Nos mester yega na e conclusion cu e proyecto pa limita animal, principalmente cacho y pushi riba caya, a traves di sterilizacion, a fracasa? Despues di tanto trabao y recurso dedica na e proyecto aki, finalmente Aruba ta ‘back to square one’? Nos mester ta sorprendi o mester conclui aki tambe cu nos por mira otro ehemplo di fracaso di colaboracion efectivo entre proyecto priva y gobernacion? Y si esey ta asina, kico pa haci?

Pa cuminza, por constata cu nos comunidad conoce un cantidad grandi di iniciativa priva pa atende un cierto problema percibi y cu talvez no directamente ta cay bao di atencion di gobernacion. Esaki ta perfectamente normal, den tur comunidad cu ta respeta su mes, ciudadano ta tuma iniciativa pa combati un problema asina. Sin embargo, organiza y structura un proyecto, recauda fondo y reuni hende pa colabora, sea como profesional o voluntario, no ta resulta suficiente. Loke falta hopi biaha ta e parti cu gobernacion so por logra, entre otro legislacion y mas importante, ehecucion efectivo di ley pa esaki no ta un mero pida papel. Ta parce nos cu mehoracion den efectividad di e tipo di iniciativa aki mester bin di ambos banda.

E parti priva cu ta tuma e iniciativa, ta topa cu varios problema. Banda di fondo y personal suficiente pa opera, ta posible of no cu tin un plan, un strategia con pa yega na e obhetivo desea. Nos no ta na altura den caso aki, anto no ta posible tampoco pa bisa algo al respecto. En todo caso, ta parce nos cu e perspectiva den e proyecto ta cu por lo menos dentro di un cierto lapso di tempo ta logra reduci e fenomeno aki te na un minimo determina. Si esey no ta asina, anto un proyecto por tin bida eterno sin cu ta logra un resultado considerable.

Pa evita por ehemplo cu e problema ta keda uno cronico, e proyecto lo mester tin un componente fuerte di informacion pa cambia e manera con hopi ciudadano ta anda cu nan animal na cas. Si no ta logra algo den esaki, anto ta e comunidad mes ta keda reproduci e problema y cu tempo por constata cu tur esfuerzo tabata en vano. Aki e relacion cu gobernacion ta bin aden, simplemente pasobra den mayoria di caso esaki ta un partner indispensable. Pero, mientras cu ta obvio cu colaboracion cu instancia(nan) gubernamental ta inevitable, esaki riba su mes no ta implica exito tampoco. Por ta cu na promer momento ta pensa riba e apoyo financiero gubernamental, pero igualmente importante ta loke gobernacion por aporta ademas. Por ehemplo, e cooperacion di instancia cu tin autoridad di maneho di cierto instrumento cu e iniciativa priva no tin. Aki ta trata, den e caso concreto aki, di cooperacion cu cuerpo policial cu ta encarga cu supervision y cumplimento cu ley, entre otro pa loke ta animal riba caya. Nos a logra yega te na ley cu ta obliga doño di cacho mantene nan animal riba nan tereno. Di propio observacion nos por bisa cu tin lugar unda esaki a logra bastante bon, y otronan absolutamente no. Djis puntra cualkier ciclista unda e barionan ta unda nan no ta pasa, a menos cu nan tin un pistola o shotgun cu nan, loke tambe ta contra ley. Aparentemente den e barionan ey ningun bisiña ta tribi bisa e doñonan aki cu esey no ta manera di anda cu animal. Esaki ta bira problema pa cualkier persona cu mester por pasa, cu tur su derecho. Aki ta unda solamente actuacion contundente di polis ta yuda. Nos no ta na altura cu dentro di cuerpo policial tin atencion continuo y sistematico pa e asunto aki, pues nos ta duna beneficio di duda aki.

Pero pa keda na e tema di colaboracion entre iniciativa priva y gobernacion; ta importante pa den e colaboracion ey no yega solamente na busca y haya eventual apoyo financiero y e promesa di ‘haci nos parti’, sino di stipula un strategia conhuntamente y evalua periodicamente kico ta logrando y si esey no ta e caso, con pa ahusta e metanan. Nos sa cu esey no ta facil. Por ehemplo, e ta requeri un plan pa varios aña, pues bo no a logra tur cos convenciendo e mandatario di e momento ey. Aki naturalmente nos politiconan tin hopi di siña, di kita e bril cu ta impedi nan wak mas leu cu cuatro aña, pero e iniciativa priva tambe tin nan responsabilidad pa percura cu no tin motibo pa considera nan iniciativa di cierto color politico.

Nos no ta bisa cu den e caso aki esey ta asina, pero den e cuarenta aña di gobernacion autonomo di nos pais nos a mira demasiado proyecto bon y di gran utilidad pa comunidad, bay perdi pasobra a cambio pa subsidio e mandatario ta pone ‘su hendenan’ den posicion clave den e organizacion. Tin ora esey ta hopi facil pasobra despues di eleccion, den e euforia di victoria, no ta pensa cu mantene neutralidad politico ta importante pa e proyecto, pero ta lamenta esey despues cu gobierno cambia di color. Claro cu por argumenta cu e mandatario nobo no mester mustra e mesun mezquindad cu e anterior, pero no a para e anterior tampoco…?

Di e manera aki, ta yega na un punto cu talvez di ambos banda ta bisa cu ‘a haci nos parti’ pero finalmente e meta no a keda cumpli. Den e caso particular aki, e banda gubernamental ta dicidi di considera e ‘kill cage’ atrobe, sin un evaluacion conoci di loke a bay robez…