ORANJESTAD – Algun añanan atras, nos no por a imagina cu un likido asina vital pa bida y salud di hende lo wordo comercialisa den boter. Antes, niun hende ni establecimento comercial tabata nenga un glas di awa. Esaki ainda por sosode, pero tin establecimento comercial cu no ta regala un glas di awa na nan cliente. Si bo ta desea di bebe e precioso likido aki pa calma bo sed, bo tin cu paga p’e.

Bou e lema ‘Leaving no one behind’(No laga niun hende atras), ayera Dia Internacional di Awa 2019 a enfoca riba sostenibilidad y accesibilidad di awa potabel pa tur hende. Sin laga un banda e calidad di awa. Di un banda, awa ta un elemento esencial den desaroyo di sostenibilidad. E fuentenan di awa ta hunga un rol clave den e reduccion di pobresa, crecemento economico y sostenibilidad ambiental. Pero tambe e calidad di awa tin un efecto directo riba miho condicion di salud.

Consumo di awa potabel
Awendia, cantidad di marca internacional y local ta comercialisa cu awa potabel. Un di nan ta Ray’s Water, cu ta un compania local cu a nace na aña 1994. Actualmente, nan tin shete aña ofreciendo e producto di awa purifica den boter di plastic riba mercado local.

E Arubiano Raymond Slagt, kende doño y director di e compania aki, a relata na Bon Dia Aruba cu Victoria Bottling –cu tabata un compania di nan famia– a cuminsa yena awa pa nan. Despues nan a dicidi tuma over full produccion, na momento cu nan a logra set up nan planta moderno na Dakota.

Den nan trayectorio comercialisando awa den boter di plastic, Slagt ta ripara cu hendenan ta consumiendo mas awa, ya cu nan ta consciente di e beneficio di dje. Ta wordo recomenda pa bebe 8 glas di awa potabel pa dia. E ta haya cu tanto nan como nan competencia ta enfocando hopi riba benta di awa, pasobra e consumo a aumenta. Nan mercado principal ta e companianan cu ta cater avionnan, hotelnan y deportistanan.

Segun Slagt, e awa como producto mes tambe a wordo mehora. Antes tabata wordo uza un sorto di filter di coral, cu tabata brinda mineral na e awa. Pero ya e proceso aki a caba. Como fabrica cu ta bende awa den boter plastico, nan ta mineralisa e awa door di filter moderno traha na Merca. Nan tin capacidad pa 250 mil galon. Nan ta cambia e filternan aki mucho prome cu e ta caduca, pa no perde e calidad di nan awa emboteya pa nan. Ademas, e awa tin cierto mineral cu e curpa mester di dje. Pero ademas tin marca di awa cu tin vitamina den dje.

Aunke nan awa ta wordo provee pa WEB, nan ta procesa y mehora ainda mas e awa aki, como un producto di nan marca. Pa cumpli cu exigencianan di ofrece awa di calidad, regularmente nan ta manda muestra di nan producto na un laboratorio na Merca di e compania RC Cola. “Pa nos por yena nan producto, e awa mester ta certifica via nan laboratorio,” el a declara.

Boter di plastic
Mayoria di awa cu ta wordo bendi pa consumo personal ta bin den boter di plastic y no den glas, pa mas siguridad. Considerando cu e boter ta uno di plastic, Slagt ta haya cu mester tene cuenta cu cierto consehonan.

No ta recomendabel pa laga bo awa den boter di plastic caminda tin hopi calor, of unda solo ta dal fuerte. Si pa descuida bo ta lag’e den solo of calor, e ta recomenda pa no bebe e awa ey mas. Ya cu e calor ta desintegra e plastic, y e por afecta e calidad di e awa.

Pero si e ta un awa poni den un sitio fresco y den supermercado cu airco, no tin niun problema. No ta necesario cu e awa emboteya den plastic ta poni den jug cu ijs. “Esaki no ta necesario, basta cu e no ta haya solo directamente. Pasobra e solo ta afecta e plastic,” el a declara na e matutino aki.

Awa den boter di plastic tambe ta caduca. E por ta warda den un sitio of deposito cu e condicion ambiental ideal pa dos aña, sin problema. Slagt a bisa cu nan ta fecha nan producto cu un aña di vencemento. Asina nan tin mas rotacion y miho control riba nan producto.

Otro sugerencia cu e kier trece dilanti pa tur consumido di awa ta pa lesa e label, wak e PH y kico ta poni den dje. Pasobra tin awa mineral y awa purifica, cu ta esun di mas consumo. E PH di e awa mester ta entre 7 cu 8. Aunke tin marca cu ta bay over na 9 te hasta 10.

E ta splica cu ora cu e boter ta wordo yena, y e awa ta pasa door di e mashin di ozon pa sterilis’e, nan PH por subi un tiki. Pero despues, cu tempo, e PH ta baha toch, te 8 te 8.6 cu ta hopi bon tambe. Otro marca tin awa cu hopi contenido di mineralnan, mas halto cu otro, cu bo ta sinti’e den smaak.

Slagt a bisa cu nan ta produci juice y refresco tambe, pero semper ta consehabel pa nos tur bebe hopi awa. Principalmente aworaki cu nos ta drentando den epoca di calor, caminda ta consehabel pa consumi minimo 1 liter y mey di awa pa dia