Manera nos partner den noticia Caribisch Netwerk ta bin ta reporta, e situacion di Papiamento na nivel di Reino no ta bay den bon caminda.

Segun e fuente mas y mas yiunan di Antiano cu ta crece na Hulanda no ta siñando e lenguahe di nan descendientenan. Ademas, posiblemente relaciona cu esaki ta e echo cu desde 2010 Papiamento no ta un materia di examen exigi riba nos hermana isla Boneiro cual tin status di municipio special bou Hulanda mes.

Ruben Severina, presidente di e fundacion bogando pa mas derecho pa Papiamento den Reino Splika ta basta preocupa pa loke ta trata nos idioma su status. Sr. Severina ta bogando pa Papiamento disfruta di e mesun reconocemento dentro di Reino Hulandes cual Fries tin.

Sr. Severina ta conta di e posibel contribucion cu e status legal di Bonaire lo tin como efecto pa Papiamento riba e isla. “Pasobra Bonaire ta un municipio special cu ta cay bou Hulanda, nos ta mira cu Hulandes ta domina riba e isla y cu e posicion di Papiamento keto bay ta keda cay.”

Esaki segun sr. Severina den combinacion cu e populacion creciente di Hulandesnan cu presencia riba e isla y e presencia di Boneriano cu ta disminuyendo riba nan propio isla ta e causa di e situacion actual unda tin cada bes menos persona cu ta papia Papiamento riba Boneiro. “Si e tendencia aki sigui, lo e idioma muri y e Boneriano lo bira un stranhero riba su mesun tera.”

Hopi Antiano Hulandes ta insigur di nan identidad cultural’

Te hasta na Hulanda sr. Severina por nota cu e posicion di Papiamento ta den cay. “Cifranan exacto no tin lamentablemente pero nos ta nota cu den practica sigur sigur pa e segundo generacion di Antiano ta dificil pa domina e lenguahe. Esaki ta lamentabel. P’esey hopi Antiano hoben ta den incertidumbre pa loke ta trata nan identidad cultural.”

Fundacion Splika a haci un apelacion na e anterior minister encarga cu relacionnan di Reino Roland Plasterk pa haci di Papiamento un lenguahe proteha den henter Reino Hulandes, mescos cu Fries. Pero esaki no logra.

Hulanda tin un pasado unda ta nenga lenguahenan regional’

Sr. Severina ta di opinion cu ‘gobierno Hulandes simplemente no ta interesa den e topico aki’. E ta conta con den 2015 nan a yega te na parlamento Europeo cu e ideanan pa haci di Papiamento un lenga proteha. “Den 2016 nos a papia te hasta cu e organo cu ta encarga pa trece proteccion na lenguahenan di minoria den nomber di Conseho Europeo.” Sr. Severina a expresa cu di tur banda nan ta hayando un green light menos di banda di gobierno Hulandes.

Gobierno Hulandes tin su historia cu negacion di lenguahenan regional. E poblacion di Friesland sa masha bon di esaki. Pero anos no ta bay stop di lucha y lo sigui cu e lobby pa Papiamento.”

Aunke na Aruba Papiamento no ta den un situacion asina precario manera sr. Severina ta ilustra den caso di Bonaire mirando cu un gran cantidad di nos poblacion tin Papiamento como nan lenga materno of lenga secundario ta keda interesante pa observa e desaroyo riba nivel linguistico di nos lenga. Nos lo ta den contacto cu diferente linguista, docente y fundacionnan local cu ta boga pa Papiamento pa asina amplia riba e topico.

Potret cortesia Caribisch Netwerk y Fundacion Splika di Hulanda.