editorial 2_15_1.jpg

Awor cu e ley encuanto CITGO ta aproba, nos ta move pa su ehecucion. Banda di hopi elogio, nos por a tende bastante preocupacion pa e riesgonan tambe. No ta asunto di simplemente pone esakinan un banda pa motibo di miedo cu ta culpa nos di negativismo. Durante hopi luna e medio di comunicacion aki a trece varios aspecto di e asunto aki cu tabata yama duda. Nan t’ey ainda.

Basicamente e riesgonan cu tin por ta di dos banda,  di Aruba y di Citgo/PDVSA. Pa loke ta e riesgonan na banda di Aruba, nos por tin e confiansa cu pa loke ta incumplimento nan no ta asina grandi. Esey ta, asina leu cu nos por a tuma nota di e contenido, cu felizmente a yega na nos man tambe. Straño si cu diripiente e documentonan a keda divulga, sin cu a tende nada di un coordinador cu a perde trabao pasobra el a manda e documentonan pa oposicion. Por ta cu ta gobierno mes a ordena pa duna nan? Por ta cu tur e asunto no tabata nada mas cu un cherchamento? “How low can you go”, nan sa bisa. Pero en todo caso, den e tempo cu ta bin nos por studia e 2000 pagina bon, pa ta sigur cu no tin ‘cabos sueltos’ aden.

Pero bolbiendo na e riesgonan, di banda di Aruba e probabilidad cu ta faya y ta crea debe pa Aruba a corto plazo no ta mustra asina grandi; e presion pa cumpli y e interes pa e refineria habri ta grandi. Pero e riesgonan a largo plazo ta mas grandi. Y specialmente si e otro banda no cumpli… Kico ta e caso? Nos por tende di noticianan internacional cu situacion di PDVSA (y CITGO) ta birando mas dificil segun e dianan ta pasa. Ta anticipa den e mundo financiero internacional cu PDVSA no ta bay logra converti prestamo grandi di bono cu ta caduca na 2017 pa bono cu ta vence na 2020, creando un espacio cu nan mester pa evita un default, sea di PDVSA, sea di republica di Venezuela. Conhuntamente nan tin 14 biyon dollar di debe cu ta madura entre awor y fin di 2017. Y na e momento aki estado Venezolano no tin mas cu 11 biyon dollar di reserva, di cual un parti minimo ta likido.

Nan oferta di duna shares den CITGO como garantia pa default di PDVSA no ta funcionando y e pregunta grandi ta kico ta bay pasa si e deal aki no sigui y PDVSA tin cu cancela un debe grandi caba den e dos lunanan venidero. Ya a sali den prensa internacional caba cu CITGO a pidi PDVSA pa suministra e prome 100 miyon dollar pa por cuminsa e proyecto na Aruba. Nan no a hay’e…  Ademas CITGO mes a cuminsa haya caso den corte di supplier cu nan a keda sin paga, asina ta cu nan no por haci nada pa start up na Aruba. Nada straño anto cu ministro encarga cu energia no por duna cuenta di con ta bay cuminsa y ta manda parlamentario bay puntra CITGO… pero ta abo ta ministro na Aruba!

Tur esaki naturalmente ta pone gobierno di Aruba den un situacion incomodo, pasobra di nan banda nan a haci tur lo posibel, pero e parti aki no ta den nan man mas. Tanto cu a adverti pa e situacion dificil di tanto estado Venezolano y e empresa petrolero estatal, pero e afan pa resolve problema financiero na Aruba via e refineria ta asina grandi cu no tin manera di para e hendenan aki.

Tin mas riesgo y esey ta entre otro e asunto di e tuberia. Pregunta al caso den parlamento a haci cu e ministronan no por a splica, si a dedica 2000 pagina na henter e aventura, con por ta cu no tin contract ni MOU cu ENI y Repsol, cu supuestamente ta bay construi y paga esaki? Nan contesta tabata cu si no tin tuberia, anto ta responsabilidad di CITGO pa percura pa gas. Por ehemplo, nan a bisa, via instalacion di LNG… Pero señores, bay gaña otro hende! No a scoge pa e tuberia pasobra LNG ta hopi mas caro y Aruba realmente ta mucho chikito pa un instalacion di LNG? Ora hende ta recori na e tipo di argumento aki, e ora bo mester bira preocupa!

Awor, naturalmente tin hende cu lo bisa cu si CITGO y PDVSA no por cumpli, anto nan ta responsabel pa paga daño y perhuicio na Aruba. Si, berdad, en principio esey ta asina. Pero ta ki dia ta bay cobra, si estado Venezolano y PDVSA por collapse dentro di algun siman of luna, y manera ta bisa na Papiamento crioyo:”bo no por pluma un dori!” Na e momento ey nos ta sinta cu un refineria obsoleto cu mester desmantela, pero cu e apenas 20 miyon florin cu tin den caha awor nos no ta bay haci mucho. Interesante pa tende di parti di CAFT kico nan ta pensa di e aventura aki. Nan ta na Aruba awe y mañan.