Sin duda algun, nos infrastructura ta bao presion den varios sentido. Ta obvio cu e actual crisis den suministro di coriente ta debi na falta di mantenimento apropia. Ta ‘ken por yuda’ y con pa resolve esaki ta un banda di e storia. E otro ta cu no ta infrastructura actual so ta nos problema, sino esun pa futuro tambe.

Pa loke ta e falta di mantenimento apropia e situacion ta bastante cla: e compania estatal responsable no tabata na tempo cu implementacion di un plan di mantenimento. Cu esaki tabata debi na no por dispone na tempo di e recursonan necesario, o cu a faya den cuminza e proceso aki oportunamente, esey en principio no ta haci diferencia; gerencia di e compania ta responsable pa ehecuta trabao pa preveni loke ta pasando awor. Esey no a sucede, punto. Esey ta implica anto cu esaki ta bay tin consecuencia pa e gerencia menciona? Probablemente no, entre otro pasobra si mas turbulencia surgi den e proceso di reemplazo di gerente, mas esaki ta mustra malo pa e ministro responsable. Finalmente, ta e ta carga e responsabilidad politico pa loke ta pasando awor. Nos por a tuma nota di un par di intervencion fuerte den publicidad di su parti, pero esey riba su mes no ta cambia nada na e situacion den comunidad. Ta un poco straño anto, cu den un situacion di tanto y claro impotencia pa actua, te awor ainda no tin un iniciativa di oposicion politico pa yama e ministro concerni bin duna cuenta na parlamento encuanto su maneho. Critica aki aya riba medio social no ta ni yuda, ni ta e caminda corecto pa requeri responsabilidad politico. Ademas, durante interpelacion mester por yega ‘al grano’ di e asunto: exigi pa por mustra e plannan concerni di inversion den mantenimento y expansion di e red di distribucion. Y, manera nos a menciona den un anterior comentario: con un gerencia di Elmar mester maneha asunto, si dirigencia di Utilities, e empresa ‘madre’ di Elmar y WEB, mester aproba cualkier pago di mas di Afl. 200.000? Ora cu pa logra un aparente maneho controla politicamente ta yega na mara man di gerencia via Utilities, ta kico otro mester spera? Pa haci e asunto mas grave ainda nos por ripara cu riba tereno di e compania productor di coriente tampoco cos ta anda bon, cu señalnan fuerte di falta di mantenimento tambe. Drentando e periodo di mayor calor di aña esaki no ta mustra bon y si no tin accion rapido, Aruba por bay conoce su peor aña den varios decada pa loke ta interupcion di coriente.

Pero esey ta solamente e banda di atraso den mantencion di e red di distribucion. Tin otro reto grandi na caminda cu por implica costo halto na inversion, pa cual finalmente e consumidor local ta haya e cuenta presenta. Ta trata di e inversionnan cu mester haci den infrastructura pa futuro, cu sin duda lo keda inclui den e prijs cu e consumidor ta paga. E siman aki e medio aki a relata encuanto e inversion cu lo mester haci den e conexion di awa residual di e hotel den construccion na Sero Colorado te na e planta di purificacion di awa na Zeewijk, un proyecto di mas di Afl. 4 miyon, cu manera cos ta pinta awor, lo core pa cuenta di pueblo di Aruba… E caso aki ta duna nos di pensa tambe di otro cu por duna igual resultado negativo pa nos cartera. Por ehemplo, a pensa caba ta ken ta bay paga e infrastructura bao di e proyecto di hotel na Isla di Oro, unda tambe lo mester coba bastante pa instala e infrastructura pa deshaci di awa sushi? Loke ta trece nos riba un pregunta mas general, cu sigur ta responsabilidad di nos politiconan, di oposicion o di apoyo na gobierno: en general, ora ta trata na evalua y otorga permiso pa tereno y construccion, ta yega caba na presupuesta cuanto tur esaki ta costa y ken ta bay paga, nos of e doño di proyecto? Den e mesun sentido aki nos por referi na e posible tuberia di gas cu mester bay di San Nicolas pa Barcadera, cu tambe lo bin pa nos cuenta. E fabula ta cu benta di gas na trafico maritimo lo yuda paga esaki, mientras cu un poco analisis realistico economico den nos region ta mustra cu esey ni siquiera ta un posibilidad remoto. E problema general den e tipo di asunto aki ta cu den e afan politico pa atrae inversionista ta gaña lubida, o di berdad ta lubida, cu tur esaki no ta bin sin su debido costo. Pa varios decada nos ta bibando e realidad cu cualkier obhecion cu por tin, pa mustra un banda negativo di un proyecto turistico, ta haya un ataque frontal, cu acusacion di ta ‘contra progreso y adelanto economico di nos comunidad’. Loke gran parti di nos politiconan no ta mira, o no kier mira, ta cu aki tambe nos tin un tipo di ‘ley di beneficio decreciente’ (law of diminishing returns): mas hotel bo traha, menos e beneficionan ta bira y mas e desbentahanan ta aumenta. E desbentahanan ey no tin nada di haci cu eventual protesta popular di hende cu ta mira e peligro pa cual hopi di nos politiconan a resulta ciego y mudo; e ta djis un constatacion cientifico di loke ta tumando lugar. Loke ta acumulando anto ta e gastonan relaciona cu tur e actividadnan economico permiti, unda supuestamente nos cartera di ciudadano ta e ‘sluitpost’ den e presupuesto politico aki. ‘Business as usual’?