Cu presentacion di e plan nobo pa reactiva centro comercial di Otanjestad, ta parce cu ministro encarga ta convenci cu mester por haci algo pa para y duna e deterioro di centro di ciudad un rumbo mas positivo. No un tarea facil pasobra varios gobierno a purba varios biaha caba den pasado reciente, sin exito.

E fracaso di gobierno democrata cristian entre 2009 y 2017 tabata basa riba un concepto totalmente eroneo di kico ta requeri y con ta ehecuta un plan di recuperacion urbano. E plan tabata carece di idea solido pa atende e aspectonan clave, mientras tabata enfoca riba elementonan extravagante nobo, manera e tram, pa logra un cambio den yegada di persona local y stranhero den e area. En cambio a ignora importancia di e clientela local cu semper mester ta base di e proyecto economico. Pa esey, proteccion contra solo ta primordial, importante tambe pa e clientela turista. Cu prioridad di tram, no a bin sombra y a keda apenas lugar pa hende cana. No un solucion pa un caya comercial

Tambe a ignora e importancia di haya hende local repobla centro di ciudad, por ehemplo usando e pisonan ariba di e edificionan. Esey no ta algo cu ta depende solamente di e propietarionan sino tambe di condicion di autoridadnan cu ta practicamente prohibi esaki, pa temor pa candela. Esaki naturalmente por tin solucion, na tur parti di mundo hende ta biba riba piso mas halto, basta ta pone e condicionnan necesario pa situacion di emergencia, manera trapi di escape na parti patras di edificio. Nos no mester inventa wiel di nobo pa esaki. Como poblacion den ciudad por pensa por ehemplo riba studiante di exterior, cu ta sigui estudio na e universidadnan medico di exterior cu ya tin nan presencia den nos comunidad. Na tur parti di mundo nos por mira cu un poblacion estudiantil di bon tamaño ta percura pa activacion di horeca, aparte di turista.

Loke ta keda un desbentaha den henter e proceso aki ta cu ya a tuma lugar un exodo grandi di comercio cu a reubica den e otro distritonan, entre otro e ultimo decadanan Noord tabata e distrito di mayor crecimento comercial. No lo resulta asina facil pa crea incentivo pa comercio reubica un biaha mas na Playa, sin cu tin estimulo importante na vista cu por haci e diferencia. Tambe tin hopi negoshi cu ta atende un publico local cu a muda pa otro parti di e isla, mas cerca di nan clientela, loke ta haci un posible regreso pa centro di ciudad improbable. Facilidad di parkeer ta parce tambe un consideracion di peso, cu te awe ainda no a haya un solucion. Aboli e pago pa parkeer den centro di iciudad tabata mustra un idea pa gana voto den campaña, pero bayendo cinco aña di gobernacion e unico cos cu por mira ta un falta di accion den e asunto, hibando na caos, unda e unico cos cu por mira ta cu gobierno a regla lugar di parkeer pa miembro di parlamento… Dificil pa yama esey un hazaña di bon gobernacion. Ta parce cu e problema ta bay mas leu cu e presencia den pasado reciente di un ministro fiestero cu no tabata atende nada. Parqueo ta keda un problema cu ta pidi un solucion den cualkier plan nobo tambe.

Banda di tur esaki ta keda e problema di e volumen comercial cu Aruba mester y por carga. Despues di e exodo pa area di Palm Beach y pa otro lugar den otro distrito, ta dificil imagina cu esakinan ta bay bolbe pa centro di ciudad, sigur si no tin un bentaha comparativo di peso. Ademas, gobierno mes ta operando na un manera contradictorio. E plan pa crea mas comercio ainda riba tereno di waf na Playa (proyecto Port City) a keda presenta como lo ultimo den creacion di proyecto urbano cu ta cumpli cu un necesidad, pero e pregunta ta di ken. E proyecto ta parce mas bien un intento pa satisface posibilidad di inverti pa inversionista local y di exterior, pero segun nos opinion no ta contesta e pregunta clave cu cualkier ciudadano por tin: “Y esaki ta loke Aruba mester?” Cu esaki, e contradiccion entre Port City y centro di ciudad ta solamente un par di cien metro di otro, y ta primordial pa contesta otro pregunta clave: “Cuanto comercio Aruba mester?”

Pa contesta e pregunta aki mihor, mester tira un vista riba e perspectivanan di proximo añanan di nos desaroyo economico. Nos ta mira un recuperacion bastante faborable di turismo, compara cu 2019, y ta di spera cu e aña aki esaki pa gran parti lo keda conclui. Pa 2023 nos lo bolbe probablemente na e crecimento no tanto abrumador di e añanan anterior, di apenas un o algun porciento di GDP nominal. Pa e añanan despues loke ta yama atencion ta e apertura di miles di camber mas di acomodacion turistico, como e unico ‘plan economico’ concreto cu nos ta mira den implementacion. Esey riba su mes no ta duna un base pa crecimento fuerte di comercio, e infrastructura comercial t’ey caba.

Ta parce cu den maneho gubernamental lo mester tuma decision con y unda ta pretende logra crecimento comercial. San Nicolas ta un prioridad cu apenas ta haya atencion, mientras soño ilusorio manera Port City ta keda riba promer plano. Tur esaki ta base pa un bon debate den parlamento.