Stimson Center y Conseho Nacional pa Resiliencia Climatologico (NCRC) den colaboracion cu varios instituto y instancia local a publica resultado di un estudio di un aña pa identifica y compronde e riesgonan di clima y con pa haci Aruba mas resiliente contra cambio di clima.

Stimson Center (un instituto di investigacion Mericano), hunto cu e Conseho Nacional pa Resiliencia di Clima (NCRC), a publica e siman aki e resultadonan di un estudio (yama CORVI) tocante riesgonan di clima y lama pa Aruba.

E estudio CORVI aki ta splica e impactonan grandi di cambio di clima na Aruba. Si nos no haci nada, Aruba lo enfrenta un cambio drastico. Nivel di lama ta subi, lo tin mas calor y secura pa mas largo, y nos costanan ta gastando. Esaki ta un peliger pa casi tur cos na Aruba: nos casnan, cuido medico, turismo, economia y infrastructura.

Segun Sra. Lauren Risi, Directora di Stimson Environmental Program, e analisis a identifica tres (3) area di riesgo principal pa Aruba:

Salud di nos naturalesa (ecosistema) a bay atras y ta fragil.

Cambionan social y demografico, incluyendo mas hende y mas hende di edad avanza.

E vulnerabilidad di un economia cu ta depende di turismo.

E riesgonan aki ta conecta. Nan ta mustra con e salud di nos hendenan, nos medio ambiente y nos economia di turismo ta mara na otro. E investigacion ta alerta riba retonan urgente: nos ta perdiendo naturalesa (biodiversidad), tin mucho mas construccion, nos comunidad ta experiencia behecimento y tin presion di crecemento sin control di turismo. Tur esaki ta haci Aruba mas vulnerabel pa cambio di clima.

Dr. Ryan R. Peterson, presidente di NCRC, a bisa: “e resultadonan aki ta indica cu tin diferente riesgonan, for di e peliger directo pa nos costanan te na e efectonan riba nos economia y pa esnan mas vulnerabel. E ta confirma loke hopi di nos sa caba: nos coralnan ta muriendo, e calor ta birando mas pisa, y nos naturalesa ta bou presion. E raport ta un recordatorio serio cu nos prosperidad ta mara na salud di nos sociedad y medio ambiente.”

CORVI a wordo crea pa yuda esnan cu ta traha maneho compronde y maneha e riesgonan di clima. E estudio ta identifica riesgonan urgente, pero tambe oportunidadnan pa bira mas fuerte. Si Aruba inverti den restoracion di naturalesa, plania e desaroyo di nos pais miho (planificacion espacial) y haci nos economia mas controla y fuerte, Aruba por bira un lider den region.

Segun e Minister di Finansa, Asuntonan Economico y Sector Primario, Sr. Geoffrey Wever: “e raport aki ta confirma cu cambio di clima no ta un peliger leu. E ta un riesgo financiero y economico cu ta creciendo aworaki. E subida di nivel di lama, gastamento di costa y e calor extremo ta menasanan directo pa nos infrastructura, nos stabilidad financiero y e recursonan natural cu nos economia ta depende di dje. Pesey, haci nos pais mas fuerte (resiliente) pa clima ta un necesidad economico. E ta e base pa nos stabilidad financiero den futuro y nos capacidad pa desaroyo sostenibel.”

Esaki ta e di 16 estudio di CORVI den region. A haci estudionan similar den otro islanan den Caribe. Aunke cada isla tin su riesgonan specifico, tin menasanan cu tur ta comparti. Esaki ta mustra cu tin mester di planificacion integra, un economia ‘blue’ (di lama) cu ta sostenibel, y infrastructura inteligente.

Sra. Sally Yozell di Stimson Center ta indica cu e resultadonan di CORVI ta importante pa e siguiente pasonan pa fortalece nos resiliencia contra impacto di cambio di clima. “E ta yuda Gobierno di Aruba, NCRC y partnernan den sector priva desaroya e Plan Nacional di Adaptacion na Clima”, segun Sra. Yozell.

Por download e raport completo di Aruba CORVI Assessment na:

https://ncrc-aruba.org/publications.