Un gran mayoria di Parlamentarionan, 17 a aproba e ley di ehecucion pa e como 800 cambio di e Codigo Civil. Cuater Parlamentario, esta Hendrik Tevreden y Darlaine Guedez Erasmus di MEP y Marlon Sneek y Robert Candelaria di AVP a vota contra.

E ley aki a keda wanta desde September 2016, despues cu a pas’e cu un amienda unda a yega na un amienda pa permiti cu parehanan cu no ta casa por registra nan relacion y obtene derechonan. Entre e parehanan aki ta inclui parehanan di mesun sexo.

Y ta e amienda aki a crea hopi controversial, na 2016 unda tabatin protesta di gruponan religioso pa no acepta e amienda. Aunke e no ta un matrimonio, e ta un paso si pa parehanan di mesun sexo por regla nan asuntonan y haya derechonan igual. Di otro banda, e leynan cu a keda aproba na 2016 a encera hopi mas tema, incluso e derecho di nomber, derecho di herencia, derecho di tata y mucho mas.

E cambionan a keda aproba, pero pa un motibo of otro, no a sigui cu e paso di ehecuta esakinan. E asina yama invoeringsverordening cu ta haci cu e cambionan ta bira realmente ley, a keda pega pa cuater aña y mey. Hopi a specula cu motibo di e tardanza ta e amienda pa duna parehanan e derecho pa registra nan relacion.

Y e fin di siman aki, den hopi Iglesia rond di Aruba, di tur denominacion a bolbe pidi pa resa pa Parlamentarionan haci ‘lo corecto.’

Minister di Husticia Andin Bikker a bisa cu tratadonan y Corte Europeo ta dicta cu Aruba mester respeta con personanan ta dicidi pa regla nan union. E ta considera si cu ta pone mucho atencion pa e asina yama ‘geregistreerd partnerschap,’ en bez di e ahustacion di diferente ley den e Codigo Civil. Mas ainda, mester tene cuenta cu un ley no por refleha conviccion personal, sino cu e mester tin su base riba tratadonan, unda ta cumpli cu e derechonan humano.

Hendrik Tevreden

Un di e Parlamentarionan cu semper a vocifera su oposicion contra e amienda di ‘geregistreerd partnerschap’, esta Hendrik Tevreden a bisa cu su speransa tabata cu prome cu laga e leynan drenta den ehecucion, cu por a bin un discusion na nivel mas grandi pa partidonan drenta den combersacion cu otro. E ta haya si cu a pone hopi presion pa e ley aki pasa. E kier consistencia pa otro leynan. “E cambionan den Constitucion, ta integra e normanan cu ta rigi sociedad di un pais.” Den su concepto, Constitucion ta refleha e normanan di un sociedad. Como tal, ora di cambia e Constitucion, ta trece cambio di norma, sin cu a analisa su impacto. Por ehempel e areglo di scoge nomber. “Ami ta premira cu esaki pa muchanan por ta devastador. E ta zona leuk cu por scoge cua fam bo kier. Pero e por ta devastador.” Den su concepto, si den un famia tin diferente fam, e tin un efecto psicologico. Na Aruba ta un custumber cu un tata ta duna su yiu e fam. Awor e ta bira un escogencia. Pero e ora un fam no tin continuacion fiho. E ta reconoce si cu tin hopi tata iresponsabel, y mester bin cu otro forma pa pone nan carga nan responsabilidad. Pa loke ta registracion di pareha, segun Tevreden, esaki ta un custumber cu a bin di Scandinavia, cu por den futuro ta bira un variacion grandi di relacionnan. “Mi ta preocupa pasobra un famia ta base di sociedad, y caba famianan ta debil. Ban scoge pa fortifica famia en bez di debilit’e.” Tevreden ta bisa cu expertonan ta mustra cu matrimonio ta yuda personanan den e proceso di enbehecimento. Tur ta condicionnan den matrimonio sano. Y su argumento ta cu matrimonio entre homber y muhe na un nivel halto, pasobra e ta yuda comunidad. “Intencion no ta pa drenta un debate contra otro, pasobra e topico ta mucho mas serio cu e gana di reacciona contra otro.” Tevreden a bisa di a scoge pa prudencia y pa mustra madurez pa no scoge pa reacciona, pasobra no mester bin un hiba trece riba topiconan importante pa comunidad. En todo caso, e Parlamentario kier pa den comunidad, por sigui cu dialogo pa informa tur grupo riba e leynan, pa haya sa e detayenan di cambionan di ley.

Robert Candelaria

Robert Candelaria a bisa cu e ley a crea hopi controversia ora cu a bin cune na 2016. Den su concepto, diferente buki por a pasa como ‘hamerstuk.’ Pasobra tin hopi ley positivo cu ta beneficia hopi den comunidad, particularmente e mucha. Pero famia ta base pa stabilidad y desaroyo di sociedad, cu tin algun mil aña su refleho den matrimonionan. Segun tempo a pasa a traha ley pa proteha e santidad di matrimonio, entre homber y muhe. Berdad e cambio di leynan cu ta den e Codigo Civil tin e mesun meta. Obhecion di Robert Candelaria ta cu ta cambia constelacion familiar tradicional. Candelaria a bisa cu Hulanda a cuminza relacion di pareha registra pa despues pasa pa matrimonio entre personanan di mesun sexo. E mes ta kere den derecho pa cualkier hende haci su escogencia, pero no cu mester cambia e constelacion di matrimonio cu ta base di e sociedad di Aruba, como tal e no por a sostene e ley di ehecucion pa permiti e amienda di registro di parehanan haya su base legal.

Ricardo Croes di RED a aplaudi cu personanan di e mesun sexo por registra nan union, pero ainda ta keda falta e derechonan complementario (derecho pa adopta por ehempel), pero aki Minister di Husticia Andin Bikker a bisa cu locual a cumpli cune ta e derechonan basico manera tratado y Corte Europeo ta exigi di Aruba. Si den futuro kier duna mas derecho ta keda na siguiente Gobierno y Parlamento pa dicidi riba esaki.

Di su banda Richard Arends di AVP a bisa cu awor a reestablece e trias politica unda Hueznan ya no mester sinta den stoel di legislado, pa motibo cu a keda atras cu e leynan nobo den Codigo Civil. “Matrimonio ta keda exclusivo pa hende y hende homber, pero awor a dal un paso mas cerca di igualdad. Y unionnan religioso no ta forma parti di e discusion. A hiba e debatenan fundamental na 2016 y no mester drenta den hustificacion,” e Parlamentario a comenta.

Parlamentario Independiente Daphne Lejuez no a hiba discurso, pero na final ora di votacion a bisa cu en realidad “no mester hiba discusion riba derecho fundamental di hende.” El a bisa pabien na comunidad, pasobra e tabata obvio cu e ley di ehecucion tabata conta cu sosten di un gran mayoria.

1 COMMENT

  1. Set di COBARDENAN! No pasa banda di mi cas mes pa voto. Hende cobarde: cobarde pa rondia con pa yiuda e hende desvia: cobarde pa traha di berdad pa drecha e FAMIA ya cu mayoria ta hendenan cu nan mes ta divorcia, no tin voz di BERDAD mas paden di nan. Un mayor mester ta para riba su pia pa por guia yiunan, esey Aruba no tin. Dia di luto.

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here