Recientemente gobierno di Aruba a anuncia cu nan ta trahando riba un relacion cu empresa(nan) na Hulanda pa explora e desaroyo di produccion y uso di hidrogeno (hydrogen, waterstof) na nos isla. Ta trata en general di desaroyo bastante reciente den e intento pa haya alternativa di genera energia sin e efecto dañino di uso di combustible fosil manera petroleo, gas y carbon.

Den pasado recien Bon Dia Aruba a duna un analisis extenso di e presencia di gas natural den nos region, pa por evalua e aspectonan positivo o menos positivo di e combustible fosil ey. Awor tempo pa haci mescos cu e proyecto anuncia di hidrogeno, cu tin en general como bentaha cu no tin daño di CO2 na medio ambiente, compara cu heavy fuel oil (HFO) o gas natural, siempre y cuando ta produci e hidrogeno cu energia renovable.

Contrario na gas natural, den forma liquido (LNG) o comprimi (Compressed Natural Gas; CNG), cu tin un presencia den nos region cu a cuminza mas di 20 aña pasa, ta trata aki di un uso conoci den sector quimico pa hopi aña caba, pero cu no tabata asina avanza pa e aplicacion di hidrogeno como alternativa ‘limpi’ y renovable den produccion di energia. Mientras tanto tin varios proyecto den ehecucion, por ehemplo na Europa, cu ya a pasa e fase experimental y ta forma parti di un gama di forma di genera energia electrico, tambe como reemplazo pa uso di forma mas dañino manera petroleo o carbon.

Un promer consideracion ta cu uso di hidrogeno no ta para riba su mes, pero mester usa esaki den combinacion cu otro fuente di energia (renovable), pasobra produccion di hidrogeno mes tambe ta costa energia, loke despues mester gana back cu e produccion di energia cu ta sigui despues. Esaki ta haci uso di hidrogeno mas costoso loke no ta faborable pa uso como fuente primario di electricidad, pasobra lo ta mas logico pa usa e energia produci na promer instante directamente y no a traves di produccion di hidrogeno. Pesey ta contempla hidrogeno mas tanto como un fuente di backup, ora no tin biento o no tin solo, por ehemplo. Aki e por bin sustitui e uso actual di backup a traves di HFO o gas natural, entre otro. Mester contempla exactamente con hidrogeno ta fit den e mezcla di uso directo di energia solar y di biento pa entrega directo na e red di distribucion, si e meta ta pa busca a mas largo plazo un reemplazo tambe pa gas natural, si esaki ta bay reemplaza HFO proximamente.

Proyecto di Hidrogeno den nos region

Nos busqueda den nos region di proyecto di hidrogeno no a duna tanto resultado, loke no ta straño mirando e desaroyo recien den e ramo aki. Un di e proyectonan ta esun di NewGen na Trinidad & Tobago. E compania Noruego di fertilizante Yara International ta desaroyando e proyecto di hidrogeno hunto cu National Gas Company of Trinidad & Tobago (NGC). E compleho ta destina pa produci amonia, y ta anticipa pa bay usa 170 pa 185MW di capacidad di electrolisis. Construccion ta planifica pa keda cla na 2024. Yara ta co-propietario caba di dos planta di amonia, conoci como Tringen I y II, na Trinidad y Tobago.

Proyecto refineria di Cartagena, Colombia

E compania nacional di petroleo Colombiano, Ecopetrol, a inicia na 2022 un proyecto piloto di produccion di hidrogeno. E proyecto piloto ta consisti di instalacion di un ‘proton exchange membrane (PEM) electrolyzer’ di 50kW y 270 panel solar. E ta usa awa industrial di e refineria y ta produci 20kg di hidrogeno ‘berde’ di alta pureza pa dia. Ecopetrol tin plan pa inverti cerca di US$ 140 miyon cada aña te 2040 den produccion di hidrogeno berde y di otro fuente como parti di nan esfuerzo pa reduci emision pa 2050.

E compania di transporte di gas di Barranquilla, Promigas, tambe a lanza un proyecto piloto na 2022 cu ta combina uso di gas cu hidrogeno den su red di transporte. Otro compania Colombiano cu tin plan pa hidrogeno ta subsidiario TGI di Grupo Energía Bogotá, cu tin como meta usa nan infrastructura di transporte pa entrega un mezcla di hidrogeno y gas natural na nan clientela.

Promigas di su banda ta cuminza cu un ‘electrolyser’, un parque solar di 137-kW y awa di tubo di Cartagena su sistema, pa produci hidrogeno berde pa inyecta den e red di gas natural. E compania a bisa cu lo produci alrededor di 1.574 kilo di hidrogeno anualmente pa mezcla den e promer fase. E planta piloto ta diseña pa aumenta den cinco fase, cu lo duna un produccion di te 15 ton di hidrogeno pa aña, dependiendo di condicion y incentivo di regulacion y di mercado pa hidrogeno berde, segun Promigas.

Segun Energy Analytics Institute (EAI), Colombia tin e potencial di explota entre 1 GW y 3 GW di electrolyser a mediano plazo, segun e plan nacional pa hidrogeno. Na 2021 gobierno Colombiano a cuminza pone inversion den hidrogeno berde igual na categoria di energia renovable no-convencional, haciendo acceso na beneficio di impuesto y otro incentivo mas facil.

Transporte di Hidrogeno

Pasobra ta trata di un desaroyo bastante reciente, e diseño y construccion di barco specialmente pa transporta hidrogeno tambe ta algo reciente. Un poco mas cu un aña pasa e promer barco special pa transporta hidrogeno a baha for di waf na Hapon y ta coriendo hidrogeno awor entre Australia y Hapon, segun un reporte di Reuters di januari 2022. Esaki por ta un indicacion cu logra haya medio di transporte maritimo den nos region por dura varios aña, ya cu na e momento aki no tin tanto empresa constructor cu ta den e specialidad aki.

Conclusion

For di e analisis aki por conclui cu produccion di hidrogeno na Aruba lo ta primeramente orienta riba uso den produccion di energia electrico pa e red di WEB/Elmar. Esaki ta implica cu lo usa hidrogeno como backup, y no pa produccion regular di electricidad, cu awor ta via HFO y manera planifica via gas natural, pasobra e produccion di hidrogeno ta tuma un bon cantidad di electricidad (renovable) pa produci. Lo mester di hopi mas energia limpi pa por produci tanto hidrogeno y energia pa uso directo den e red di distribucion, si e proposito ta pa yega na mayoritariamente energia renovable den e proximo decadanan. Cu un contrato traha pa e proximo 20 aña pa uso mayoritario di gas natural pa energia, ta logico cu no lo logra un cambio pa produccion mayoritario di energia renovable.

Pa loke ta exportacion di hidrogeno nos ta topa cu un area no explora, aunke tin iniciativa caba den nos region cu por ta di escala bastante grandi. Aki e aspecto di transporte maritimo, disponible o no, lo hunga un papel, banda di exportacion di hidrogeno pa otro uso cu no ta electricidad, manera diferente proceso quimico. Punto importante pa tuma na cuenta ta cu otro paisnan lo busca di ta autosuficiente, y no depende di inicio caba di importacion, por ehemplo di Aruba. En general, tin demasiado factor desconoci pa por duna un imagen mas completo di kico por spera di factibilidad di un proyecto asina na Aruba.

Riba Pagina 3 por lesa mas tocante produccion di hidrogeno.