Y ta spera solucion hopi tempo caba

E publicacion di cierto dato for di e Censo 2010 a spanta hopi hende. Nos ta spera cu esaki por conduci na un debate serio, no solamente entre politico, pero mas amplio den comunidad mes. Despues cu e prome spanto a baha un tiki, nos por cuminsa pensa y discuti kico ta bay haci cu e realidad aki, cu no ta di awe tampoco, pero di ocho aña pasa. Un prome tarea lo mester ta, con nos por yega na informacion mas actualisa riba e tema aki. Si no haci esey, anto nos ta papia den bashi. Esun cu ta impresiona cu e cifranan, ta sclama alarma, y esun cu no tin mucho gana di actua, ta bisa cu esaki ta refleha un situacion cu talbes no t’ey mas. Den ocho aña hopi cos por pasa.

Por ta, pero loke si nos por bisa cu a base di e cifranan aki y e cifranan general di con nos economia a anda despues di 2010, cos no a drecha hopi. E Censo 2010 a cay net despues di e periodo mas dificil di ultimo decadanan, cu e caida economico di 2009, cu a continua na 2010. Ey ta unda tabatin dos aña sigui GDP real a cay, cu -11.3% na 2009, y despues -3.4% na 2010. E refineria tabata cera y e personal di e contratistanan mester a busca manera di sobrevivi. Y cuanto cos por a drecha? No tanto, pasobra despues tabatin tres aña mas cu crecemento economico negativo, cu ta na 2012, 2015 y 2016. Y te awe nos no ta atrobe na e nivel di 2008, prome cu e crisis. Pues nos no sa cu exactitud unda nos ta para awe, y si no ta trece tur informacion relevante hunto, esey ta keda dificil. Un recomendacion na gobierno lo ta anto pa percura lo antes posibel cu nos por haya e actualisacion aki.

Pero nos ta laga e cifranan pa loke nan ta un rato, pasobra tin mas aspecto importante pa contempla den esaki, y sigur si nos tin e afan y dedicacion pa cuminsa ataca e problema aki. Un di e prome cosnan cu a constata ta cu un parti grandi di e pobresa ta concentra na San Nicolas. Esey realmente no por sorprende niun hende, esey nos tur sa. E punto aki ta, manera nos a comenta algun dia pasa, cu e problema mas grandi ta cu desde cu e refineria a cera mas di trinta aña pasa, ningun gobierno a bin cu un plan integral pa reactiva e ciudad, mucho menos cu atencion specifico pa e parti di e poblacion cu no por yuda nan mes. Esey ta conta pa tur edad, pero sigur pa e grupo di hende di edad, cu a keda atras mientras nan a mira un gran parti di nan famia emigra. Y aki tin un otro factor cu ta fomenta pobresa ta bin aden, y esey ta cu gradualmente nos ta hayando mas y mas ciudadano, cu a bin Aruba como adulto caba, y no a logra spaar, pasobra nunca nan tabata haya un salario cu ta permiti haci esey, anto awor nan mester purba sobrevivi riba un pension di AOV di kisas 400 – 500 florin. Y e problema ey no ta birando mas chikito, a contrario. Nos ta na caminda pa un Aruba cu un poblacion anciano cu ta como un cuarta parti di e total, di cual un parti substancial no tin medio pa sobrevivi. Un motibo mas pa haya un bista rapidamente con e situacion di pobresa ta awendia. A proposito, e fenomeno aki no ta conta pa San Nicolas so, y tur ciudadano cu ta pretende di conoce e isla aki, sa unda e ‘poverty pockets’ ta.

Banda di e problema di empobrecimento di hende di edad nos tin e problema di e famianan cu yiu chikito ainda, cu ta lucha pa tene cabes riba awa. No ta di awor nos tin iniciativa priva pa purba yega na fondo pa duna mucha sikiera un desayuno, otro pa provee pakete di alimento pa famianan den dificultad. Ta bunita pa elogia e personanan cu ta dedica nan tempo, y hopi biaha placa tambe, na e obranan di caridad aki, pero nos ta spera cu un dia ta bin un esfuerso structura gubernamental pa atende e problema aki manera mester ta. Un di e maneranan pa haci’e ta, entre otro, percura pa e extension di scol te atardi laat, y garantisa cu mucha den edad di scol ta haya dos cuminda bon tur dia: mainta y merdia. Di biaha esey ta atende e problema tambe di e muchanan na cas riba nan mes, den caso cu e mayor (nan) ta traha.

En todo caso, henter e problematica cu actualmente ta parce di ta cay for di cielo, tabata y ta conoci cerca mayoria, si no ta tur, e profesionalnan cu tin e tarea pa atende e asuntonan aki. Loke tabata falta pa hopi aña, ta e maneho politico cu sa dirigi, y sa resolve problema, y no ta papia den lema y consigna so. Nos tin un gobierno nobo cu por acepta e reto di proba cu nan si por deliver den e asunto aki.