RAIZ a tuma nota di e desaroyonan relaciona cu supervision financiero, CAft y gobierno di reino. RAIZ ta para banda di tur partido cu realmente ta defende e interesnan di e pueblo di Aruba. Na mesun momento, RAIZ ta di opinion cu nos tin cu cuminsa cerca nos mes pa mehora loke ta cay bou di nos responsabilidad, den e caso aki nos finansas publico.

Negligencia di tarea di Parlamento
Un di e fayonan cu a causa dificultadnan financiero pa nos pais, ta e falta di control di Parlamento riba decisionnan (iresponsabel) di Gobierno. Esaki a tuma luga bou di Gabinete Mike Eman y lamentablemente a continua bou di Gabinete Wever-Croes. Un di e ehempelnan pa cu esaki ta e protocol di 22 di november 2018 cu Gabinete Wever-Croes a firma cu Hulanda. E protocol aki ta un di e motibonan di e problemanan actual relaciona cu CAft. RAIZ a tuma nota cu fraccion di MEP ta culpa Hulanda pa e impasse relaciona cu CAft, pero ta ignora e protocol di Gabinete Wever-Croes, asina neglishando e tarea principal di Parlamento, cu ta pa controla gobierno.

Den e protocol di 22 di november 2018, Gabinete Wever-Croes y Hulanda a palabra den articulo III, inciso 2: “… Dit ontwerp beperkt zich tot het aanpassen van artikel 14 van de LAft aan de normen zoals bepaald in onderdeel I van dit protocol.” y den inciso 3: “Inwerkingtreding van de LAft moet uiterlijk voor 1 januari 2019 hebben plaatsgevonden, maar niet voordat daarover in de Rijksministerraad overeenstemming is bereikt.”

Cu esaki Gabinete Wever-Croes mes ta acorda pa no cambia e LAft, cu excepcion di normanan nobo, y cu prome cu e cambio di LAft drenta na vigor, gobierno di reino mester bay di acuerdo. Pues Gabinete Wever-Croes, similar na Gabinete Mike Eman anteriormente, a ‘habri porta’ pa Hulanda mete den nos proceso legislativo cu ta cay bou di nos autonomia.

Prome minister a ripiti na varios ocasion cu Gabinete Wever-Croes lo tene su mes na e protocol aki. Gabinete Wever-Croes pa mas cu dos luna caba no a manda e concepto di ley pa cambia e LAft pa gobernador pa e por wordo ratifica. E ley aki a wordo aproba door di Parlamento caba y ta inclui e amienda di coalicion. Gobierno di reino tin plania pa trata e tema aki dia 30 di augustus 2019.

Esaki ta 1 ehempel caminda Gabinete Wever-Croes mes ta haci palabracionnan cu Hulanda, mientras cu Parlamento di Aruba ta neglisha su rol di tene ministernan responsabel pa nan maneho, pero na mesun momento ta purba ‘score’ politicamente bou capa di defende e autonomia di pais Aruba. Specialmente un parlamento mester realisa cu defende nos autonomia ta cuminsa na controla nos propio gobierno y tene nos propio ministernan responsabel. RAIZ ta enfatisa esaki, paso si nos no drecha esaki, nos mes lo sigui duna Hulanda espacio pa mete cu nos autonomia. Si gobierno y parlamento funciona manera mester ta, no lo tin espacio pa Hulanda interveni. Cu e posicion aki, RAIZ no ta insinua cu Hulanda ta actua corecto, pero ta enfatisa cu nos mester cuminsa cerca nos mes. Autonomia ta significa responsabilidad.

Incertidumbre
Un otro punto cu merece nos atencion, ta e maneho financiero economico di Gabinete Wever-Croes. Pa nos por sanea nos situacion financiero den un forma sostenibel, nos mester di un economia solido. Gabinete Wever-Croes a inicia un reforma fiscal sin tin un plan completo y transparente di unda nan kier bay cu e reforma fiscal (ABB? VAT? Sugar Tax?). Esaki a crea un incertidumbre tanto pa comercio como consumidor. E incertidumbre aki ta un estorbo adicional pa un economia cu ya caba ta tranca. Ta importante pa bin claridad riba e reforma fiscal mas pronto cu ta posibel. RAIZ ta di opinion cu den esaki e enfoke principal mester ta pa aumenta e compliance pa cu impuesto (pa esunnan cu no ta cumpli tambe cuminsa paga impuesto), y no pa aumenta e impuesto pa esunnan cu si ta cumpliendo cu su debernan fiscal.

Prioridad
Aruba tin cu sanea su situacion financiero. Esaki mester pasa den un forma sostenibel y na un tempo realistico. No cu protocolnan cu ta mina nos autonomia, y tampoco cu ‘quick-fixes’ (medida) pa yega normanan dentro di un tempo iresponsabel, cu e consecuencia cu nos economia ta tranca mas. Nos mester tene e capacidad di carga financiero di pueblo den consideracion. Hulanda tambe mester tene esaki bon na cuenta ora ta trata Aruba su finansas publico. Den tur e discusionnan andando entre gobierno di Aruba, parlamento di Aruba, y gobierno di reino, no mag lubida cu e prioridad mester ta e bienestar di e pueblo. Den e cuadro aki ta importante pa e decisionnan cu lo wordo tuma no resulta den medidanan iresponsabel cu pueblo no por carga. RAIZ ta spera cu e impasse cu Hulanda no lo yega e punto ey, y RAIZ ta para pa defende e interesnan di e pueblo di Aruba contra eventual decisionnan imponi cu no ta sirbi e meta di yega na finansas publico saludabel na un manera sostenibel y responsabel.