Un reunion di parlamento pa intercambia di pensamento cu nos Promer Ministro tocante integridad y bon gobernacion a bira hopi mas tumultuoso di loke lo a pensa na promer momento. Esaki parcialmente pa algo cu no tabatin nada di haci cu e topico mes, esta e incidente unda presidente di Staten a dicidi di laga saca un parlamentario for di sala. Algo nada bunita unda cu ta parce cu ambos banda tin un responsabilidad den e hecho cu e situacion a escala. Nan tur mester corda unda nan ta na un momento asina.

E otro tumulto tabata pasobra e mandatario a menciona un ehemplo di comportamento no integro, unda su escogencia tabata un conducta, segun su interpretacion no aceptable di un colega-ministro, cu lo kier a actua sin cu tabatin e leynan adecua ‘in place’. Cu e tin razon o no, e pregunta ta cu si bo tin caba un gabinete di coalicion cu no tin espacio pa perde ni sikiera un voto, pakico busca problema? Pero esey no ta e problema cu nos kier indica aki. Si e mandatario kier a duna prueba di su afan pa actua contra cosnan cu ta sucede den su gobierno cu no por, anto nos tin un otro caso unda nos no ta mira accion. Por ehemplo, den e asunto unda un parlamentario, cu tabata pertenece na su partido y cu awor ta independiente, a trece dilanti e ilegalidad di e ‘maatschappelijke bijdrage’ cu a base di un interpretacion cuestionable di e leynan aplicable, specificamente e Landsverordening Uitgifte Eigendommen, unda ta exigi banda di pago di erfpacht cu e beneficiario, cu ta haya e tereno, mester paga un ‘aporte social’ na un entidad cu e ministro ta indica. Niun caminda tin un base legal pa exigi esaki, sin embargo tin miyones ta bay anualmente pa diferente fundacion, riba indicacion di preferencia di diferente ministro cu tabata encarga cu e cartera di Infrastructura. Cu aparentemente ningun politico ta preocupa pa coregi e asunto aki, no ta hacie legal. Bao di ningun circunstancia un ministro por pone condicion cu bo mester paga un otro persona pa bo por haya algo di gobierno. Tin articulo specifico den nos Codigo Penal cu ta prohibi e tipo di pidi o exigi beneficio pa su mes, o pa otronan di un ministro.

Algo otro cu a hala nos atencion ta a papia di integridad, importante, pero no ta keda leu di loke ta yama ‘nepotismo’. Por bien ta cu cierto familiar di cierto ministronan ta cumpli cu e profil cu a traha pa e funcion, pero esey no ta implica cu a base di ta famia nan mester haya prioridad pa traha den despacho di e ministro, pasobra nan ta ‘di confianza’… Otro hende tambe por ta di confianza, pero abo como ministro a tuma e molester pa screen ambtenaar pa traha den bo despacho? O bo ta pensa automaticamente cu mester ta famia o amigo pa nan ta ‘di confia’? Esaki ta nada menos cu un bofta den cara di e cantidad grandi di ambtenaar cu ta dispuesto y capaz pa traha na e nivel ey, pero nunca lo ser considera pasobra nan no ta amigo o famia. Ultimo biaha cu nos a check, esaki ta un di e fenomenonan mas importante cu ta considera ‘no integro’…Lo ta recomendable pa e gabinete aki pensa un biaha mas riba e asunto aki y cuminza caba cu nepotismo den an despacho, pasobra e ta actualmente grandemente presente y hasta a bira caba topico cu den politica Hulandes a cuminza comenta como un di e muestranan di cosnan indebido den nos gobernacion.

Banda di esaki nos a haya cu e promer mandatario a haci bon di duna un relato di unda nos ta para cu e diferente proyectonan cu a entama pa yega na mas integridad den gobernacion. Por ehemplo ta bon pa tende cu a traha caba riba un Good Corporate Governance Code pa e empresanan estatal. Aki tambe e tipo di reglamentacion aki por yuda pa caba cu e practica cu ta existi te awe cu no tin seleccion di persona pa puestonan clave den e empresanan estatal a base di cualificacion profesional, sino mas bien cu bo mester ta famia o amigo di e ministro cu tin e empresa ey bao di su encargo. A pesar cu lo tin un Codigo asina awor, nos no a ripara cambio ainda den e composicion di e diferente companianan, unda lo a cuminza substitui amigo y famia pa profesionalnan segun e profilnan elabora. Nos tin comprension cu tur cos ta tuma tempo, pero nos ta bay bolbe riba e tema aki regularmente, pasobra no por keda na introduci tal reglamento so, pero mester cuminza implementa tambe. Esey ta conta tambe pa proyectonan manera Ombudsman cu no tin pakico pa tarda tanto. Nos ta keda si cu ta un mal aspecto cu e candidatonan pa Ombudsman mester haya e ‘blessing’ di e mayoria politico di momento den parlamento, mientras por a bien laga e trio ilustre di presidente di Corte Comun, di Raad van Advies y di Rekenkamer nombra e persona cu nan ta haya idoneo directamente. Awor nos ta cuminza cu un Ombudsman cu mester yega na e puesto debiendo politiconan algo; un mal inicio pa un persona cu mester ta indepediente.