Continuando cu loke tabata e conferencia di prensa di diahuebs ultimo unda a informa e implementacion di BBO na frontera pa 1 di juli 2023, director di Departamento di Aduana, Roderick Croes, a splica un poco mas con e impuesto ta traha den nan sistema, cua ta e balor cu tin cu usa.

Manera Bon Dia Aruba a splica den su edicion di ayera con BBO na frontera ta bay funciona como impuesto, Roderick Croes, como director di Departamento di Aduana, a elabora un poco mas riba e parti tecnico pa Aduana y cua ta e productonan cu por haya vrijstelling of no y kico ta bay ta e parti di tarifa cu nan ta bay tin.

BBO a subi na cuminsamento di aña di 6% pa 7%. Den pasado, e particion di BBO/BAVP tabata di 3% y BAZV 3%. For di januari 2023, e distribucion di BBO/BAVP ta di 4% y BAZV 3%.

For di 1 di juli, ora BBO na frontera ta drenta na vigor, e balornan aki ta bay keda igual cu na cuminsamento di aña manera Croes a sigura, pa motibo cu e mesun suma cu e comerciante ta bay paga na entrada di e productonan, e mesun suma lo por tin un derecho di reduccion riba dje.

Pa tur e cambio cu ta bin, esey mester ta poni den ley pa asina segun Croes duna oportunidad pa por cobra e BBO na momento cu productonan ta importa.

Esnan cu ta bay paga BBO na frontera ta comerciantenan y personanan particular cu ta bay cumpra productonan di manera priva manera pedidonan riba Amazon, por ehemplo.

Den ley ta parti debi cu solamente e comerciantenan cu ta rebende nan productonan lo por tin e derecho di reduccion na momento cu nan a haci nan declaracion di BBO na departamento di Impuesto. Esaki ta dirigi na comerciantenan cu ta rebende, no na personanan particular.

Pa BBO na frontera, nan ta bay usa e douanewaarde, igual cu na e momentonan aki ta usa douanewaarde pa por calcula e invoerrechten e BBO na frontera. E balor cu nan ta usa ta calcula segun articulo 59 di ley di Landsverordening IUD.

Den e ley di BBO ta bay ta poni cu tur lo cual ta conta como invoerrechten accijns, full e proceso lo conta tambe pa BBO na frontera.

Pa esnan cu ta traha cu Aduana y ta conoce Aduana, specialmente e brokernan cu ta nan clientenan, Croes a sigura cu nan a haya les den e parti aki y nan sa ki proceso ta: “tur lo cual ta usa pa invoerrechten, e mesun articulonan ta bay usa tambe pa BBO na frontera,” Croes a bisa.

Lo cual tambe ta bay conta pa e BBO aki, ta e mesun sistema di bezwarenbegroep cu aworaki ta conta pa invoerrechten accijns y ta bay conta tambe pa e parti di vrijstelling y ontheffing. Pa e parti di vrijstelling, nan tin e articulo 128 di e Landsverordening IUD. E mesun vrijstelling cu tin menciona eynan e productonan lo haya vrijstelling pa BBO tambe.

Den articulo 128c tin un ontheffing cu minister por duna solamente na momento cu ta trata di productonan cu ta importa en relacion cu asuntonan di Reino.

Croes a menciona cu ta importante pa notifica cu e productonan cu ta paga 0%. Na final di dia nan no ta paga ni un cen, pero den ley e ta paga 0% si e productonan ey no ta vrijgesteld di BBO, debi cu mescos cu pa invoerrechten, nan ta paga, pero e diferencia ta cu ta paga 0% y den e caso eynan no lo tin e vrijstelling pa BBO tampoco.

Pa nan por yega asina leu, Croes a menciona cu nan tin bon comunicacion cu departamento di Impuesto cu ta uza e sistema SAP y manera minister di Finanzas Xiomara Maduro a informa anteriormente, desde 2004 Aduana ta uzando e sistema di ASYCUDA, cual ta nifica cu e data cu ta bin for di Aduana cu ta hinca eynan, e brokers ta haci tur declaracion online.

“Pa esey, nos mester a traha un comunicacion cu departamento di impuesto pa asina nos por haya e persoonsnummer for di e departamento aki di cada un di e comerciantenan of importadornan y nos na nos turno, ora a haci e pago, nos por pusha tur informacion back pa departamento di impuesto pa por calcula e deduccion na momento di e declaracion di BBO,” el a bisa.

Tambe, el a sigura cu un di e mehoracion, cu actualmente pa via cu nan no tin bon comunicacion eynan entre sistemanan, manera Croes a menciona, no ta papia e mesun idioma, aworaki si a drecha pa papia igual. Nan ta hayando e persoonsnummer directamente di e departamento di Impuesto. Actualmente e ta asina cu cada persona cu mester un persoonsnummer tin cu bay na oficina di Impuesto y busca un papel di Censo pa por hustifica su solicitud di persoonsnummer.

Pa loke ta trata e sistema di ASYCUDA, e brokers cu ta conoce e sistema aki lo no tin ni un problema na momento cu nan bay haci nan declaracion, pa motibo cu pa nan nada ta bay cambia. Importante ta si cu e broker mester pone e persoonsnummer di e importador y tur e data di dje mester ta yena corectamente den e declaracion di Aduana pa invoerrechten.

Croes a trece dilanti cu nan tin hopi broker cu tin credito y pa esey nan ta deposita un bankgarantie. Na e momentonan aki cu e suma hisa door cu BBO na frontera ta bay bin, esey ta nifica cu nan tin cu bay paga un suma mas grandi y e ta keda na nan si nan ta subi nan bankgarantie of nan credito of no.

Esaki ta pa motibo cu na momento cu e bankgarantie ta excedi, e sistema na e momento ey ta cera. Mester paga pa asina e sistema habri back pa nan automaticamente. Den e sistema aki nan tambe por bisa cu no, cu nan ta keda cu e mesun suma di credito, cu e mesun bankgarantie y nan lo paga mas regular pa asina ey nan no por excedi e suma cu nan tin na bankgarantie.

Banda di esey, el a bisa cu ta bin un tariefversimpeling cu ta bay introduci hunto cu e BBO na frontera. Di esaki Croes a bisa cu na 2018 caba tabata un recomendacion di IMF y e ta hopi importante pa tin un tariefversimpeling y nan ta wak cu esaki nan ta bay haci’e na momento cu ta bay introduci e BBO.

Tariefversimpelig tin su bentaha segun Croes a señala. Lo cual ta un ‘pro’ di un invoerrecht ta cu e bevordering di e compliance na momento cu e tarifanan bira menos, ta bay haya mas compliance. Esaki por facilita mas na comercio lo mas hopi posibel na modo di eficiencia; ta hopi mas facil pa controla door di Aduana. Nan tin den nan buki di tarifa menos cu 900 diferente goedencode lo cual ta bay keda reduci na 200 y ta bay haci e trabou pa Aduana mas facil. Di otro banda e ta menos sensibel pa fraude tambe.

E tarifanan di invoerrechten a keda reduci na: 0%, 6%, 12% 22%, 32% y 62% y nan ta aplicabel pa diferente productonan.