yuda recupera Aruba y tambe yuda modernisa nos leynan pa reforma fiscal y tur otro ley cu tin den e Landspakkete.

Henriquez a enfoca cu e reforma no mester bay a costo di poder di compra, cu na final di luna un macuto di supermercado ta bay tin menos producto den dje.

Fecha 1 di januari 2023 mester wordo reconsidera

Di su parti, Francis Saladin di Comerciantenan Uni (CUA) a expresa cu nan ta completamente di acuerdo cu e reforma fiscal aunke nan ta hopi preocupa pa e fecha 1 di januari di 2023 cu ta e dia cu ta drenta na vigor unda ta casi mita di aña caba y mirando cu esaki tin consecuencianan grandi y ta rekeri adaptacionnan grandi pa e comerciantenan, pa gobierno mes y tambe pa departamento di impuesto, ademas di tur esunnan involucra di un manera of otro, nan ta keda preocupa pa e fecha unda nan ta pensa cu e fecha aki mester wordo reconsidera cu un minimo di seis pa nuebe luna despues cu parlamento lo aproba esaki.

Tambe, Saladin a expresa cu ya caba ora a implementa BBO a wak cu ta hopi dificil y cu te ainda nan ta wak con hende ta struggle pa con por maneha esaki y cu BTW ta bay ta mas complica, “mi ta imagina lo mester bin diferente training of diferente sesion di parti di gremionan mes of di Departamento di Impuesto, gobierno of ken sea cu ta involucra di un of otro manera pa make sure cu esaki lo bay den un forma mas agil posibel pa cu e comerciantenan pasobra, no tur comerciantenan tin e recursonan pa por logra esaki den un manera eficiente y lihe”.

Ademas, el a trece dilanti di e consecuencianan di BBO cu BTW unda e ta puntra si gobierno ta bay laga BBO den e prijs of no? y ki consecuencianan esaki lo tin pa e prijsnan? Den su pensamento, Saladin ta kere cu tin dos escenario pa cu esaki: si ta saca BBO for di e prijs actual of recalcula prijs of no.

“Mi ta kere tin hopi comerciante cu no a subi nan prijsnan aunke nos tur ta consciente cu costo di bida, mescos cu pa comerciante, costo operacional di un empresa a subi”, el a indica.

Den otro escenario di otro industrianan, Saladin a bisa cu por ehemplo e negoshinan di cuminda ta completamente diferente, nan no lo por hinca BBO den e prijs pa motibo cu basicamente e no ta un componente di e prijs calculatie, nan ta haya nan costo di un producto cu nan ta cumpra y a base di e factura nan ta bay pone e margen di ganashi y riba dje ta pone e BTW nobo y den e caso aki e BBO lo no ta den e prijs mas, unda lo tin dos diferente tipo di industria cu consecuencianan diferente y nan ta espera pa tuma esaki den consideracion.

Inflacion lo ta 10.5% segun nan calculonan y no di 2.5% manera gobierno a sigura

Monica Kock presidente di Camara di Comercio (KvK) a expresa cu un di e kehonan y preocupacion cu nan tabatin for di cuminsamento di e prome presentacion cu nan a haya tabata cu e calculacion di gobierno ta cu BTW lo trece un inflacion di 2.5%, nan como gremionan a haci nan calculacion unda esey a sali na 10.5% loke ta nifica cu “e efecto di BTW ta hopi mas grandi calcula segun nos calculacion y no manera gobierno ta calcula”.

Nan ta considera importante cu “e prijsnan ta bay subi barbaramente pasobra door di e inflacion mundial y e consecuencia cu tin di e BTW unda nos a vocifera cu e porcentahe mester baha y no por ta e porcentahe cu nan a presenta pasobra, nos no por carg’e ”, Kock a señala.

Ademas, el a bisa cu pa comercio tin un par di cambionan cu a wordo haci y cu no ta mucho papia di esey, unda cu si un persona ta unico doño di un negoshi gobierno a dicidi kico e salario lo ta yegando na e resultado di 5.000 florin, loke ta nifica cu si un persona tin un negoshi chikito e mester tin un salario di 5.000 florin unda cu den nan opinion esey por trece consecuencianan basta grandi pa negoshinan chikito. Den nan calculacion, 70% di e negoshinan di Aruba ta di un of di dos persona.

Igualmente, Kock a bisa cu nan ta di opinion cu gobierno mester bin cu un porcentahe pa tur cos y riba un base amplio pa asina ey mas abou e porcentahe por bin.

Baha gastonan di gobierno

Tisa LaSorte CEOdi Aruba Hotel And Tourism Association (AHATA) a declara cu di tur informacion cu nan a ricibi te awor, no a inclui ainda e parti unda gobierno no ta bisa nan con y cuanto nan ta bay corta di nan gasto “ora bo ta haci un reforma fiscal, departamento di impuesto ta haci su calculacion pa yega na un cierto nivel di entrada pa gobierno, esey ta determina e ora cuanto gobierno kier genera cu e reforma fiscal y den nos opinion, prome cu ta determina e cantidad ey, bo mester baha bo gasto pa asina baha e peso di impuesto riba henter nos pueblo”, LaSorte a comenta.

El a manifesta cu gobierno ta papiando di hisa e impuesto cu turista ta paga pa su camber of apartamento ora ta bin keda na Aruba, tambe unda cu ta bin treciendo dilanti varios impuesto nobo como ora e turista ta drenta Aruba, ademas di e gastonan di Aruba unda ya tur cos ta caro caba pa turista y pa e residentenan mes, “con caro Aruba lo bira prome cu nos cuminsa perde nos turismo? ora nan lo scoge otro caminda prome cu lo bin Aruba y ni un estudio a wordo haci ainda pa demostra na ki momento nos ta yega eynan”LaSorte a sigura.

Den na colaboracion nan ta determina cu di tur informacion cu nan a mira, e miho manera di reforma fiscal ta pa yega na un tarifa di BTW en bes di dos tarifa, pero haciendo un diferencia pa yega na un tarifa corecto cu no lo kibra economia ni poder di compra.