WENDRICK CICILIA AVP MINISTER

Minister di Labor, Wendrick Cicilia (AVP) ayera a comparti un momento cu miembronan di prensa, den cual el a duna atencion na un asunto cu ta halando hopi atencion den ultimo dianan, esta e maneho nobo pa cu Departamento di Progreso Laboral, DPL.

E minister a bisa cu tabata tumando e momento pa atende e “preocupacionnan alrededor di departamento di DPL.” Esaki relaciona cu e hecho cu a tuma e decision pa suspende e “arbeidsmarkt toets” temporalmente.

E arbeidsmarkt toets ta un evaluacion cu tradicionalmente DPL ta haci na momento cu un compania solicita un permiso pa un trahador. E filosofia tras di e arbeidsmarkt toets ta pa evalua si tin necesidad pa un persona di afo bin pa yena e vacatura, of si e departamento ta considera cu lo tin un persona local cu lo por haci e trabao.

“Na 2007 a introduci e abreidsmarkt toets cu e meta pa proteha nos mercado laboral local y tabatin suficiente persona riba e mercado laboral disponibel”, e minister a bisa ayera den un comunicado di prensa.

Sinembargo, a dicidi di suspende e arbeidsmarkt toets, e minister a bisa, pasobra “na e momentonan aki tin un presion riba mercado laboral,” agregando cu e demanda laboral “no ta cuadra” cu e oferta local laboral.

“Tin hopi vacatura y bo no tin suficiente experticio local, bo no tin suficiente oferta laboral local. Esaki ta causa un preocupacion pa e calidad di servicio, pa e parti operacional di nos empresanan, pero tambe pa e parti di continuidad di nos empresanan. Den e cuadro aki, gobierno di Aruba a tuma e decision pa pospone temporalmente e arbeidsmarkt toets,” el a bisa miembronan di prensa.

E escasez di trahador ta forsa e empleadonan pa traha overtime regularmente, causando cansancio extremo y eventualmente reduci e calidad di servicio, cual na su turno ta afecta e operacion di e empresa mes. “E continuidad di e empresa ta na peliger, y na momento cu bo no tin suficiente trahado, bo no por cumpli cu e demanda”, segun Minister Cicilia.

Segun e comunicado, e suspension di arbeidsmarkt toets ta un reaccion necesario pa acelera e tramite di permiso laboral, mirando cu e arbeidsmarkt toets individual ta crea un ‘bottleneck’ den un periodo caminda e demanda ta supera e oferta riba e mercado laboral.

E minister a menciona tambe cu durante e periodo di formacion, a tuma tempo pa dialoga cu instancianan clave den nos comunidad, manera AHATA, ATIA, CUA, AF&BA y otro entidadnan. E mensahe for di e sector priva tabata cla: e falta di trahado ta un problema structural pa crecemento economico di Aruba.

Minister Cicilia, den un dialogo recien cu DPL, SEPPA, TOPA y representantenan sindical, a garantisa cu e cambio aki ta temporal y lo evalua e mercado laboral continuamente y adapta e maneho segun necesidad. E meta ta pa crea un solucion acelera y eficiente pa yena e vacaturanan urgente, sin afecta e stabilidad di e personal cu ta traha incansablemente na desaroyo di nos Pais.

Contestando preguntanan di Noticia Impacto na Spaño, Cicilia a confirma cu awo, henter e proceso di permiso di trabao ta bay sucede completamente a traves di Dimas. “Nos decision ta pa adapta e maneho di DPL, nos a determina cu nos ta bay suspende temporalmente e rekisitonan di DPL – e proceso pa ricibi un permiso cu autorisacion pa ehecuta labor aki riba e isla ta bay cana directamente riba Dimas.”

“E proceso ta bay cana completamente a traves di Dimas. Esey ta bay agilisa e proceso, ta bay introduci eficiencia den e proceso, y tambe ta bay garantisa cu e terminonan pa ricibi claridad tocante [e posicion legal di solicitantenan di permiso] aki riba e isla ta bay ta mas cortico.”

Na mes momento, e minister a usa e oportunidad pa “comunica tambe cu e departamento di DPL no tin ningun motibo pa tin preocupacion pa cu nan seguridad di empleo, di entrada. E no ta den e cuadro di nos pensamentonan pa haci ahustacion den e envergadura di e departamento,” el a comenta.

