Den un entrevista cu Bon Dia Aruba a haci cu Monserrat Hernandez y Sandra Peña, coordinadornan di proyecto di respuesta pa Venezuela di Organisacion Internacional pa Migracion (OIM), nan a destaca cu nan tin plan pa migrantenan Venezolano na Aruba relaciona cu nan integracion social y economico.

Esaki ta forma parti di e proyecto di respuesta pa Venezolanonan, specificamente den area di Guyana, Aruba y Corsou, na unda nan a afirma cu ta un respuesta regional di 16 pais entre Centro America, Sur America y Caribe cu tin actividadnan pa contesta e situacion di migrantenan y sigura e derechonan humano di nan.

OIM su principal obhetivo ta pa duna asistencia humanitario pa personanan migrante. Na e momentonan aki na Aruba nan ta ofrece asistencia alimentario den forma di paketenan di cuminda of cu voucher pa por cumpra articulonan di prome necesidad y alimento.

“Esaki ta un ayudo cu ta dignifica un poco mas e tipo di asistencia, ya cu ta duna pa e personanan e independencia y libertad di por dicidi kico nan mester.” Hernandez ademas a bisa cu nan ta monitoria esey pa nan por tin un idea di e tipo di articulonan cu nan ta cumpra y cua ta nan necesidad.

Pa esaki, nan ta conta cu procesonan na unda e personanan ta comunica directamente cu e organisacion of a traves di algun otro referencia, na unda OIM ta haci un entrevista cu un serie di criterionan pa asina nan por determina ken por wordo selecciona pa haya e asistencia aki, ya cu e recursonan cu cual nan ta conta ta limita.

Ademas di esey, nan ta ofrece educacion pa mucha, asistencia psicosocial y shelter den aspecto general. Esey ta depende di e contexto di cada pais. Den area di proteccion por ehemplo, el a menciona cu nan ta maneha casonan y nan ta apoya e integracion socio-economico di migrantenan, asina mes nan tambe ta apoya organisacionnan di sociedad civil cu ta involucra pa duna un respuesta of asistencia pa migrantenan.

Manera ta conoci, Aruba ta un isla cu geograficamente ta ubica hopi cerca di Venezuela y pa via di e situacion politico, economico y social cu e pais ey ta bibando aden, personanan cu nacionalidad Venezolano ta tuma e decision di subi riba un boto – cu condicionnan peligroso y pagando un cantidad no conoci den moneda stranhero (dollar) – pa asina sali for di e pais y drenta Aruba di manera no legal. Pa ley nan no ta gosa di beneficionan social, como ehemplo un seguro di salud.

Na momento cu un incidente di salud ta tuma luga, nan tin cu paga atencion medico for di nan mesun entrada, y hopi biaha nan no tin e disponibilidad ey. Redactor di Bon Dia Aruba recientemente a tuma nota di un caso di un persona di nacionalidad Venezolano cu no tin status legal na Aruba y cu na e momentonan aki ta presenta problema cu su brasa pa via di un caida, e mester di un operacion urgente.

Den e caso aki a puntra OIM si nan tin algun strategia di salud pa e personanan aki, pa loke nan a indica cu esaki ta un situacion complica pa migrantenan, y cu coordinacion cu otro organisacionnan, nan ta trata di brinda e tipo di subsidio aki pa por apoya nan den nan estado di salud.

Hernandez a pone como ehempel cu nan tin proyecto cu ta trata di salud dental y nan ta trahando conhuntamente cu otro actornan local y organisacionnan pa por tin algun mecanismo pa e personanan por haya atencion primario; y esunnan cu tin mester di un atencion mas specialisa lo wordo determina si lo haya subsidio.

“Loke nos ta busca ta pa crea rednan den e pais y sociedad, pa motibo cu nos so como organisacion no por haci tur cos. Y nos ta busca informacion por ehemplo cu dokternan, fundacionnan of laboratorionan pa crea mecanismonan y duna nan e atencion ey”, Hernandez a expresa.

Tambe nan tin contacto cu Gobierno di Aruba, Agencia di Organisacion di Nacionnan Uni pa Refugiado (Acnur) pa di algun forma por busca alternativanan pa cu e personanan migrantenan por tin acceso pa servicionan di salud.

Pa via di migracion, e personanan aki ta bira mas vulnerabel y den nan caso nan por ta obhetivo di organisacionnan criminal di trafico di persona, pa cu esaki, Hernandez a conta cu nan ta combati trafico di persona, nan ta specialisa den atencion pa victimanan di esaki y na Guyana como Corsou nan a traha hunto cu e gobiernonan di e paisnan ey pa desaroya protocolnan di atencion pa victimanan, “cu Gobierno di Aruba nos a trata un prome campaña di informacion na final di aña pasa pa cu esunnan cu tin sospecha di un caso di trafico di persona por comunica cu autoridadnan”.

Nan lo kier sigui continua cu e campaña aki manera Hernandez a destaca pa asina fortalece e capacidadnan di gobierno, “mi ta kere cu nan tin hopi experiencia tambe, pa nos traha den conhunto y wak den cua areanan nos por apoya den esfuersonan cu nan ta haci”, el a indica.

Na medida cu e situacion na Venezuela a bira pio, Aruba a cuminsa haya migrantenan cu pa via di nan mesun condicion no legal, nan no por haya trabou y nan ta dedica na horta of haci actonan contra ley, esaki ta un di varios motibo di pakico ta existi personanan cu ta discrimina nan y sinti xenofobia pa nan.

Tocante esaki, Hernandez a expresa cu parti di e actividadnan cu nan tin cu ta trata di integracion den sociedad, “nos a tuma nota di esaki, pero no solamente na Aruba sino na otro paisnan tambe”, na unda ta wordo utilisa diferente expresionnan di discriminacion.

Nan como OIM ta den palabracionnan pa wak con nan por crea un campaña pa por yuda reduci e discriminacion, pa papia di aspectonan positivo cu migracion ta trece cune, Hernandez a informa cu nan lo kier haci’e di un manera hopi dinamico y experimental, tambe nan tin mas proyectonan cu kier haci pa loke ta trata e tema di integracion economico social.

“Nos ta buscando pa yega na sector mas hoben, na scolnan pa cu personanan por comprende un tiki mas e situacion di e personanan migrante, cu pa via di e mal informacion ta existi prehuicio”, Hernandez a señala.

Den proximo dos of tres luna nan lo cuminsa cu e prome actividadnan pa cu esaki, segun Peña a finalisa.