Loke inicialemente tabata mustra mero demostracion di poder militar so, awor por resulta den algo mas grave, sigur si e tension entre gobierno di Venezuela y di Merca ta sigui aumenta. Motibo pa nos, como e bisiña cu frontera mas cerca Venezuela, por lo menos cuminza pensa di kico por sucede, kico lo ta consecuencia y kico nos por haci. Mientras den noticia internacional tin hopi atencion pa e situacion cu ta empeorando, silencio di banda di nos gobierno y esun Hulandes ta remarcable. Esey no ta stroba nos pa dedica debido atencion na esaki.
Unda nos ta awe? Gobierno Mericano tin un forza militar impresionante reuni dilanti costa di Venezuela, hopi mas cu lo tabata necesario pa combati narcotrafico for di costa di Venezuela den direccion nort. E gritonan agresivo a cambia den direccion di e deseo di un cambio di regimen na e pais bisiña, algo cu mayoria di persona di sano huicio lo tin años ta anhela. Varios fuente di gobierno Mericano ta papia abiertamente di e posibilidad di accion belico riba teritorio Venezolano. Pero deseo no ta suficiente pa logra cambio den e asunto aki. Y busca un forma arma no necesariamente ta conduci na solucion facil, ni pa e pais mes, ni pa e region di cual nos ta parti. Pero, kico ta concretamente posible consecuencia pa nos? Na promer lugar, nos frontera comparti cu Venezuela, cu ta asina cerca cu no tin espacio pa e 12 miya normal di awa teritorial pa cada un, sino cu e frontera ta core meymey di e lama entre e paisnan. Den un enfrentamento arma ta imaginable cu ta necesario pa cera espacio aereo temporalmente, pasobra no por garantiza seguridad pa trafico aereo. Esaki tambe pasobra contrario na Aruba, e punto di apoyo militar cu Merca tin na Corsou por haci e isla ey un blanco militar den e conflicto. Manera no tur hende sa, espacio aereo no ta decision di Aruba pasobra nos no tin un espacio aereo propio, sino cu e decision ey ta den man di autoridadnan na Corsou. E motibo pakico e asunto ta asina ta un storia largo cu nos por conta na otro ocasion. En todo caso, decision posiblemente tuma pa nos ta resulta den un bloqueo di trafico aereo pa un periodo desconoci. Ademas, no kere cu e asunto aki no ta serio; tur hende ta corda e persecucion di un avion for di Venezuela te den nos awanan teritorial, cu a termina den caida di e avion ataca, sin cu niun dia a bin un splicacion di kico a pasa eynan. E militarizacion di peninsula di Paraguana den ultimo añanan por ocasiona accion militar cerca di nos. Pues nos por keda directamente afecta economicamente, pa un tempo desconoci.
Pero cu esey e consecuencianan no a caba ainda. Un intervencion na Venezuela facilmente por bira un guera di duracion considerable. Venezuela tin un infrastructura militar considerable, no tanto riba lama pero riba tera si. E pais tin avion di guera F-16 Mericano, misil Israeli ‘air to air’ y defensa aereo S300 Ruso. Fuera di esey e regimen ta dispone di un ehercito plus milicia voluntario di probablemente 3 – 4 miyon persona arma. Esaki ta significa cu hasta den caso di por tuma over centro di gobierno y instala un gobierno pro-Americano, ‘pacifica’ e pais por resulta un tarea di varios aña, cu no lo tin exito garantiza. Ademas, loke na promer momento por cuminza manera un ataque militar sin declara guera, por resulta exactamente den esey, cu tur consecuencia di por escala na un guera regional o internacional, mirando e aliadonan cu Venezuela tin. Tambe un situacion asina lo laga gobierno Mericano den un isolacion internacional fuerte, ya cu no lo tin hopi pais pa apoya un intervencion politicamente, mucho menos militar. Merca ta hayando apoyo logistico y di acomodacion di tropa di Trinidad & Tobago, cu ta e otro bisiña cerca di Venezuela, pero obviamente Reino Hulandes no a haci e mesun compromiso. Esey ta mustra positivo, pero nos no sa kico ta bay pasa si e situacion bira realmente serio y cu por tin presion Mericano pa haya mas cooperacion.
Fluho di refugiado nobo
E asunto cu mas por afecta nos ta un fluho nobo di refugiado. Si surgi un conflicto di mas duracion e contradiccionnan politico interno lo haci cu tin hende cu ta core peligro directo, por ehemplo pa nan apoyo na e intervencion. Tambe poblacion cerca di area unda tin combate lo busca seguridad na otro lugar. Esey ta trece na nos atencion e situacion actual, unda no tin ni siquiera claridad riba situacion di e grupo cu ta aki caba. Con por ehemplo ta para cu ayudo na e grupo aki, despues cu e mesun gobierno Mericano a termina tur programa di asistencia, loke a causa salida di HIAS y UNHCR. Pregunta cu nos parlamentarionan ta supposed di haci: ken ta atende e grupo aki, gobierno a bin parlamento pa fondo extra? Como gobierno di nos pais bo ta keda responsable pa hende cu ta den bo teritorio, con nan a yega no ta relevante… Ademas ta surgi un pregunta cu nos a haci repetidamente tocante e migrantenan indocumenta cu ta na nos teritorio caba: gobierno ta sigui maneha un politica di ‘porta habri’ unda turista ta yega y no ta sali mas? Ta keda atende e asuntonan aki di mesun manera, o ta prepara otro metodo pa loke por bin pa nos? Talvez nos parlamento por haci nan mes y nos un gran fabor di cuminza haci pregunta ydebati e cosnan aki…



