E dicho Hulandes di aña 1672 ta describi e situacion y ambiente di panico y desesperacion durante e aña conoci como “het Rampjaar”: e aña di desaster. E tempo ey e asina yama ‘Hollanse Oorlog’ a cuminsa y e Republica di Siete Provincia a ser ataca pa Inglatera, Francia, y e obispadonan di Münster y Köln, es decir, di tur banda. E dicho ta bisa cu “e pueblo tabata redeloos (irazonable), e gobierno tabata “radeloos” (desespera) y e pais ‘reddeloos’ (sin salbacion).

Cu esey nos no ta bisa cu e situacion cerca nos den e dianan aki ta igual na esun di tanto siglo pasa, unda tabata trata si di un momento clave den sobrevivencia di e pais independiente. Loke si nos kier bisa cu no ta necesario ni recomendable pa bay den e direccion aki, si nos ta fiha nos mente riba saca e pais aki dilanti. Nos no tin tempo pa perde cu yoradera di diferente banda, awor ta ora pa pone nos dilanti loke mester sucede pa por indica pueblo den ki direccion ta busca e salbacion. Y si den e proceso aki nos mester conta otro algun berdad mutuamente, que sea asi.

Esey ta facil pa bisa, dificil pa logra. Y loke nos ta mira aparece nos dilanti na nivel gubernamental den e ultimo dianan no ta duna mas confianza tampoco cu nos ta bay logra. Na lugar di union den e gabinete di coalicion nos ta mira cu cada ken ta ranca di nan banda, ta sigura nos si cu nan no ta ‘pensa ainda riba divorcio’, pero… ata e palabra a cay caba…!? Sin kier scoge banda den esaki, ta un señal malo caba cu un di e partidonan di coalicion ta sali den publicidad cu nan propio plan di rescate pa Aruba, mientras casi simultaneamente e lider di partido cu nos no a mira mas desde december, a aparece ‘terug van weggeweest’ pa aparentemente tuma rienda di e partido atrobe. No ta bay na promer lugar pa e diferencianan cu por señala den e puntonan indica, pero pa un gabinete na e momento mas dificil den historia gubernamental di Aruba, esaki ta un decepcion grandi, pasobra e ta duna nos di pensa cu na e momento clave aki, no tabata posible pa yega na un entendimento na mesa, den conseho di ministro, y sali enfrenta pueblo cu un solo mensahe. Si e idea tabata pa di e manera ey pone presion riba e rival den e gabinete, a logra esey, pero el a mustra nos como interesado directo cu e gobierno aki ta mustra debilidad. Y esey, na e momento aki, no por alegra ni e contrincante politico mas grandi. Pakico no?

Pasobra nos no tin tempo! Si esun cu ta gobierno awor, no ta goberna bon, no tin alternativa. Laga nan asumi nan responsabilidad y tuma e decisionnan duro cu mester tuma actualmente. Historia lo huzga nan si nan no soporta e calor den cushina y bandona escenario; y historia lo huzga nan si nan keda y actua segun nan ta kere cu nan mester haci. Esun cu ta critica no por bin sinta riba e stoel ey awor.

Sin embargo, nos mester papia tambe di e propuestanan concreto haci di banda di gobierno y di banda di e partido di coalicion cu su propio pensamento. Por lo pronto e punto mas cayente, e reduccion di salario di empleado publico. No tin duda cu mester reduci e gasto mas grandi cu pa hopi aña ta mara manera un piedra di mula na nos nek, y awor a yega e momento cu mester tuma accion. Inmediatamente nos ta tende e lamentonan, hustifica of no, y ta propone un lista di asunto krom di cual ta desea pa gobierno sanea nan awor aki. Kico mester haci? Ignora nan? Nos ta kere cu hopi di e puntonan treci dilanti pa e sindicatonan ta e tipo di anomalia cu nos no mester mas y ta recomendable pa ‘ruim op’ awor. Djis un simple hecho: si nos mandatarionan no ta dispuesto di enfrenta nan propio hendenan, nan lo no por impone e medidanan riba otronan tampoco. E credibilidad cu e gabinete mester tin pa por opera na nos nomber, mester bin di un actitud di reconoce cosnan cu no ta bon, indica con ta soluciona nan… y move!

Keto bay, nos ta kere cu realidad ta bisa nos cu e proposicion di gobierno, tambe si lo a tuma e plan di e otro partido mas na cuenta, no lo hiba nos den awanan mas trankil. Esey pasobra e problemanan cu a surgi ta asina grandi cu ningun gobierno por fia tanto placa pa resolve e problemanan den nos economia. No ta trata di pago di salario so; hopi compania por kibra a pesar di e ayudo pa nan payroll pasobra nan no lo por atende nan otro asuntonan financiero, di otro debe por ehemplo.

Si pueblo ta kere cu por sali ileso di e calamidad aki, pueblo ta ‘redeloos’. Si gobierno no ta para firme y haci loke mester haci, nan lo ta ‘radeloos’. Pero e pais nunca lo ta ‘reddeloos’ pasobra semper tin un futuro, pero talvez no pa tur di nos. Hulanda no a keda destrui na 1672, nos no tin pakico baha cabez caba.