“Esaki ta ofrece tambe trankilidad na e departamento, pero tambe soluciona cu medida a corto plaso un reto urgente laboral cu tin na e momento aki den nos comunidad.”

El a finalisa bisando cu den parti di gobierno, kier a duna “claridad y transparencia.”

“E cos ki ta bira un free for all”

Parlamentario di AVP, Carlos Bermudez a duna comentario tocante e suspension di e arbeidsmarkt toets.

“Si nos mira e asunto di DPL, si bo papia riba caya, bo ta tende cu e proceso ta dura largo, e hendenan no ta contesta bo. Kiermen nos ta sinti cu mester bin un cambio di maneho,” Bermudez a bisa. “Mester bin algo pa mehora e proceso cu ta tardando asina tanto na DPL.”

El a bisa cu e cambio por ta di maneho, cu talbes mester mas personal capacita, of un localidad nobo. Bermudez a bisa cu “e Gabinete AVP-Futuro mester bay haci un sondeo pa drecha e procesonan ey. Esey ta evidente.” Y cu lo mester bin un cambio pasobra cos no por sigui asina.

Pero, “esey no kiermen cu bo ta bisa, ‘OK, ban skip e proceso di arbeidsmarkt toets, anto nos ta coy cos hisa benta pa Dimas, anto that’s it’. Bo no ta sali eyfo informa e ciudadanonan, bo no ta sali eyfo informa e abogadonan, e consultancy, e comercio, bo no ta informa nan kico ta bay pasa. Bo ta djis skip un arbeidsmartk toets, y dan? Kico ta bay pasa?” Bermudez a bisa cu e ta preocupa cu “e cos ki ta bira un free for all.”

El a bisa cu e ta preocupa cu ta pasando mas trabao na Dimas, pasobra den comunidad el a scucha hopi malcontento cu e maneho di Dimas, cu tin hopi atraso y mal maneho. “Pero si aworaki bo ta saca procesonan cu mester cana via DPL pusha na Dimas, cu e mes tin su reto, anto mi ta puntra mi mes, con nos ta bay haci e proceso aki un proceso mas facil pa esnan cu ta pidi permiso?”

Segun Bermudez, su preocupacion ta pa e trahadornan local, con ta bay protege nan. “Con nos ta bay proteha nan? Pasobra si bo no ta haci e arbeidsmarkt toets, e ora eyfonan, mi sa sigur cu tin esnan cu tin menos bon intencion, ta sali bay pidi permiso a lo loco. Anto esey no ta loke nos mester tampoco.”
El a reconoce cu mester hende pa traha, cu mester trahador den sector hotelero, pero cu tambe tin otro sectornan unda lo bisa ‘awo mi ta haya un chens’. El a indica cu lo tin hende cu lo probecha di e situacion, y cu no ta dunando suficiente atencion na e posible consecuencianan. “Pasobra corda bon, nos ta papiando di AZV, e peso cu ta cay riba AZV, e peso cu ta bay riba trafico, peso riba vivienda. Nos mester tene cuenta cu tur e puntonan aki. Nos no por djis habri un porta anto despues nos ta bay wak kico ta pasa,” el a bisa.

El a bisa cu e carta di minister di Husticia y minister di Labor no ta duna suficiente claridad riba e puntonan aki, y cu mester a bin cu claridad riba e puntonan prome cu a tuma un decision.

Ademas di e posible abuso di e proceso na momento cu ta skip e arbeidsmarkt toets, Bermudez a cuestiona “kico ta bay pasa cu e asunto di Job Center, caminda bo ta match kico mester, kico tin riba mercado, kico ta buscadonan di trabao, caminda mi por match e trahador cu e vacatura, guia e persona pe e yega na su trabao, anto kico ta bay pasa cu esey? Anto si esey ta parti di e plan, e ora mester a pone den e plan prome cu a tuma e decision,” Bermudez a bisa. El a agrega cu e ta scucha hopi preocupacion riba e puntonan aki.

“Cu nos mester hende riba mercado laboral, si. Pero nos tin cu toets si kico nos mester, kende nos mester.”