E siman cu a pasa a logra un bon acuerdo general pa introduccion di un ley nobo cu ta bay regla circunstancia na pia di trabao. Un ley cu tin un trayectoria bastante largo caba, cu te awor no a resulta den nada. Cu awor tin e deseo y voluntad pa regla esaki di bon manera, ta positivo. Pero laga nos warda cu opinion pasobra por tin hopi discusion ainda ora yega na e detayenan.

Sin embargo, a scucha di diferente banda caba e comentario cu no ta cuestion di traha ley so, sino cu mester haci algo na e problema di supervision den implementacion di ley. Y aki a toca un punto importante pasobra den cierto aspecto e control ta practicamente no existente. Ademas tin hopi di haci ainda den coordinacion di trabao di diferente entidad gubernamental, cu por gana den efectividad acoplando nan trabao cu otronan. Kico asina ta e cosnan cu ta bin na mente? Por ehemplo e falta di seguridad grandi cu tin den construccion. Talvez cu den e construccion di proyectonan mas grandi companianan mes ta pone mas exigencia, consciente tambe di e hecho cu si no ta cumpli cu cierto normanan di seguridad, anto ta bira dificil pa haya compania di seguro paga pa cierto riesgonan. E problema ta mas tanto den e proyectonan menor, unda compania chikito ta opera cu no tin tanto recurso pa percura pa seguridad di nan trahadornan ta bon regla.

Esaki naturalmente ta bay man den man cu otro asunto cu no ta bon regla, manera pago di impuesto, AZV, SVb, pension obligatorio, etc. Pa loke ta trata e ultimo menciona aki, nos por corda cu mas tempran den e aña aki nos a señala un problema grandi cu e no cumplimento di pago di prima di pension cerca e dos companianan di seguro cu ta encarga cu implementacion di e ley aki. Pero, como compania nan tin solamente bista riba esnan cu ta registra cerca nan. Cuanto hende tin eyfo sin cobertura nan no por sa. A acerca e ministro responsable pa nombra un supervisor pa controla cumplimento, y e mandatario a pidi algun tempo pa e logra organisa esaki… Mas di seis luna despues ta parce nos cu ta bira tempo pa accion di su banda.

Pero tin hopi mas pa mehora. Por ehemplo, un seccion asina importante manera inspeccion laboral cu ta te awe algo practicamente desconoci. Segun nos opinion, no tin sikiera cumplimento cu e obligacionnan legal y di tratado internacional, te pa den practica di tur dia tin un control efectivo riba cosnan cu ta bay robes na pia di trabao. Algun luna pasa nos corant a relata di un caso unda un compania di seguridad tabata opera sin auto blinda, tabata obliga su empleadonan pa usa nan propio auto, paga pa nan propio licencia di porta arma, cumpra nan bulletproof vest, ademas di otro abusonan di no paga dianan di vacacion, etc. Asina leu cu nos informacion ta alcansa, no a haci nada cu e caso aki, a pesar di nos entrevista cu e departamento.

Ta preocupante cu e servicionan deficiente aki lo haya un pakete mas grandi pa maneha, cu e pregunta grandi ta con nan ta bay haci. For di gobierno nos sa caba kico nan ta bay bisa: “Ta p’esey nos mester mas hende…” Realmente nos no ta kere cu e contesta ta den emplea mas hende, sin cu ta haci un analisis debido di kico ta necesario. Den pasado caba nos a haya cu e tipo di pensamento aki, cu poniendo mas hende na trabao sin cambia e manera di traha no ta funciona y a resulta den fracaso.

Banda di esaki nos ta sinta ainda, y atrobe, cu e problema grandi di ilegalidad, tambe na nivel di empresa, mientras ta parce cu autoridadnan no tin ningun pura pa realmente atende e problemanan aki. Nos ta tende regularmente e lamentonan for di gobierno cu nos tin un problema grandi cu e ciudadanonan Venezolano cu ta aki como refugiado/ilegal. Si ta berdad cu nos tin 15.000 Venezolano aki cu no tin status legal, anto nos mester yega na conclusion cu no ta gobierno tin un problema, pasobra ningun ta lastra riba caya, tur tin dak riba nan cabes, aparentemente nan ta traha sino nan no ta come… Cu otro palabra, comunidad di Aruba ta absorbiendo e ‘problema’ mientras gobierno ta para wak. Por ta cu aki tambe nos ta mira un bon aplicacion di e dicho Hulandes “geen beleid is ook beleid”?

Finalmente, tin otro asunto relaciona cu e ley di ambiente di trabao. Esey ta cu implementacion di e ley aki ta bolbe aumenta e costo di haci negoshi (‘cost of doing business’). Aki atrobe control deficiente ta perhudica e companianan conoci cu no por sconde y cu si tur ora ta haya bishita di autoridadnan. Nos tin añanan largo ta tende promesa pa mehora procesonan gubernamental pa empresa, pero nos no ta mira tanto ta sucede. Nos tin miedo cu nos ta keda pega den algun cambio meramente cosmetico, mientras cu e costonan ta keda aumenta, tambe cu introduccion di e ley aki. A proposito, no ta pesey ta paga henter un ekipo di ‘innovacion’ parcialmente hereda di gobierno anterior? Unda e ideanan (practico) a keda?