Miedo cancer na pecho fund BOB Br 2.jpg

Miedo di mashin lo haci nan dolor y miedo pe resultado ta e factornan cu hende muhe no ta haci un mamogram. Sinembargo Stichting BOB kier enfoca riba e importancia di haci e test.

 

E risico pa un hende muhe haya cancer na pecho ta uno hopi grandi. Di cada 8 hende muhe, un di nan ta wordo diagnostica cu cancer na pecho den transcurso di su bida. Un gran parti di dje ta cancer den un estado basta avansa cu ta demanda un tratamento masha pisa y tin biaha traumatico.

 

Ta importante pa cada dos aña nan haci un mamogram pa actua di un forma preventivo. Pa tal motibo Stichting BOB a cuminsa na luna di maart un sondeo cu sosten di AZV. E sondeo aki ta uno general caminda tur hende muhe entre 45 pa 75 aña lo por haci un mamogram, sin mester di un verwijsbrief y sin paga nada extra. E echo aki ta uno masha importante den cuadro di Dia Internacional di Cancer di Pecho, cu ta wordo conmemora awe.

 

E meta ta cu 24 mil hende muhe entre 45 pa 75 aña afilia na AZV y cu ainda no a haci un mamogram durante e delaster dos aña, lo haya un carta di invitacion di Stichting BOB pa haci e test di control preventivo aki.

 

30% a test

Te aworaki un 30% di e esunnan cu a haya e carta di Stichting BOB Aruba a atende debidamente e invitacion aki cu eventualmente lo por salba nan bida. Mientras cu un 70% no a bay, a pesar cu nan a manda e carta den e adres unda nan ta aparece registra na AZV.

Stichting BOB lo desea cu e cifra di hende cu a ricibi e carta y cu a atende e invitacion aki ta un 100%.  Pero a pesar di esey Sra. Werleman ta haya cu como comienso di un proyecto masivo asina, e cifra ta positivo. “Pero falta hopi mas y nos mester hisa esaki.”

 

Miedo di mashin

Sra. Werleman ta ripara cu mas e campaña ta sigui e cifra di hende muhe cu nan ta atende ta subiendo keto bay. Poco poco e hende ta cuminsa custumbra na e idea di haci e chekeo. Ademas e propaganda bou otro ta resulta hopi bon, ya cu e ta haya cu e problema ta sinta cu hende muhe tin miedo.

 

E campaña di prevencion aki ta algo nobo ya cu bo ta bay doctor ora cu bo ta haya un malesa of ora bo ta sinti algo. “Tin biaha nan no ta bay tampoco, pasobra nan ta kere cu e dolor ta pasa cu un tiki di resamento of remedi”, el a indica.

Otro factor ta cu hende muhe tin miedo cu e mashin lo haci nan dolor. E ta splica cu e ta un mashin cu ta comprimi e pecho pa e saca un bon potret.

 

Cada hende muhe tin un nivel di dolor, ya cu tin algun di nan cu ta bisa cu no a sinti nada, aunke e ta un tiki incomodo. Mientras cu tin hende muhe cu si ta sinti dolor. E ta depende di cada persona, ya cu e experiencia di un no por ta e mesun experiencia di otro hende.

 

“Kico ta costa mi un par di seconde pa mi bida.” E ta encurasha tur hende muhe ya cu nos tin hende muhe balente cu mester bringa pa nan salud, ya cu generalmente nan ta bringa pa salud di otro hende, y nan como hende muhe ta bin ultimo.

 

Miedo di resultado

Tambe hende muhe tin miedo di resultado. Nan ta pensa semper cu e por ta malo. Pero mester pone den balansa kico ta mas pio, haya un resultado positivo na unda bo ta na tempo ainda caminda bo por scapa bo bida y biba mas largo. Of keda warda te ora cu tur cos ta plama den bo curpa y “no tin awa pa laba mas”, el a declara.

 

E factor di miedo ta esun cu ta stroba un hende pa dal e paso ey, un paso cu ta nifica hopi pa scapa su bida. “Nos a haya hopi  hende muhe cu a bisa nos: Mas cu mi tin miedo, mi ta bay haci’e toch. Pasobra mi tin e curashi pa mi bringa pa mi mes na prome luga. Ami ta salud, mi famia ta bon. Si mi ta malo, mi famia no ta bon. Nos mester pensa esey”, el a bisa.

 

Hende homber
Hende muhe ta esun mas vulnerabel pa haya e tipo di cancer aki; pero esey no kiermen cu un ser masculino no ta haya e tipo di cancer aki. Tin caso di hende homber diagnostica cu cancer di pecho, pero e casonan ta menos cu esunnan di hende muhe.

Sra. Werleman ta haci un yamado pa hende homber tambe mester educa su mes. “E no mester kere pasobra ta cancer na pecho, e ta un malesa di hende muhe. E ta un malesa cu ta bin cerca hende homber tambe, pero hopi poco”, el a bisa.

Si nos tin pa ehempel 100 caso pa aña na Aruba,  nos tin un caso di hende homber. E mensahe di Stichting BOB ta cu hende homber tambe mester wak y controla su pecho. E tin cu fula su pecho y wak si e tin algo straño.

 

Pa motibo cu hende homber su pecho no tin hopi tehido manera esun di hende muhe, e por ful’e mas lihe, aunke nan mester bin cu otro tipo di test di control, ya cu ta resulta dificil pa haci un mamogram cu nan.