editorial 2_15_1.jpg

Den su guera cu Hulanda tocante nombramento di gobernador, e informacion di banda di gobierno ta carece di claridad. Den su ultimo carta na Plasterk, Prome Ministro Eman ta exigi cu ta nombra e candidato di su preferencia, nos actual ministro di Financia. Sin embargo, banda di esaki den e ultimo dianan a bin e rumor fuerte cu e candidato cu na ultimo a bin dilanti no tabata e ministro di financia, sino ruman di Prome Ministro, ex premier Henny Eman. Nos no sa kico tin di berdad den e ultimo caso aki. Esun cu por bisa si ta berdad ta nos Prome Ministro, lo mester puntra su persona.

 

Den e caso di ex premier Eman, articulo 7 inciso 1 di Reglamento di Gobernador di Aruba, un ley di Reino, ta prohibi relacion di sanger of di matrimonio di e gobernador cu diferente posicion halto den gobierno, entre nan esun di ministro.

 

En todo caso ta parce si cu pa Hulanda na ultimo tabatin dos candidato, un di nan ta Boekhoudt. E otro lo tabata Bemudez, pero Hulanda a descarta e candidatura ey varios luna pasa caba. Berdad of no, tin algun hecho mas cu mester tuma na cuenta pasobra esaki ta descarta candidatura di ambos. Na prome luga e criterio obhetivo di edad. Den ningun declaracion di gobierno di Aruba ta menciona esaki. Den ambos caso, tanto di Bermudez como Henny Eman, ta imposibel pa nan bira pasobra ambos ta acercando e edad limite di 70 aña caba, unda nan mester bay cu pension.

 

Ta conoci cu Reino ta buscando semper persona di tal edad cu e por cumpli dos periodo di seis aña, prome cu e yega su edad di pension. Tempo cu a nombra nos actual Gobernador e tabatin alrededor di 54 aña, loke tabata exactamente e bon edad pa bira Gobernador.

 

Claro cu bisando tur esaki, nos no ta ni toca e tema di e cualidadnan academico y experiencia gubernamental di e dos candidatonan menciona. Den e categoria ey nan ta mas cu cualifica. Ta parce tipico di nos Prome Ministro cu e ta keda bringa cu Hulanda mientras ta e ta pone candidato nan dilanti cu nan no por y no kier nombra. En cambio, e Gobernador nombra awor si ta cay den e bon categoria di edad cu su 51 aña, ademas cu e ta cumpli cu e otro rekisitonan manera educacion superior na nivel di Masters, y a mantene varios posicion entre nan di Ministro Plenipotenciario cu ta garantisa cu e tin e experiencia di gobernacion al caso. Cu otro palabra: un bon escogencia cu a haya apoyo di gran mayoria di pueblo.

 

Den otro aspecto, ta importante dedica algun atencion na e carta cu Prome Ministro Eman a manda pa gobierno di Reino siman pasa. Den e carta aki e ta referi na supuesto reglanan pa nombra gobernador cu lo a keda palabra cu e islanan. Ta bon cu e documento a sali publica pasobra asina ta duna posibilidad pa laga conocedo di derecho estatal duna un opinion riba esaki. Ta resulta cu ta trata di un documento cu a keda prepara riba peticion di gobierno di Reino, un “notitie”, cu ta describi e custumbernan na diferente isla con e procedimentonan tabata te e momento ey, ta haci algun proposicion tambe, pero nunca a keda ratifica.

 

Por mira claramente cu e documento no ta ni firma, y a keda na loke e ta: un nota traha riba peticion di gobierno di Reino  pa nan haya considera. Y sigur ningun caminda den e documento aki por lesa cu gobierno di Reino ta cede su prerogativo di nombra gobernador na e tres teritorionan, manera Statuut ta stipula. Hasta e documento ta haci recomendacion pa no bin cu ningun cambio den ley  (Statuut of otro), asina ta cu e facultad di nombra di gobierno di Reino ta keda intacto.

 

Por lo tanto no ta nada straño cu premier Rutte a manda como contesta cu nan a simplemente actua segun Statuut. Naturalmente esaki a laga e pregunta con ta para cu e documento na cual premier Eman ta referi. Lo ta recomendabel pa en berdad ratifica un proceso fiho pa propone candidato pa tur isla pareu, pero un areglo asina no por pasa riba e poder duna na gobierno di Reino den Statuut, a menos cu cambia Statuut, loke nos ta duda cu lo bira realidad algun dia.

En todo caso, e documento cu Eman ta uza, no tin forsa legal y mucho menos ta apoya e posicion di Eman cu lo tin un caso di “bindende voordracht”: un proposicion cu gobierno di Reino legalmente ta obliga di acepta. No cu nos tin e speransa cu Prome Ministro Eman ta bay sigui nos recomendacion, pero laga nos haci’e toch: ta na interes general di Aruba pa pone un fin na e situacion bochornoso aki, cu pa mayor parti a ser causa pa actuacion incorecto y intransigente di Prome Ministro.

 

Mirando pa futuro e unico cos cu ta yuda ta laga e asunto aki bay sosega y acepta e Gobernador manera Aruba a acept’e caba!