Despues di un aña 2016 yen di reto, e bista ta awor riba 2017. Kico lo por spera, tumando na cuenta tambe cu nos lo ta den un aña di eleccion. Esey naturalmente ta bay trece hopi debate, y aunke esey na cierto momento lo tin hopi di nos cansa, e ta algo necesario. Si kier yam’e asina, e ta hasta un mal necesario, pasobra ta trata di e manera con lo bay duna guia na nos pais. Nos no ta bay enfoca tanto riba kico e diferente partidonan, nobo y existente caba, por ofrece na e votado. Mas importante lo ta kico ta e temanan cu nos lo kier pone dilanti e partidonan pa nan duna un contesta kico nan ta bay haci pa nos.

Pero prome cu tur cos, kico ta e cuadro general economico cu nos por spera pa e aña venidero? E sector primordial di nos economia, segun e comentarionan di organisacion manera AHATA, ta mustra bon pa loke ta mercado Mericano, pero e segundo mercado importante, Venezuela, no ta duna señal di mehoracion y esey por keda asina pa basta tempo. E otro mercadonan, Europa y Latino America ta parce di keda den e ‘up and down’ di semper. Aki no tin tanto novedad, pero loke si ta interesante pa puntra ta kico a para di e regimen nobo cu a crea cu e ley di all-inclusive.

Despues cu e ministro a bringa cu alma y cuerpo pa logra pasa e ley, cos a bira keto. AHATA ta trahando riba su regreso directiva di ATA y no ta cay niun palabra negativo mas. Por ta cu e gabinete a opta pa por lo pronto no implementa e ley? Lo ta interesante tambe pa sa ta cual sector hotelero tabatin un 2016 relativamente bon; por ta cu esey ta net esunnan cu ta den all-inclusive?  En todo caso nos mester tene cuenta cu e trend general ta cu nos industria turistico ya ta madura caba y no lo ocasiona ningun crecemento considerabel mas. Y nos sa tambe cu subi e caminda di crea mas tanto hotel nobo posibel no ta bay funciona, pues no ni  bay eybanda.

E factor clave pa 2017 lo ta e rehabilitacion di e refineria, si esey cristalisa den un obra di cierto tamaño cu ta duna empleo na cierto nivel. Esey ta empleo den construccion pasobra empleo permanente na e upgrader lo tarda dos aña ainda, si tur cos bay bon. Y ta net ey tin varios factor insigur. Esun mas grandi ta e pregunta si ta logra haya e financiamento externo pa e rehabilitacion. Recientemente a bira bon cla cu ni PDVSA ni CITGO na Merca por percura pa e inversion, ni di nan mes fondo ni fia.

citgo

E siguiente paso ta birando conoci den e dianan aki, cu anuncio cu PDVSA y CITGO ta cera acuerdo cu compania cu ta ekipa pa haci e rehabilitacion, cu ta dispuesto pa percura tambe pa e financiamento inicial. Despues den e añanan venidero di e operacion lo paga nan. Esey ta un posibilidad, un sorto di ‘PPP’ pero sin participacion publico. Pero esaki tambe tin su problemanan. Venezuela a haya su mes den problema grandi recientemente cu cierto di e companianan grandi aki, manera un Halliburton, pasobra nan no ta logra paga na tempo. Y no ta parce cu na e momento aki lo ta asina facil pa haya placa fia pa un proyecto cu finalmente ta carga e seyo di PDVSA.

Resumiendo, nos no ta mira un mehoracion sigura cu ta bay drecha e poder di compra local considerablemente. Pero, aparte di e situacion economico, tin otro asunto importante den mira pa eleccion. Atrobe Aruba ta bay eleccion sin un ley riba financiamento di partido politico. Aña ta habri cu otro consulta parlamentario na nivel di Reino (IPKO) pero no ta tende cu ta bay pone Aruba ‘on the spot’ pa no ta haciendo nada al respecto.

Si no ta bin un esfuerso awor di oposicion pa purba logra cu e ley ta vigente na september, anto nan no bin keha despues tampoco si nan haya nan mes confronta cu un partido den gobierno cu tin recurso atrobe pa un campaña luhoso manera na 2013, y ademas por conta cu e abuso tradicional di recursonan di gobernacion (personal, vehiculo, combustibel) pa core campaña. Pakico por ehemplo e partidonan den oposicion no ta para nan participacion den IPKO tanten cu gobierno no ta cumpli den e asunto aki? Asina ta duna un señal fuerte cu ta cos serio esaki ta y cu no ta acepta e tacticanan di tardansa mas.

Otro aspecto cu por bay haya bastante atencion den campaña ta e asunto ambiental y e tema di durabilidad den tur su faceta. Nos por anticipa cu e partido den gobierno ta sigui insisti cu nan ta ‘berde’ y sa exactamente kico pa haci. E practica di dos periodo di gobernacion lamentablemente ta mustra den direccion contrario y si pone den balansa kico a logra, e cosecha ta bastante pober. Y nos no a ni papia ainda di e problema financiero y su consecuencianan.