Atrobe lo tin un intento gubernamental pa reactiva e caya comercial principal di Oranjestad, y mas en general reactivacion di centro di ciudad di San Nicolas tambe. Nos ta convenci di e bon intencion tras di e plannan aki, pero ta importante tuma seriamente na cuenta loke a bay malo den anterior proyectonan, hustamente pa evita repiticion di esakinan.

Na 2009 e partido democrata cristian, actualmente liderando gobernacion atrobe, a cuminza un proyecto grandi di reactivacion di Caya Grandi, mirando su estado deplorable cu un cantidad grandi di edificio y tienda cera, mientras na otro sitio comercio local a haya un lugar mas comodo pa atende nan clientela. E reto grandi tabata pa haya comercio bolbe na un lugar cu tabata menos atractivo, por ehemplo pa e falta di oportunidad di parqueo cerca di e centro. Pero regreso di comercio pa cuminza caba tabatin problema di con atende e asunto di propiedad. Na hopi otro parti di mundo tabatin y tin proyecto andando di centro di ciudad cu a cay den decadencia, cu parti di comercio huyendo pa otro sitio y lagando centro di ciudad den pobreza, cu problema di drogadiccion y criminalidad. Un prioridad grandi ta con pa yega na reactivacion di comercio di detaye, si prijs di propiedad y di huur ta na un nivel halto, inalcanzable pa comerciante cu ta desea di cuminza opera den e area. Normalmente den e tipo di proyecto aki, gobernacion ta tuma paso pa sigura un base economico cu comercio chikito por afford, sino no tin un inicio mes. E problema aki, cu prijs hopi halto di tereno y edificio, asina leu cu nos sa, no ta resolvi. Seguidamente e problema di despoblacion di centro di ciudad. Esaki a sucede gradualmente y ta requeri medida special pa logra cierto grupo, manera studiante, profesional hoben sin yiu y persona di edad bin biba den centro, como base pa un comercio (horeca) viable. Esaki tambe ta den man di gobierno, cu mester crea posibilidad pa hende por biba den piso ariba di e edificionan, sin restriccion demasiado estricto, pero si practico di seguridad, manera candela. Mas en general, gobierno mester enfoca menos riba dedica mas metro cuadra na comercio y mas na crea vivienda den alrededor directo di centro, pa aumenta e masa poblacional cu ta usa centro como nan ambiente logico pa servicio comercial.

Manera menciona, falta di parqueo a causa comercio pa huy di Caya Grandi y di centro completo. Sin solucion pa esey comercio aki no por competi cu e cantidad grandi di mall crea tur caminda. Ademas gobierno mes ta añadi na e problemanan di competencia, por ehemplo cu e proyecto na puerto di Playa, cu lo acentua mas ainda e exceso na espacio comercial. Ademas, un facilidad portuario mester por biba di su propio actividad portuario. Ora cu un empresa asina mester bay crea comercio y acomodacion turistico pa sobrevivi, tin algo profundamente eroneo den planificacion di desaroyo economico y comercial, cu gobierno na timon pa coregi esaki. Sigur si e idea ta pa reactiva centro di ciudad, loke no lo logra si ta bay tin competencia di mas comercio ainda den su vecindario. Gobierno(nan) di Aruba mester siña ki ora mester bisa “ta basta”…

Pa bolbe na Caya Grandi mes, ta importante pa comprende cu crea un ambiente placentero pa shop ta exigi sombra. Dos or di atardi, den pleno solo, no ta agradable pa bay shop den un area cu practicamente no tin caminda di sconde. E huida di comercio for di Caya Grandi a hiba nan na mall cu ta ofrece exactamente esey, mas e lugar pa staciona auto sin problema. E actual set up di Caya Grandi ta mustra algun obstaculo grandi. E presencia di e tram casi no ta laga espacio pa peaton y ta duna un vista inatractivo, ademas cu e no lo pas den un plan pa cubri por lo menos parti di Caya Grandi pa crea e sombra necesario. Aki tambe ta parce nos un asunto di scoge ‘pa tera o pa lama’; no por sirbi varios dios pareu.Un opcion ta pa saca e tram di Caya Grandi y pon’e core den Klipstraat bay ariba. E parti ey di ciudad tin mas edificio monumental pa turista mira cu Caya Grandi mes y e poco turistanan cu ta desea bay den Caya Grandi tin menos di 100 metro pa cana pa yega ey.

Naturalmente tur esaki ta exigi un planificacion riguroso, cu posiblemente t’ey o cu ta na caminda ainda. Sin duda algun esey lo mester encera un consulta structura di e diferente interesadonan, manera propietario di edificio y comerciante cu ta huur espacio. Den e intento anterior a crea un structura legal asina, pero na ultimo momento, tempo cu por a ripara caba cu e proyecto tabata fracasando. Un eror costoso, pasobra experiencia den exterior ta mustra cu un asociacion asina mester ta presente desde inicio pa por yuda guia e proceso di cambio. Nos a comprende cu actualmente e actividadnan a cuminza cu un evento atractivo, cu musica, cuminda y bebida. Nos no ta bay critica esey, pero ta spera cu e organizadornan di e proyecto total ta consciente di e magnitud di e trabao cu nan a tuma pa nan haci. Esaki ta encera tambe disponibilidad di recurso financiero grandi y un vista planificador amplio, cu ta tuma na cuenta e factornan cu a causa salida di comercio pa por logra nan regreso. Cambia henter e caracter di Caya Grandi, di un caya di tienda pa un mix mas amplio incluyendo horeca, lo ta esencial.