Den e dianan aki tin tratamento den corte di un di e casonan grandi di corupcion den cual ministronan den anterior gabinete(nan) ta acusado principal. E casonan aki ta den man di juez ainda, pa cual nos no ta bay specula kico e resultado final por ta. Di otro banda, nos no mester warda te dia tin un decision final, pasobra esey ta bay dura un par di aña ainda, y ademas tin hopi asunto ta bin dilanti cu ta yama nos atencion, pasobra ta cos cu por drecha awe, sin warda veredicto den e casonan aki.

Nos ta referi aki na e preguntanan clave cu pa hopi tempo mester a resona den e aparato publico y esunnan clave ta: con e tipo di corupcion aki por a tuma lugar pa tanto tempo? Y: kico realmente a haci pa preveni cu e tipo di corupcion aki, sigur na alto nivel den gobernacion, por sigui tuma lugar? Nos mester bisa cu, banda di e critica meramente politico, den e sentido di opina cu e politiconan cu mester defende nan mes den corte, ta carece di un nivel debido di moralidad y respet pa propiedad publico cu a pone den nan man, pero no pa abusa di nan posicion pa faborece hende cu ta bay gana placa bruto cu loke nan a haya pornada. Nos por comparti e sentimentonan ey, pasobra tur crimen cu ta envolve propiedad publico ta asunto di nos tur, y en principio, y por principio, mester rechaza e tipo di comportamento ey. Den e sentido ey lo tabata di spera cu lo a tuma e medidanan corecto y di coreccion pa evita cu nos ta pasa den e berguenza aki atrobe, pa cuminza cu nos tin keto bay un ex-ministro acusa pa delitonan cu por resulta den castigo di prison di varios aña, cu un dia ta den corte pa defende su mes contra acusacion sumamente grave, y e siguiente dia ta den parlamento batiendo riba pecho y argumentando cu e tin lo mejor di intencion pa nos comunidad… Ta pesey na cualkier pais cu ta respeta su mes, e tipo di situacion bergonzoso aki ta imposible, pasobra e parlamentario ey no por ta den e posicion ey mes.

Y nos no kier tende e argumento cu ‘tur hende ta inocente te ora nan keda condena definitivamente’. No cu e frase ey no ta corecto, pero e no ta aplicable den tur situacion. E ta implica mas cu tur cos cu cada persona tin derecho riba un huicio imparcial. Bo tin derecho di un juez cu ta enfrenta bo sin cu e tin bo condena caba. Loke pafor di corte otro hende ta pensa, eyden ta irelevante.

Pero awor back na e parlamento. Pakico den otro parti di Reino tin regla den ley, hasta constitucion, cu ta percura cu ora un mandatario o parlamentario, ta den problema asina serio cu ministerio publico ta entama un caso contra su persona, anto pa salvaguardia e prestigio cu e parlamento mester por tin den comunidad, ta representante di pueblo nan ta al fin y al cabo, e persona ey bao e acusacion asina serio mester hala atras, si cos bay bon pa su persona temporalmente, pa husticia haci su trabao. E no tin absolutamente nada di haci cu kier condena e persona ey promer cu juez caba di haci su trabao.

Sin embargo, nos por constata cu como unico pais den Reino e opinion den practica ta cu nos no tin e respet pa nos mes pa cambia e asunto aki. Den esey parlamento no solamente ta desrespeta nan mes, si nan kier haci esey, dal bay, pero de paso ta desrespeta comunidad, ya cu nan ta e uniconan cu por percura, colectivamente, pa cambia nos Constitucion y pone e reglanan aki aden, mescos cu e otro partinan di Reino. Ta demasiado pa pidi, o exigi esaki? Hasta un neishi legendario di corupcion y nepotismo manera Sint Maarten, tin esey den nan Constitucion… Ah, claro, ta e Hulandesnan a forza esey, no ta e alto moralidad di parlamento na e isla ey a percura pa esey…? Awor, kico nos ta kere, cu Hulanda mester bin hacie pa nos, pa algun di nos grita atrobe cu ‘e colonialistanan ta bin trapa riba nos derecho’? Nos aparentemente no mester di nan pa haci esey, nos mes ta trapa riba loke supuestamente mester ta sagrado pa nos.

Y laga nos ta bon cla cu e problema no ta solamente den un parlamento cu no ta respeta ni nan mes. E problema tambe ta cu, djis pa menciona un aspecto di e asunto di tereno propiedad di pueblo, cu nos no por mira drechi ta kico a mehora den e sistema di otorga tereno, cu por preveni por ehemplo e posibilidad cu bo ta haya un tereno grandi pa negoshi pornada di gobierno, y bira bend’e pa su mañan ganando miyones? Nos no ta mira ningun cambio den e ley di emision di tereno propiedad di pueblo cu ta para e tipo di practica aki. Nos ta keda pega den e siguranza cu e politico adversario di esnan bao investigacion actual ta duna bo: “Nooo, pero nos no ta asina, nos ta hende drechi…”. E contesta corecto, ta parce nos: “Mi no a puntra bo si bo ta hende drechi, mi ta supone cu bo ta. Mi a puntra bo kico a haci pa preveni e siguiente robo miyonario?” Silencio…