Pa celebra Dia Hende Muhe, Bon Dia Aruba tabatin e privilegio di combersa cu Mai Luciana-Maduro, un inspiracion pa hende muhe cu un bida rico den amor, felicidad y aprecio pa bida.

Mai a bira famoso na Aruba desde aña 2000, tempo cu el a cumpli 100 aña di edad. Luna pasa, Mai a celebra su 103 aña di bida cu su sernan keri. Por imagina cu durante un bida di mas di 100 aña, Mai a experimenta hopi cos, siña hopi y a tambe a mira y pasa den hopi cambio.

Contestando con bay, Mai ta bisa semper cu e ta “basta bon! Te ainda mi por move.” Mai ta radia un energia di luz y felicidad.

“Mi ta kere ami a bay poco poco den mi bida,” Mai ta bisa. “Mi a nace na Sero Blanco y bay scol na Savaneta. Seis aña ta cana di San Nicolas pa Savaneta,” el a bisa di con e ta mira temponan ta cambia. “Awo si mi no por cana mas!” Mai semper ta expresa su mes cu humor y cu un sonrisa. “Mi no por cana mi so mas, anto.” Tempo cu e tabata bay scol, no tabatin opcion pa bay cu bus of cu auto. Tabata te ora un persona a bin cu un auto, un bus, cu nan por a haya lift pa bay. “Pero no tur dia. Dia cu e ta bay Playa e ta duna nos un lift pa bay Savaneta. Pero atardi nos tin cu can’e bay bin pariba.” Mai a biba henter su bida na Sero Blanco. “Nos tin cu cana di Sero Blanco bay zuid pa San Nicolas, y di San Nicolas bay pa Savaneta.”

A diferencia di mayoria di hende awendia, unda na 2010 e edad averahe pa hende casa tabata 30 aña, Mai a casa cu 18 aña di edad. “Mi a bay biba banda di Hooiberg. Anto despues, ora cu mi casa a muri, mi tabatin yiu na Hulanda, mi a bay cerca nan. Mi a keda na Hulanda tres aña, y despues mi a bin Aruba back y mi a casa cu un mucha homber di Corsou,” Mai ta conta. Mai a haya dos yiu cu su prome casa, y otro siete yiu cu su di dos casa – “casi tur ta yiu muhe, tres yiu homber so mi tin,” pa un total di nuebe yiu cu Mai a lanta.

Tocante trabao, Mai ta conta cu despues di fayecimento di su prome casa, el a bay traha na Lago, unda su trabao tabata pa “strica camisa di e hefenan.”
“Bo tin cu strica como cinco of siete camisa, pasobra eseynan ta special, pasobra ta pa e hefenan. Nan tabata pasa nan pa mashin, pero t’abo tin cu caba di drecha nan. Nos tabata traha di 7 pa 4 – mas tin ora cu mester traha te anochi 8or tambe. Ya cu ami no tabatin auto, mester a cana e ora ey bay te Sero Blanco.”
E temponan aya, hopi hende tabata cana distancianan largo na cualkier ora di dia y anochi.

Pero ora Bon Dia Aruba a puntra Mai si e ta kere cu e estilo di bida di antes cu hopi canamento a yuda pa Mai yega na un edad asina largo, el a contesta: “Mi’n ta kere, bo sa. No.” Mas e ta kere cu e secreto ta den e actitud cu hende por tin pa cu bida. “Bida por trata bo duro, pero bo ta biba trankil. Ami anto, mi a biba trankil.”

Bon Dia Aruba a puntra Mai si e ta mira un diferencia den e sorto di trabao cu hende muhe y hende homber tabata haci antes compara cu awo. Esaki teniendo na cuenta cu awendia hende muhe tin acceso na diferente sectornan, unda cu Aruba tin un hende muhe como prome minister y hopi lider den nos sociedad actual ta hende muhe. Mai ta destaca cu trabao en general a cambia durante e ultimo 100 aña, tanto pa hende homber como pa hende muhe. Antes, “trabao di hende homber tabata mas pisa cu di hende muhe. Loke un hende homber ta haci, un hende muhe no por hacie. Pero den otro sentido, bo ta traha casi mescos,” ya cu tur ta traha duro. Mai a experimenta “net e cuminsamento” di e ola di hende muhe ascendiendo na posicionnan di mas poder, manera hefe.

Despues di traha na Lago, cu el a bolbe casa y “haya basta yiu”, Mai a keda cas pa cria su yiunan. Mai a lanta un famia hopi grandi y prospero, y combersando cu famia di Mai, Bon Dia Aruba por a aprecia e actitud caluroso y amabel, como tambe e norma y balornan cu Mai a transmiti na nan. Pa Arubianonan awendia cu kier lanta un famia uni y feliz, Mai ta bisa: “Abo cu bo casa tin cu wak pa e yiunan. Ora cu bo ta mira con cos ta bay, boso ta papia, bolbe papia cu e yiunan. Esun cu tende ta bon, y esun cu no, su cuenta,” el a bisa na harimento. “Wak bon con bo ta papia cu bo yiunan, pasobra hopi biaha bo ta papia cu nan, bo ta bisa nan no ta tende, pero ta depende e manera con bo ta papia cu nan. Nan mes e ora ta mira cu ta pa nan bon.” Sinembargo, Mai ta reconoce cu e ta mira un diferencia entre muchanan di awendia compara cu antes, bisando cu “awendia muchanan no ta worry mucho.”
“Wak con bo ta biba cu nan yiunan. Duna nan semper bon conseho, y laga nan wak con bo ta biba pa nan por sigui e mesun caminda cu bo a bay.”

Bon Dia Aruba a pidi Mai conseho pa tur hende muhe cu kier un bida largo y bunita manera esun di Mai. “Pasenshi ta loke bo mester tin prome. Cu trankilidad y cu conseho bo ta gana tur cos. Si bo ta conforme cu loke Dios manda pa bo, tur cos ta bay bon.” Mai a bisa cu bo “mester semper ta conforme cu loke ta bin.”