Ningun momento a introduci un condicion nobo pa Aruba. Pero tanten cu no tin palabracion concreto riba normanan presupuestario, Hulanda no ta dispuesto pa sigui duna sosten di likides ni refinancia esakinan. Asina Secretario di Estado Raymond Knops a informa Tweede Kamer ayera den un carta riba decision pa wanta e sosten di likides.

Un di e motibonan cu Gobierno di Reino no a bay de acuerdo ainda pa extende e sosten di likides pa e prome kwartaal di 2022 tabata cu no a yega na un acuerdo cu Aruba riba e normanan presupuestario. E protocol actual ta caba 31 di December, cu ta nifica cu entrante 1 di Januari 2022 tin falta di claridad riba e normanan di supervision financiero y pa e motibo ey so Raymond Knops a bisa Gobierno di Reino pa no sostene e aplicacion di articulo 23 di e ley di supervision financiero, cu ta nifica cu Aruba no por desvia di e normanan presupuestario na 2022.

“Extension di e protocol of otro palabracion riba e protocol riba normanan presupuestario cu un termino suficiente largo pa evita cu ta bin un vacuum como tal no ta un condicion nobo, sino un consecuencia logico pa e falta di normanan presupuestario cla entrante Januari 1, 2022,” Knops a informa Tweede Kamer. “Mi tabata hopi cla den esaki durante e combersacionnan cu Aruba. Ora cu Hulanda a bisa di kier extende e protocol sin fecha di fin y Aruba a bisa cu e mester ta pa unicamente un aña, a purba yega na un palabracion di un extension usual di otro tres aña.

Ademas, e protocol lo caduca na momento cu e Rijkswet Aruba Financieel Toezicht, e RAft drenta na vigor.” Knops a bisa cu Aruba a rechasa e proposicion aki tambe cu a pone cu e dos paisnan a yega na un crusada. “E falta di palabracionnan riba supervision no ta algo cu por splica den e situacion actual unda Hulanda a duna mas di 903 miyon florin na sosten di likides.” Segun Knops, e falta di claridad riba normanan, ta pone cu Hulanda logicamente ta abstene pa haci mas palabracion cu Aruba riba refinanciamento di e prestamonan of duna medio adicional.” Ta keda na Aruba pa papia cu extension di e protocol y eventual consecuencia di dje cu Parlamento di Aruba. E no ta keda na Gobierno di Hulanda, ni tampoco e intencion di Hulanda pa pone Parlamento un banda.”

COHO

Mester bisa cu Raymond Knops a tuma nota di e declaracionnan di Gobierno di Aruba (y tambe di Corsou y St. Maarten) despues cu a wanta cu e decision pa extende sosten di likides pa e prome kwartaal di 2022.

E paisnan, incluso Aruba a bay di acuerdo cu condicionnan pa reforma, y anticipando COHO, e Tijdelijke Werkorganisatie, TWO ta conseha Gobierno di Reino riba ehecucion di e landspakketnan. Knops a bisa cu basa riba acuerdo riba COHO, a cuminza cana e trayecto legal pa yega na e organo, cu no ta un condicion nobo tampoco. Hulanda ta duna importancia na un acercamento constructivo y efectivo pa yega na e ley. Pero te ainda Gobiernonan di e paisnan, incluso Aruba no a duna confirmacion administrativo pa COHO. P’esey tambe a dicidi pa para e sosten di likides. “Pakico no tin e acuerdo y e motibo no ta cla pa Hulanda. Door di wanta e decision, ta duna tur partido e tempo pa enfoca riba e pregunta con por traha den forma fructifero cu otro den e proximo seis añanan, teniendo na cuenta e palabracionnan haci caba.”

Raymond Knops a duna un splicacion cronologico di e proceso legal di COHO, cu a haya un cambio despues di e conseho di Raad van State. Mirando cu no por deriva e supervision riba presupuesto for di otro consehonan di e instituto, a palabra cu parti di e rijkswet pa regla esaki lo bay Raad van State atrobe. Y na September, Raad van State a manda apenas un par di comentario y esey a permiti e negociacionnan na nivel di ambtenaar sigui, cu un acuerdo dia 2 di December. “Mi a tuma contacto e dia mes cu e tres Prome Ministernan unda ma puntra nan pa confirma mesora e acuerdo. Cu e aprobacion administrativo lo por a manda e rijkswet Tweede Kamer y e Parlamentonan di e paisnan.”

Pero ningun a contesta Secretario Knops, te dia cu a dicidi pa no duna e sosten di likides ainda. “Nan a informa mi e dia ey (17 December) cu no por a duna un acuerdo politico ainda. Y esey ta dificil pa compronde mirando tur e otro palabracionnan y esaki ta duna mi preocupacion. E creacion di e Raft tambe ta bay perdi for di bista. E ta di vital importancia cu despues di un aña di colaboracion intenso cu tin e base legal pa esaki. E rijkswet COHO tabata for di principio un di a condicionnan pa e sosten di likides.. Mescos cu ehecucion di e landspakket, e ta di importancia cu ta tuma e pasonan corecto pa e rijkswet y cu tin adelanto.”

No tin condicion nobo

Den e proposicion pa decision riba e siguiente sosten di likides no tin condicionnan nobo. E puntonan di decision ta basa riba condicionnan cu a pone pa e sosten di likides anterior, Knops ta enfatisa. “Ta condicionnan cu ainda ta conta, cu no a cumpli cu nan completo ainda of ta resultado di otro condicion, manera control riba subsidio salarial y nivelacion di entradanan halto. Mescos ta conta pa e palabracion riba recorte di salario. Esaki ta un condicion cu ta keda vigente.”

Decision duro

Raymond Knops a bisa cu falta di acuerdo politico ta lanta pregunta cua ta e posicion cu e paisnan mes ta tuma. “Mi ta reconoce cu ta trahando riba ehecucion di e landspakket, pero 2022 ta den luz di decisionnan duro y nan ehecucion. E hecho cu nan no ta tuma e siguiente paso den e proceso di ley ta lanta pregunta cerca mi, con dispuesto y si tin e disposicion pa traha riba e leynan y reformanan necesario.”

Mas ainda, no tin un bista riba con ta bay implementa e condicionnan y ehecuta e landspakketnan, mirando cu e conceptonan di presupuesto di 2022 no a tene mucho cuenta cu nan.

Raymond Knops a bisa cu Gabinete Hulandes a haci tur lo posibel pa cera e aña na un forma positivo. “Mi a puntra e paisnan pa nan por reflexiona den e periodo di Pasco aki riba e trayecto cu mester bin. Nos lo haci mescos na Hulanda. E TWO ta trahando, anticipando COHO, den cooperacion cu e paisnan pa implementa e landspakket. Den interes di ciudadanonan di Corsou, St. Maarten y Aruba mi ta realmente spera cu nos lo logra continua riba e caminda palabra.”